Elmmetrik Profil

Profil

Hidayət Cəfərov

Əsas
Tam Adı
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov
Elmi dərəcə
tarix elmləri doktoru
Elmi ad
Professor
Təvəllüd
Ünvan
Telefon
Email
İş yeri
Müəssisə / Şöbə
Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası
Vəzifə
Şöbə müdiri
Əsas iş yeri
Bəli
İşləmə müddəti
1 Yanvar 2024 - H/h

Tarix Məqalə sayı İstinad sayı h index i10 index
1 Dekabr 2024 11 52 4 3
1 Noyabr 2024 11 52 4 3
1 Oktyabr 2024 11 52 4 3
1 Sentyabr 2024 11 52 4 3
1 Avqust 2024 11 52 4 3
1 İyul 2024 11 52 4 3
1 İyun 2024 11 48 4 3

Content for WOS.

Content for TUBITAK.
Elmi işlərin siyahısı
İşin adı Jurnalın adı, Nəşriyyat, cild, N Müəlliflər İstinad sayı Nəşr tarixi Abstrakt və oxşar məqalələr
Курган эпохи поздней бронзы вблизи Сарычобана РА.–1993 /Cild: 4 səh: 191-205 ГФ Джафаров 21 1993
Əlaqəli məqalələr(Google)
Борсунлу–погребение племенного вождя Баку, Издательство «Элм ГФ Джафаров 12 1986 Как 1101}}}]]| ИССЛ СД () В 111119 … Как 1101}}}]]| ИССЛ СД () В 111119 В Неl 11-псе отличие, прослеживаемое в кур-ганах Борсунлу, не было случайным явлением. Так, каменные курганы принадлежали рядовым членам пле-мени обитавшим в бассейне Инченай, а большие курганы с земляной на-сыпью были возведены для «за-гробной жизни» племенных вождей. В 1982 г. на одном из таких курганов были произведены раскопочные работы, результаты которых превзошли все наши предположения. То, что данный курган по обряду захоронения и по конструкции булет зна- Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Связи Азербайджана со странами Передней Азии в эпоху поздней бронзы и раннего железа: по археологическим материалам Азербайджана (No Title) GF Dzhafarov 12 1984 Связи азербайджана со странами передней азии в … Связи азербайджана со странами передней азии в эпоху поздней бронзы и раннего железа : по археологическим материалам азербайджана | CiNii Research CiNii 国立情報学 研究所 学術情報ナビゲータ[サイニィ] 詳細へ移動 検索フォームへ移動 論文・データをさがす 大学 図書館の本をさがす 日本の博士論文をさがす English 検索 タイトル 人物/団体名 所属機関 ISSN DOI 期間 ~ 本文リンク 本文リンクあり データソース JaLC IRDB Crossref DataCite NDL NDL-Digital RUDA JDCat NINJAL CiNii Articles CiNii Books CiNii Dissertations DBpedia Nikkei BP KAKEN Integbio MDR PubMed LSDB Archive 極地研ADS 極地研学術DB 公共データカタログ ムーンショット 型研究開発事業 すべて 研究データ 論文 本 博士論文 プロジェクト [2023年10月31日掲載]CiNii Dissertations及びCiNii BooksのCiNii Researchへの統合について 新「国立国会図書館サーチ 」公開によるCiNiiサービスへの影響について Связи азербайджана со странами передней … Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Курган у селения Беимсаров в Азербайджане РА /N: 2 ГФ Джафаров 6 1992
Əlaqəli məqalələr(Google)
Погребальные памятники Карабаха эпохи ранней бронзы: история исследования Caucasian Mountains and Mesopotamian steppe on the dawn of the bronze age səh: 240-254 ГФ Джафаров 1 2019 В статье освещаются погребальные памятники эпохи ранней … В статье освещаются погребальные памятники эпохи ранней бронзы Карабаха. Памятники Карабаха указанного периода были исследованы, преимущественно, начиная с 30-х годов XX в. Исключением являются курганы Хачинчая, раскопанные Э. Реслером в 90-х годах XIX в. В двух из этих курганов был зафиксирован обряд кремации, а в трех обряд ингумации. В 30-х годах XX в. Я. Гуммелем были обнаружены и исследованы курганы эпохи ранней бронзы в окрестностях гор. Ханкенди. Наибольший интерес среди памятников эпохи ранней бронзы Карабаха представляет грандиозный Учтепинский курган, исследованный в 1957–1960 гг. АА Иессеном. В числе погребальных памятников Карабаха эпохи ранней бронзы особое значение имеет Борсунлинский курганный могильник, обнаруженный и исследованный Г. Джафаровым в 80-х годах XX в. Самые ранние … Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Возникновение и формирование протогородской цивилизации в Азербайджане (некоторые аспекты перехода к классовому обществу) Археология, этнография и антропология Евразии / Федеральное государственное бюджетное учреждение науки Институт археологии и этнографии Сибирского отделения Российской академии наук /Cild: 49 /N: 2 səh: 64-71 ГФ Джафаров 0 2021 В статье освещаются некоторые актуальные вопросы, связанные … В статье освещаются некоторые актуальные вопросы, связанные с раннегородской культурой. Сложность проблемы заключается в отсутствии ранних письменных источников. Поэтому для освещения темы привлечены археологические материалы. Особое внимание уделено возникновению зачатков ранних поселений городского типа, истокам протогородской культуры. На ряде памятников бронзового века в Азербайджане зафиксированы признаки начальной стадии раннегородской цивилизации. Выявленные факты позволили выдвинуть гипотезы о причине и предпосылках формирования раннегородских центров-предвестников первых классовых обществ. Выделены основные критерии поселений раннегородского типа: их площадь и структура, наличие оборонительных сооружений, численность и плотность населения. Прослеживается уровень развития … Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Qarabağın arxeoloji abidələri book / Khazar University Press Diana Cəfərova, Hidayət Cəfərov 0 2021 Arxeoloji abidələrlə çox zəngin olan Azərbaycan bölgələrindən … Arxeoloji abidələrlə çox zəngin olan Azərbaycan bölgələrindən biri də Qarabağdır. Kür və Araz çayları arasında yerləşən bu bölgənin yaşayış üçün çox əlverişli iqlimi və münbit torpaqları vardır. Qarabağ bütün tarixi dövrlər-də Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi olmuşdur. Ən qədim daş dövründən başla-yaraq bütün sonrakı dövrlərdə də bu bölgənin maddi mədəniyyəti Azər-baycanın digər bölgələrinin maddi mədəniyyəti ilə eyniyyət təşkil edir. Qarabağ toponimi isə xalis türk mənşəli olub orta əsrlərdə yaranmışdır Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Voldemar Belk, Emil Resler, Yakob Hümmelin Azərbaycanda (Qarabağ, Gədəbəy, Gəncəçay) arxeoloji qazıntıları book / Khazar University Press Diana Cəfərova, Hidayət Cəfərov 0 2020 Məlumdur ki, hələ I Pyotrun Rusiyanı imperiyaya … Məlumdur ki, hələ I Pyotrun Rusiyanı imperiyaya çevirmrəsindən sonra, Avropaya pəncərə açan Rusiya XVIII əsrin 20-ci illərindən başlayaraq öz diqqətini Cənubi Qafqaza yönəltmişdir. Xəzərsahili vilayətlərin zəbt olunmasına baxmayaraq Rusiya həmin vaxt məlum səbəblərdən,(müvafiq olaraq Nadir şahın qələbələri ilə, 1832-ci ilin Rəşt, 1935-ci ilin Gəncə müqavilələrinə əsasən) geri çakilməyə məcbur oldu. XVIII əsrin 90-cı illəində II Yekaterinanın da Qafqazda möhkəmlənmək cəhdləri onun qəflətən ölümü ilə yarımçıq qaldı. Onun yerinə hakimiyyətə gəlmiş oğlu Pavelin fərqli siyasəti ilə rus qoşunları Azərbaycandan geri çağrıldı. Nəhayət, 1801-ci ilin martında Pavelin sui-qəsd nəticəsində öldürülməsindən sonra taxta çıxmış I Aleksandr nənəsi II Yekaterinanın Qafqaz siyasətini yenidən reanimasiya etdi. Onun hakimiyyətinin elə ilk ilində Rusiya çoxdankı arzusuna nail oldu. 1801-ci ildə Şərqi Gürcüstan (onunla birlikdə tarixi Azərbaycan ərazisi olan Borçalı, Qazax və Şəmşəddil), Rusiyaya birləşdirildi. 1803-cü ildə isə Qərbi Gürcüstan Rusiyaya birləşdirildi. Bundan sonra, Gürcüstan da özünə hərbi dayaq yaradan Rusiya 1803-cü ildən başlayaraq fasilələrlə, 1828-ci ilə qədər Azərbaycan və bütövlükdə Cənubi Qafqazın müstəqilliyinə son qoydu. XIX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işğalına gətirib çıxaran iki Rus-İran müharibəsi (1804-1813; 1826-1828-ci illər), onların sonu olan iki müqavilə (Gülüstan və Türkmənçay) nəticəsində Cənubi Qafqazda dövlət quruculuğunda, ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi və mədəni sahələrdə ciddi dəyişikliklərə yol açıldı. Şimali Azərbaycanı öz təsir dairəsinə Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Xocalı arxeoloji abidələr kompleksləri: I qrup kurqanlar book / Khazar University Press Hidayət Cəfərov 0 2016 Xocalı-Gədəbəy mə-dəniyyətinə mənsub olan qədim etnik-mədəni massivin … Xocalı-Gədəbəy mə-dəniyyətinə mənsub olan qədim etnik-mədəni massivin tarixinin öyrənilmə-sində Xocalı abidələrinin müstəsna əhəmiyyəti var. Qafqazda Xocalı komp-leksi qədər müxtəlif tip abidələr qrupunun bir yerdə toplusuna təsadüf olun-mamışdır. Burada təkcə kurqanların beş tipinin varlığı müəyyənləşdirilmiş-dir. Bundan başqa Xocalı kompleksi öz tərkibində daş qutuları, menqir, labi-rinti xatırladan daş hasar (Haça-təpə kurqanı rayonunda) və s. birləşdirir. Maraqlıdır ki, çoxsaylı arxeoloji abidələr yalnız bir tarixi dövrü – e.ə. XIV-VIII əsrlərə aid son tunc və ilk dəmir dövrünü əks etdirir. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Курганные памятники Гарабаха как ценные источники по изучению древней истории book / Khazar University Press Гидаят Ф Джафаров 0 2016 Одним из наиболее значительных памятников Азербайджана являются … Одним из наиболее значительных памятников Азербайджана являются курганы Гарабаха. Расположенные как на равнине, так и в предгорных и горных регионах, они отражают довольно внушительный исторический отрезок-с начала III тысячелетия до н. э.–до середины I тысячелетия до н. э. Курганы будучи «вечным» жилищем,«последним место упокоения», возводились с особым старанием и усердием. На территории Гарабаха встречаются курганы различной формы и величины. Чаще это правильные конусообразные и величественные холмы, под которыми обычно находятся усыпальница для покойников, захороненных в сопровождении многочисленных образцов материальной культуры. Расположение курганов подчиняется быть может, на первый взгляд, невидимой, но особой закономерности. Так, почти все курганы расположены в долинах рек, многие из которых давно пересохли и названия их канули в лета. Основные же реки существуют и поныне, хотя полноводными их уже не назовешь. Крупными водными артериями Гарабаха являются: Тертерчай, Хачинчай, Гаргарчай и их притоки Ходжалычай, Илисучай и Гасанриз (последние впадают в Гаргарчай и Тертерчай) и др. Кроме этих рек выделяются Инчечай, Куручай и Кенделенчай. Археологическими изысканиями конца ХIХ века, а также в тридцатые, пятидесятые и особенно восьмидесятые годы XX столетия и в начале XXI века в горном, предгорном и равнинном Гарабахе были выявлены многочисленные и разнообразные курганные памятники. Наиболее выдающимися и разнотипными из … Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Культура эпохи бронзы и раннего железа бассейнов рек Гаргарчай и Тертерчая book ГФ Джафаров 0 1996
Əlaqəli məqalələr(Google)
Mövzuya dair məqalələr (Sİ)
AMEA üzrə məqalələr
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)

Борсунлу–погребение племенного вождя(10200)
['ГФ Джафаров']
Как 1101}}}]]| ИССЛ СД () В 111119 В Неl 11-псе отличие, прослеживаемое в кур-ганах Борсунлу, не было случайным явлением. Так, каменные курганы принадлежали рядовым членам пле-мени обитавшим в бассейне Инченай, а большие курганы с земляной на-сыпью были возведены для «за-гробной жизни» племенных вождей. В 1982 г. на одном из таких курганов были произведены раскопочные работы, результаты которых превзошли все наши предположения. То, что данный курган по обряду захоронения и по конструкции булет зна-

  • 1. Azad Əsəd oğlu Zeynalov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji xidmət və yeni tikinti sahələrinin arxeoloji tədqiqi)
    ПАЛЕОЭКОЛОГИЧЕСКИЕ УСЛОВИЯ ОБИТАНИЯ ЧЕЛОВЕКА В НАХИЧЕВАНИ В ЭПОХУ МУСТЬЕ (9870|0,8152137994766235)
    [АА Зейналов, СС Велиев, ЕН Тагиева]
    Исследования мустьерской пещерной стоянки Газма, отложения которой … Исследования мустьерской пещерной стоянки Газма, отложения которой были исследованы палинологически и гранулометрически, показали, что человек в эпоху мустье на территории Азербайджана проживал не только в лесной зоне, но и в полосе аридных дубовых и можжевеловых редколесий. Тогда климат был хотя и аридным, но более влажным, чем сейчас. Установлено, что человек стал обживать пещеру Газма в период, когда началось увеличение влажности климата. Когда влажность стала уменьшаться, человек покинул пещеру. Daha çox

  • 2. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik)
    Этапы формирования идеала азербайджанства и современность (9807|0,8076776266098022)
    [ИА Габиббейли]
    влиянием внешних крупных государств. При создавшейся в … влиянием внешних крупных государств. При создавшейся в XVIII веке сложной военно-политической обстановке под сомнение было поставлено не только дальнейшее существование понятия “Азербайджан”, но созданы условия для раздробления всего народа, полной его ассимиляции, и третьими силами уже были сформированы основные принципы проведения этой политики. Но, к счастью, в это время проходили и противоположные процессы. Некоторые азербайджанские ханства, понимая, что такое расчленение народа может привести к катастрофе, искали пути спасения не у внешних сил, а в союзе с соплеменниками и в осознании необходимости сохранения принципа “культурно-духовной целостности” 1. Мы считаем, что именно в это время были заложены первые зерна идеи азербайджанства. Попытка борьбы за независимость некоторых ханств поодиночке или же в союзе с другими ханствами, отношение к своей земле, Родине, Отчизне даже в составе другого государства в это время приобретают особую силу, появляются тезисы, призывающие любить Родину-мать. Кроме того, в первой половине XIX века активизировалось движение азербайджанской интеллигенции, противостоящей российской оккупации, которое подняло эту борьбу на новый общественный уровень и оказало большое влияние на процесс национального возрождения. В это же время, уже на более высоком уровне по сравнению с более ранней эпохой в первой половине XIX века, проводилась просветительская работа, которая взращивала и умножала ряды борцов за … Daha çox

  • 3. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik)
    ЕТАПИ ФОРМУВАННЯ ІДЕАЛУ АЗЕРБАЙДЖАНСТВА ТА СУЧАСНІСТЬ (9806|0,8076776266098022)
    [ІА Габіббейлі]
    влиянием внешних крупных государств. При создавшейся в … влиянием внешних крупных государств. При создавшейся в XVIII веке сложной военно-политической обстановке под сомнение было поставлено не только дальнейшее существование понятия “Азербайджан”, но созданы условия для раздробления всего народа, полной его ассимиляции, и третьими силами уже были сформированы основные принципы проведения этой политики. Но, к счастью, в это время проходили и противоположные процессы. Некоторые азербайджанские ханства, понимая, что такое расчленение народа может привести к катастрофе, искали пути спасения не у внешних сил, а в союзе с соплеменниками и в осознании необходимости сохранения принципа “культурно-духовной целостности” 1. Мы считаем, что именно в это время были заложены первые зерна идеи азербайджанства. Попытка борьбы за независимость некоторых ханств поодиночке или же в союзе с другими ханствами, отношение к своей земле, Родине, Отчизне даже в составе другого государства в это время приобретают особую силу, появляются тезисы, призывающие любить Родину-мать. Кроме того, в первой половине XIX века активизировалось движение азербайджанской интеллигенции, противостоящей российской оккупации, которое подняло эту борьбу на новый общественный уровень и оказало большое влияние на процесс национального возрождения. В это же время, уже на более высоком уровне по сравнению с более ранней эпохой в первой половине XIX века, проводилась просветительская работа, которая взращивала и умножала ряды борцов за … Daha çox

  • 4. Azad Əsəd oğlu Zeynalov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji xidmət və yeni tikinti sahələrinin arxeoloji tədqiqi)
    Геоархеологические работы на территории Азербайджанской Республики в 2022 году (9868|0,8042436838150024)
    [АА Зейналов, СА Кулаков, ИА Идрисов, ТМ Эйбатов, АА Анойкин, АК Очередной, РН Курбанов]
    В 2021 г. совместной Российско-Азербайджанской геоархеологической экспедицией … В 2021 г. совместной Российско-Азербайджанской геоархеологической экспедицией проводились работы на территории Азербайджанской Республики. Исследовалась береговая зона Мингячевирского водохранилища, в первую очередь пляжи юго-западного берега у подножия хребтов Боздаг и Гараджа. На местонахождении Гараджа была собрана представительная коллекция каменных артефактов (136 экз.) и остатков плейстоценовой фауны (35 экз.). Среди нуклевидных форм 80% составляют простейшие нуклеусы параллельного принципа скалывания, есть радиальные и долечные ядрища. Среди орудий основными категориями являются чопперы и крупные двусторонние изделия. Присутствуют галечные скребла. Технокомплекс Гараджи выглядит единой индустрией, хорошо вписывающейся в общекавказский контекст раннепалеолитических комплексов с … Daha çox
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)

Связи Азербайджана со странами Передней Азии в эпоху поздней бронзы и раннего железа: по археологическим материалам Азербайджана(10201)
['GF Dzhafarov']
Связи азербайджана со странами передней азии в эпоху поздней бронзы и раннего железа : по археологическим материалам азербайджана | CiNii Research CiNii 国立情報学 研究所 学術情報ナビゲータ[サイニィ] 詳細へ移動 検索フォームへ移動 論文・データをさがす 大学 図書館の本をさがす 日本の博士論文をさがす English 検索 タイトル 人物/団体名 所属機関 ISSN DOI 期間 ~ 本文リンク 本文リンクあり データソース JaLC IRDB Crossref DataCite NDL NDL-Digital RUDA JDCat NINJAL CiNii Articles CiNii Books CiNii Dissertations DBpedia Nikkei BP KAKEN Integbio MDR PubMed LSDB Archive 極地研ADS 極地研学術DB 公共データカタログ ムーンショット 型研究開発事業 すべて 研究データ 論文 本 博士論文 プロジェクト [2023年10月31日掲載]CiNii Dissertations及びCiNii BooksのCiNii Researchへの統合について 新「国立国会図書館サーチ 」公開によるCiNiiサービスへの影響について Связи азербайджана со странами передней …

  • 1. Fəridə Əhəd qızı Əzizova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatı)
    Поэзия Насими-гимн человеку: синтез духовно-культурных ценностей Востока и Запада (7816|0,7872158288955688)
    [Farida Azizova, Aleksandr Borisovich Kudelin]
    Поэзия Насими - гимн человеку : синтез … Поэзия Насими - гимн человеку : синтез духовно-культурных ценностей Востока и Запада | CiNii Research CiNii 国立情報学研究所 学術情報ナビゲータ[サイニィ] 詳細へ移動 検索フォームへ 移動 論文・データをさがす 大学図書館の本をさがす 日本の博士論文をさがす English 検索 タイトル 人物/団体名 所属機関 ISSN DOI 期間 ~ 本文リンク 本文リンクあり データソース JaLC IRDB Crossref DataCite NDL NDL-Digital RUDA JDCat NINJAL CiNii Articles CiNii Books CiNii Dissertations DBpedia Nikkei BP KAKEN Integbio MDR PubMed LSDB Archive 公共データ カタログ ムーンショット型研究開発事業 すべて 研究データ 論文 本 博士論文 プロジェクト [2023年 10月31日掲載]CiNii Dissertations及びCiNii BooksのCiNii Researchへの統合について 新「国立 国会図書館サーチ」公開によるCiNiiサービスへの影響について CiNiiのサービスに関するアンケート を実施中です(期間:2024年1月19日(金)から2024年2月18日(日)まで) Поэзия Насими - гимн … Daha çox

  • 2. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı)
    Жанровое смещение в романе: коммуникативно-социокогнитивный подход (8735|0,8009909391403198)
    [Salida Sharifova]
    Жанровое смещение в романе : коммуникативно-социокогнитивный подход … Жанровое смещение в романе : коммуникативно-социокогнитивный подход | CiNii Research CiNii 国立情報学研究所 学術情報ナビゲータ[サイニィ] 詳細へ移動 検索フォームへ移動 論文・データをさがす 大学図書館の本をさがす 日本の博士論文をさがす English 検索 タイトル 人物 /団体名 所属機関 ISSN DOI 期間 ~ 本文リンク 本文リンクあり データソース JaLC IRDB Crossref DataCite NDL NDL-Digital RUDA JDCat NINJAL CiNii Articles CiNii Books CiNii Dissertations DBpedia Nikkei BP KAKEN Integbio MDR PubMed LSDB Archive 極地研ADS 極地研学術DB 公共データカタログ ムーンショット型研究開発事業 すべて 研究データ 論文 本 博士論文 プロジェクト [2023年10月31日掲載]CiNii Dissertations及びCiNii BooksのCiNii Researchへの統合について 新 「国立国会図書館サーチ」公開によるCiNiiサービスへの影響について Жанровое смещение в романе : коммуникативно-социокогнитивный подход CiNii 所蔵館 1館 Sharifova, Salida 書誌… Daha çox

  • 3. Nüşabə Həmid qızı Araslı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Nizamişünaslıq)
    Низами вә түрк әдәбијјаты (8361|0,7896047830581665)
    [Nu̇shabă Arasly]
    Низами вә түрк әдәбијјаты | CiNii Research … Низами вә түрк әдәбијјаты | CiNii Research CiNii 国立情報学研究所 学術情報ナビゲータ[サイニィ ] 詳細へ移動 検索フォームへ移動 論文・データをさがす 大学図書館の本をさがす 日本の博士論文を さがす English 検索 タイトル 人物/団体名 所属機関 ISSN DOI 期間 ~ 本文リンク 本文リンクあり データソース JaLC IRDB Crossref DataCite NDL NDL-Digital RUDA JDCat NINJAL CiNii Articles CiNii Books CiNii Dissertations DBpedia Nikkei BP KAKEN Integbio MDR PubMed LSDB Archive 公共データカタログ ムーンショット型研究開発事業 すべて 研究データ 論文 本 博士 論文 プロジェクト [2023年10月31日掲載]CiNii Dissertations及びCiNii BooksのCiNii Researchへ の統合について 新「国立国会図書館サーチ」公開によるCiNiiサービスへの影響について Низами вә түрк әдәбијјаты Web Site CiNii 所蔵館 1館 Arasly, Nu̇shabă 書誌事項 タイトル "Низами вә түрк әдәбијјаты" 責任表示 Нүшабә Араслы 出版者 "Елм" 出版年月 1980 書籍サイズ 21 cm … Daha çox
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)

Погребальные памятники Карабаха эпохи ранней бронзы: история исследования(10203)
['ГФ Джафаров']
В статье освещаются погребальные памятники эпохи ранней бронзы Карабаха. Памятники Карабаха указанного периода были исследованы, преимущественно, начиная с 30-х годов XX в. Исключением являются курганы Хачинчая, раскопанные Э. Реслером в 90-х годах XIX в. В двух из этих курганов был зафиксирован обряд кремации, а в трех обряд ингумации. В 30-х годах XX в. Я. Гуммелем были обнаружены и исследованы курганы эпохи ранней бронзы в окрестностях гор. Ханкенди. Наибольший интерес среди памятников эпохи ранней бронзы Карабаха представляет грандиозный Учтепинский курган, исследованный в 1957–1960 гг. АА Иессеном. В числе погребальных памятников Карабаха эпохи ранней бронзы особое значение имеет Борсунлинский курганный могильник, обнаруженный и исследованный Г. Джафаровым в 80-х годах XX в. Самые ранние …

  • 1. Vəli Baxşəli oğlu Baxşəliyev (Naxçıvan Bölməsi / Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutu)
    Новые материалы неолита и энеолита из Нахчывана (11176|0,8661348819732666)
    [ВБ Бахшалиев]
    Исследование неолитических памятников Нахчывана началось в 50-х … Исследование неолитических памятников Нахчывана началось в 50-х годах XX столетия. Однако, до последнего времени поселение Кюльтепе I являлось единственным памятником этого периода на территории Нахчывана. Материалы нижних неолитических горизонтов поселения Кюльтепе I мало опубликованы. Исследованиями 2013 года на памятниках в окрестностях поселения Кюльтепе I были найдены новые материалы эпох неолита и энеолита. На одном из них, поселении Шорсу, был заложен раскоп, где были выявлены в плане четырехугольные помещения, орудия из камня и керамические изделия. Керамика поселения Шорсу перекликается с аналогичными материалами памятников эпохи позднего неолита Кавказа, в том числе и Азербайджана. Большинство керамических изделий поселения Шорсу находит аналогии в материалах позднего неолита … Daha çox

  • 2. Azad Əsəd oğlu Zeynalov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji xidmət və yeni tikinti sahələrinin arxeoloji tədqiqi)
    Геоархеологические работы на территории Азербайджанской Республики в 2022 году (9868|0,8654352426528931)
    [АА Зейналов, СА Кулаков, ИА Идрисов, ТМ Эйбатов, АА Анойкин, АК Очередной, РН Курбанов]
    В 2021 г. совместной Российско-Азербайджанской геоархеологической экспедицией … В 2021 г. совместной Российско-Азербайджанской геоархеологической экспедицией проводились работы на территории Азербайджанской Республики. Исследовалась береговая зона Мингячевирского водохранилища, в первую очередь пляжи юго-западного берега у подножия хребтов Боздаг и Гараджа. На местонахождении Гараджа была собрана представительная коллекция каменных артефактов (136 экз.) и остатков плейстоценовой фауны (35 экз.). Среди нуклевидных форм 80% составляют простейшие нуклеусы параллельного принципа скалывания, есть радиальные и долечные ядрища. Среди орудий основными категориями являются чопперы и крупные двусторонние изделия. Присутствуют галечные скребла. Технокомплекс Гараджи выглядит единой индустрией, хорошо вписывающейся в общекавказский контекст раннепалеолитических комплексов с … Daha çox

  • 3. Gülər Həsən qızı Abdullabəyova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Dünya ədəbiyyatı və komparatistika)
    ВКЛАД АЗЕРБАЙДЖАНСКИХ УЧЕНЫХ Х1Х-ХХ вв. В РАЗВИТИЕ ПОЛЬСКОЙ ОРИЕНТАЛИСТИКИ (7897|0,862592339515686)
    [ГЮЛЯР АБДУЛЛАБЕКОВА]
    Представленное исследование посвящено одному из важных аспектов … Представленное исследование посвящено одному из важных аспектов компаративистики: научным связям представителей польского и Азербайджанского востоковедения в ХIХ-ХХ веках. Значительный вклад в развитие и становление польской ориенталистики внесли азербайджанские ученые академик М. Казем-бек, профессор МД Топчибашев, профессор С. Агабекзаде-преподаватели Императорского Санкт-Петербургского Университета и Львовского Университета им. Яна Казимежа в Польше. В статье впервые научной общественности представлены факты, освещающие исследования, посвященные Азербайджану-его истории, культуре, литературе. Daha çox

  • 4. Vahid Allahverdi oğlu Ömərov (Qafqazşünaslıq İnstitutu / Şimali Qafqaz şöbəsi)
    РОЛЬ ГЕЙДАРА АЛИЕВА В УСТАНОВЛЕНИИ ДРУЖЕСТВЕННЫХ ОТНОШЕНИЙ МЕЖДУ АЗЕРБАЙДЖАНОМ И ДАГЕСТАНОМ (11128|0,8612583875656128)
    [Вахид Омаров]
    Начиная с XIX века Кавказ стал центром … Начиная с XIX века Кавказ стал центром глобальных и региональных интересов мировых государств–России, США, Турции и Ирана, в ХХ-ХХI вв. привлек внимание исламского мира. С начала 1990-х годов интерес к Кавказу проявили многие транснациональные компании и международные организации. Геополитические изменения на Южном Кавказе и особенно в Азербайджане, повлияли на политическую ситуацию на Северном Кавказе. В настоящее время Азербайджан и Россия, в которую входит Северный Кавказ, прилагают все усилия для сохранения добрососедских и взаимовыгодных отношений.Азербайджанская Республика, являясь правовым демократическим государством, придерживается Декларации прав человека и устава ООН, Хельсинкской конференции 1975 года и других фундаментальных документов ОБСЕ, а также обеспечивает равные конституционные права всем своим гражданам. Переговоры о делимитации, демаркации и урегулировании границы между Россией и Азербайджаном все еще продолжаются.«Северный Кавказ входит в южно-европейское пространство России, а Азербайджан–независимое государство. Азербайджанцы России надеются на сохранение и развитие азербайджано-российской дружбы и сотрудничества. Стратегическое партнерство, усиление экономического взаимодействия, создание совместных предприятий и производства, расширение культурно-образовательных, научных, гуманитарных и спортивных контактов между Азербайджаном и Россией может только благоприятным образом сказаться на … Daha çox
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)

Возникновение и формирование протогородской цивилизации в Азербайджане (некоторые аспекты перехода к классовому обществу)(10204)
['ГФ Джафаров']
В статье освещаются некоторые актуальные вопросы, связанные с раннегородской культурой. Сложность проблемы заключается в отсутствии ранних письменных источников. Поэтому для освещения темы привлечены археологические материалы. Особое внимание уделено возникновению зачатков ранних поселений городского типа, истокам протогородской культуры. На ряде памятников бронзового века в Азербайджане зафиксированы признаки начальной стадии раннегородской цивилизации. Выявленные факты позволили выдвинуть гипотезы о причине и предпосылках формирования раннегородских центров-предвестников первых классовых обществ. Выделены основные критерии поселений раннегородского типа: их площадь и структура, наличие оборонительных сооружений, численность и плотность населения. Прослеживается уровень развития …

  • 1. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı)
    Взаимодействие романа с публицистическими жанрами (8474|0,8922197818756104)
    [Шарифова Салида]
    Автор раскрывает вопросы смешения романа и публицистических … Автор раскрывает вопросы смешения романа и публицистических жанров. Согласно позиции автора, понятие «публицистический роман» носит обобщающий характер. Публицистический роман объединяет типы романов, в которых жанровые признаки имеют существенные различия. Отмечается наличие нескольких типов публицистического романа, в том числе эпистолярного романа, романа-эссе, романа-очерка, романа-репортажа, романа-интервью, романа-исповеди, романа-памфлета и т.д. Daha çox

  • 2. Nəcəf Ələsgər oğlu Müseyibli (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Etnoarxeologiya)
    ВОСХОЖДЕНИЕ К ВЕРШИНАМ АРХЕОЛОГИИ (10182|0,8892537951469421)
    [КА Акишева]
    Сборник, посвященный 90-летию со дня рождения выдающегося … Сборник, посвященный 90-летию со дня рождения выдающегося казахстанского исследователя КА Акишева, включает статьи, в которых обсуждаются актуальные проблемы археологии Казахстана и Евразии. Широкий хронологический и территориальный диапазон работ, представленных в Сборнике, отражает спектр научных интересов КА Акишева. Книга адресована археологам, историкам, преподавателям и студентам ВУЗов, всем, кто интересуется историей и культурой Евразии. Daha çox

  • 3. Toğrul Fərman oğlu Xəlilov (Naxçıvan Bölməsi / Antik və orta əsrlər arxeologiyası şöbəsi)
    СЕМАНТИКА ИЗОБРАЖЕНИЯ ЖИВОТНЫХ ПОСУДУ ЭПОХИ ПОЗДНЕЙ БРОНЗЫ В НАХЧЫВАНЕ (11380|0,8889600038528442)
    [Тогрул Фарман оглы Халилов]
    Археологии азербайджана, занимает особое место, научного значения, … Археологии азербайджана, занимает особое место, научного значения, относящиеся к Бронзовому эпохиу памятников на территории Нахчыванской Автономной Республики, полученные фрагменты орнаментов и семантики ареал распространения составляет изучения животных посуду на один из вопросов. В связи с вышеуказанным вопросом отдельных произведениях несмотря на то, что информация в проблеме не изучены. В статье изучены cемантики изображения животных посуду эпохи Поздней Бронзы в Нахчыванского края. Было установлено, что этого эпохиа гончарных изделий на орнаменты в основном делятся на две группы. В первую группу Среднего Бронзового века. Второй группу Поздней Бронзовому веку. Обе группы орнаментах как местные, так и другими культурами в достоинств. На всех этапах глиняной посуды, в эпохи Поздней Бронзы на … Daha çox

  • 4. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik)
    Фарида Азизова Имадеддин Насими в источниках и литературоведении (9793|0,8871247172355652)
    [Иса Габиббейли, Вице-президент НАНА]
    Имадеддин Насими является одним из могучих мастеров … Имадеддин Насими является одним из могучих мастеров слова, подаренных азербайджанским народом общечеловеческой культуре. Он возвысился на основе богатого культурно-духовного достояния Востока и создал ценнейшие жемчужины искусства художественного слова. Имеющее исключительное значение литературное наследие поэта-мыслителя, представляющее собой единство глубоких поэтических мыслей и философских взглядов, отчетливо выражающее научно- Daha çox

  • 5. Tarix Meyrut oğlu Dostiyev (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi)
    PALEOMETAL DÖVRÜ ETNİK-MƏDƏNİ PROSESLƏRİN TƏDQİQİNDƏ QƏBİR ABİDƏLƏRİ MƏNBƏ KİMİ (SEYIDLI KURQANıNıN MATERIALLARı əSASıNDA) (9921|0,7173660397529602)
    [TARIX DOSTIYEV]
    Azərbaycan arxeologiyasının ən mürəkkəb, eyni zamanda ən … Azərbaycan arxeologiyasının ən mürəkkəb, eyni zamanda ən aktual problemlərindən biri ən qədim və qədim dövrlərdə cərəyan etmiş etnik-mədəni proseslərin, tədqiq olunan arxeoloji mədəniyyətlərin və arxeoloji abidələrin etnik mənsubiyyətinin müəyyənləşdirilməsidir. Söz yox ki, paleometal dövrü cəmiyyətlərinin sosial, etnik və mədəni durumunun öyrənilməsində qəbir abidələri mühüm mənbələrdəndir. Qəbirlərin quruluşu, dəfn adəti, qəbir avadanlığı, ehsan qalıqları, qurbangah və s. mədəni-etnik ənənələr və sosial şərait barədə informasiya axınını təmin edən mənbələrdir [1, s. 68]. Təbii ki, yazılı qaynaqların olmadığı bir dövrdə əhalinin etnik-mədəni səciyyəsinə dair arxeoloji və paleoantropoloji dəlillər əvəzolunmaz dəyərə malik olmaqla obyektiv fikir yürütməyə imkan verir, tədqiqatçını yanılmalardan qoruyur. Paleometal dövrünün erkən çağının etnik-mədəni proseslərinin ən maraqlı məqamı Ön Asiyadan … Daha çox

  • 6. Nəcəf Ələsgər oğlu Müseyibli (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Etnoarxeologiya)
    Novye dannye po neolitu Azerbaydzhana (10187|0,7140798568725586)
    [Nadzhaf Museibli]
    В последние годы исследование раннеземледельческих памятников стало … В последние годы исследование раннеземледельческих памятников стало одним из основных задач азербайджанской археологии. Целью этих исследований является изучение таких проблем, как история перехода к оседлой жизни, происхождение и развитие земледельческой культуры, культурно-экономические связи населения региона в периоды неолита и энеолита. В этой связи представляют определенный интерес, недавно проведенные нами раскопки на поселениях эпохи неолита Гасансу I и II. Часть выявленных археологических материалов, а также данные стратиграфии дают возможность по-новому подойти к решению вышеперечисленных проблем. Но мы пока воздержимся от окончательных заключений и ограничимся лишь предварительными выводами о результатах раскопок этих памятников.Названные поселения были обнаружены автором в 2005 г. на территории Акстафинского района Азербайджанской Республики на расстоянии 800 м к востоку от сел. Ашагы Кесемен и приблизительно 700 м от ущелья вдоль реки Гасансу. Тогда эти холмы, расположенные на равнинной местности, были названы по одноименному населенному пункту Ашагы Кесемен и по традиционной датировке были отнесены к эпохе энеолита (Мусеибли, 2005). Ныне они получили наименования по названию реки соответственно Гасансу I и II. Поселения представляют собой два искусственных холма (тепе), первый из которых расположен на расстоянии 50 м к северо-западу от второго. Размер каждого холма занимает территорию около 0, 5 га, высота первого … Daha çox

  • 7. Nəcəf Ələsgər oğlu Müseyibli (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Etnoarxeologiya)
    Новые данные по неолиту Азербайджана (10188|0,7140798568725586)
    [Мусеибли Наджаф]
    В последние годы исследование раннеземледельческих памятников стало … В последние годы исследование раннеземледельческих памятников стало одним из основных задач азербайджанской археологии. Целью этих исследований является изучение таких проблем, как история перехода к оседлой жизни, происхождение и развитие земледельческой культуры, культурно-экономические связи населения региона в периоды неолита и энеолита. В этой связи представляют определенный интерес, недавно проведенные нами раскопки на поселениях эпохи неолита Гасансу I и II. Часть выявленных археологических материалов, а также данные стратиграфии дают возможность по-новому подойти к решению вышеперечисленных проблем. Но мы пока воздержимся от окончательных заключений и ограничимся лишь предварительными выводами о результатах раскопок этих памятников.Названные поселения были обнаружены автором в 2005 г. на территории Акстафинского района Азербайджанской Республики на расстоянии 800 м к востоку от сел. Ашагы Кесемен и приблизительно 700 м от ущелья вдоль реки Гасансу. Тогда эти холмы, расположенные на равнинной местности, были названы по одноименному населенному пункту Ашагы Кесемен и по традиционной датировке были отнесены к эпохе энеолита (Мусеибли, 2005). Ныне они получили наименования по названию реки соответственно Гасансу I и II. Поселения представляют собой два искусственных холма (тепе), первый из которых расположен на расстоянии 50 м к северо-западу от второго. Размер каждого холма занимает территорию около 0, 5 га, высота первого … Daha çox

  • 8. Nəcəf Ələsgər oğlu Müseyibli (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Etnoarxeologiya)
    Новые данные по неолиту Азербайджана (10158|0,7177735567092896)
    [Наджаф Мусеибли]
    В последние годы исследование раннеземледельческих памятников стало … В последние годы исследование раннеземледельческих памятников стало одним из основных задач азербайджанской археологии. Целью этих исследований является изучение таких проблем, как история перехода к оседлой жизни, происхождение и развитие земледельческой культуры, культурно-экономические связи населения региона в периоды неолита и энеолита. В этой связи представляют определенный интерес, недавно проведенные нами раскопки на поселениях эпохи неолита Гасансу I и II. Часть выявленных археологических материалов, а также данные стратиграфии дают возможность по-новому подойти к решению вышеперечисленных проблем. Но мы пока воздержимся от окончательных заключений и ограничимся лишь предварительными выводами о результатах раскопок этих памятников.Названные поселения были обнаружены автором в … Daha çox
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)

Qarabağın arxeoloji abidələri(10205)
['Diana Cəfərova', 'Hidayət Cəfərov']
Arxeoloji abidələrlə çox zəngin olan Azərbaycan bölgələrindən biri də Qarabağdır. Kür və Araz çayları arasında yerləşən bu bölgənin yaşayış üçün çox əlverişli iqlimi və münbit torpaqları vardır. Qarabağ bütün tarixi dövrlər-də Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi olmuşdur. Ən qədim daş dövründən başla-yaraq bütün sonrakı dövrlərdə də bu bölgənin maddi mədəniyyəti Azər-baycanın digər bölgələrinin maddi mədəniyyəti ilə eyniyyət təşkil edir. Qarabağ toponimi isə xalis türk mənşəli olub orta əsrlərdə yaranmışdır

  • 1. Qasım Əhəd oğlu Hacıyev (Qafqazşünaslıq İnstitutu / Qafqaz tarixi (qədim dövrlərdən XX əsrədək) şöbəsi)
    AZƏRBAYCANIN QARABAĞ REGİONUNUN TÜRK KÖKƏNLİ MƏDƏNİYYƏTİ (11109|0,8241099119186401)
    [Kasım Hacıyev]
    Azərbaycanın dövlətçilik tarixi qədər də onun qədim … Azərbaycanın dövlətçilik tarixi qədər də onun qədim regionlarından biri olan Qarabağın tarixi qədim, mədəni ənənələri zəngindir. Azərbaycan Respublikasının Qarabağ regionu dünyanın ən qədim insan məskənlərindən biridir. Azıx düşərgəsindən başlayan Quruçay, sonrakı Kür-Araz və Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətlərinin biri digərini əvəz etməsi burada intensiv yaşayışın olduğunu göstərir. Bu regionda aparılmış arxeoloji tədqiqatlar bu yaşayın bütün aspektrərini təsdiq edir. Adı ilk dəfə tarix səhnəsində “Qarabağ” kimi çəkilən, XIII əsrdə haqqında məlumat verilən Qarabağ regionunun adı türk mənşəli söz olan “Qara” – böyük və “bağ”- bağ sözlərinin birləşməsindən ibarətdir. Qarabağ regionu antik dövrdə Azərbaycan Albaniyasının tərkibində ən böyük vilayətləri əhatə etmişdir. İlk orta əsrlərdə Qarabağ regionunda yerləşən vilayətlər: Girdman, Sakasena, Uti, Paytakaran, Sisakandan ibarət idi (Azərbaycan tarixi. Bakı, 1988, c.II, s.15-21). Bu vilayətlər indiki Qarabağı və Mil düzünün bir hissəsini əhatə edirdi. Qarabağ regionunda Antik müəlliflərin saklar, massagetlər, hunlar adlandırdıqları əhalinin bizim eradan əvvəl Kür və Araz hövzəsini tutduğları bildirilir Daha çox

  • 2. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı)
    16. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU ÇEVRİMİÇİ KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ (8731|0,8917679786682129)
    [Ahmet AYTAÇ, Öğr Gör Kadir ERTÜRK]
    Məqalədə Şirvanın (müasir Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsi) … Məqalədə Şirvanın (müasir Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsi) orta əsr abidələrində son 20 ildə aparılan arxeoloji tədqiqatların nəticələrindən bəhs edilir. Bakı, Şamaxı, Qəbələ, Şabran, İsmayıllı, Quba, Qusar və Xaçmazın tarixi abidələrində, Bəndovan şəhərciyində, Gülüstan qalası və Buğurt istehkamlarında son illər aparılmış yeni arxeoloji tədqiqatların əsas nəticələri təqdim olunur. Aşkar edilmiş artefaktlar bu bölgədəki arxeoloji abidələrin tədqiqində xronoloji ardıcıllığı dəqiqləşdirməyə və Şirvanın orta əsr abidələrinin əhatə dairəsini müəyyən etməyə imkan verir. Abidələrin hərtərəfli kəşfiyyatı və konservasiyası, quruda və su altında qalan abidələrin yerinin müəyyən edilməsi sahəsində əldə olunan məlumatlar nəzərdən keçirilir. Tədqiq edilmiş və tədqiq olunmamış abidələrin ayrı-ayrı qrupları haqqında mövcud məlumatları tamamlayan yeni arxeoloji tədqiqatların əsas istiqamətləri xarakterizə olunur. Məqalədə Şirvanın orta əsr arxeoloji abidələrində yeni tədqiqatların aparılması, həm də müasir dövrdə Azərbaycanda tarixi mədəni irsin qorunması, mühafizəsi, bərpası, konservasiyası və geniş təbliği sahəsində aparılan kompleks tədbirlərlə əlaqəli şəkildə göstərilir. Daha çox

  • 3. Toğrul Fərman oğlu Xəlilov (Naxçıvan Bölməsi / Antik və orta əsrlər arxeologiyası şöbəsi)
    Gəmiqaya ətrafında qədim mədəniyyət izləri (11345|0,8878545761108398)
    [Tоğrul Xəlilov]
    Qədim dövrlərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında insanların məs-kunlaşdığı … Qədim dövrlərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında insanların məs-kunlaşdığı əsas ərazilərdən biri Gəmiqaya ətrafı olmuşdur. Gəmiqayanın adı, еcazkar gözəlliyi, haqqında söylənilən əfsanə və rəvayətlər hər zaman gеniş еlmi ictimaiyyətin marağına səbəb olmuşdur. Buradakı vulkanik mənşəli daşlardakı qayaüstü təsvirlər Naxçıvan diyarının digər Tunc dövrü incəsənət nümunələri ilə bağlılıq təşkil edərək qədim tariximizi, maddi və mənəvi mə-dəniyyətimizi dərindən öyrənmək sahəsində elmi əhəmiyyət daşıyır. Heyvan, insan, araba təsvirlərini, sxematik formada çəkilmiş simvolik işarələri, astral rəsimləri və s. başqa tarixi nümunələri qeyd etmək olar. Gəmiqayada qırxdan çox araba rəsmi var. Onlar dörd təkərli və iki təkərli çəkilmişdir. Bu qayaüstü təsvirlər təsadüfən çəkilməmişdir, onlar gil təkər və araba modelləri ilə mən-tiqi cəhətdən bağlılıq təşkil edir. Daha çox

  • 4. Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)
    Xocalı arxeoloji abidələr kompleksləri: I qrup kurqanlar (10207|0,886754035949707)
    [Hidayət Cəfərov]
    Xocalı-Gədəbəy mə-dəniyyətinə mənsub olan qədim etnik-mədəni massivin … Xocalı-Gədəbəy mə-dəniyyətinə mənsub olan qədim etnik-mədəni massivin tarixinin öyrənilmə-sində Xocalı abidələrinin müstəsna əhəmiyyəti var. Qafqazda Xocalı komp-leksi qədər müxtəlif tip abidələr qrupunun bir yerdə toplusuna təsadüf olun-mamışdır. Burada təkcə kurqanların beş tipinin varlığı müəyyənləşdirilmiş-dir. Bundan başqa Xocalı kompleksi öz tərkibində daş qutuları, menqir, labi-rinti xatırladan daş hasar (Haça-təpə kurqanı rayonunda) və s. birləşdirir. Maraqlıdır ki, çoxsaylı arxeoloji abidələr yalnız bir tarixi dövrü – e.ə. XIV-VIII əsrlərə aid son tunc və ilk dəmir dövrünü əks etdirir. Daha çox

  • 5. Qasım Əhəd oğlu Hacıyev (Qafqazşünaslıq İnstitutu / Qafqaz tarixi (qədim dövrlərdən XX əsrədək) şöbəsi)
    AZƏRBAYCANIN QARABAĞ REGİONUNDA TÜRK KÖKƏNLİ MADDİ VƏ MƏNƏVİ MƏDƏNİYYƏT TARİXİNDƏN (10997|0,8045637607574463)
    [Qasım Hacıyev]
    Azərbaycanın dövlətçilik tarixi qədər onun regionlarından biri … Azərbaycanın dövlətçilik tarixi qədər onun regionlarından biri olan Qarabağın tarixi də qədim, mədəniyyət ənənələri zəngindir. Qarabağ regionu dünyanın ən qədim insan məskənlərindən biridir. Azıx düşərgəsindən başlayan Quruçay, sonrakı Kür-Araz və Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətlərinin biri digərini əvəz etməsi burada intensiv yaşayışın olduğunu təsdiq edir. Aparılmış tarixi-arxeoloji tədqiqatlar bu regionda həmin yaşayışın bütün aspektrərini şərh etməyə imkan verir. Eyni zamanda Qarabağ regionunda qədim, orta əsrlər, yeni və ən yeni dövrlərdə yaradılmış maddi və mənəvi mədəniyyət müasir tariximizin mədəni irsi kimi öz əhəmiyyətini saxladğı şərh edilir. Burada, şəhərlərin, tarix və mədəniyyət abidələrinin yaradılması, onların ölkənin və regionun tarixində yeri və rolu öz əksini tapır. Daha çox

  • 6. Toğrul Fərman oğlu Xəlilov (Naxçıvan Bölməsi / Antik və orta əsrlər arxeologiyası şöbəsi)
    Erməni Vandalizminə Məruz Qalmiş Xocali-Gədəbəy Mədəniyyəti abidələrinin Naxçıvanda İzləri (11254|0,7396396398544312)
    [Toğrul Halilov]
    Qarabağ Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi, qədim mədəniyyət mərkəzidir. … Qarabağ Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi, qədim mədəniyyət mərkəzidir. Əlverişli təbii-coğrafi mövqeyə, zəngin təbii sərvətlərə malik olduğu üçün qədim dövrlərdən insanlar bu ərazidə yaşamışlar. Buna görə də Qarabağda bir-birini əvəz edən arxeoloji mədəniyyətlərin, dövlətlərin izləri qalmaqda, zəngin tariximiz yaşamaqdadır. Qarabağ torpağında formalaşan qədim arxeoloji mədəniyyətlərdən biri Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətidir. Orada bu mədəniyyətin daşyıcıları olan Xocalı, Ballıqaya, Dovşanlı, Axmaxı, Şuşa, Borsunlu, Sarıçoban, Bəyimsarov, Üçtəpə, Qaratəpə və digər abidələr var. Erməni vandalizmi nəticəsində bu abidələri dağıdılsa da Qarabağla yanaşı Şimalı və Cənubi Azərbaycanın bir çox yerlərində (Gəncəçay hövzəsində, Mingəçevirdə, Daşkəsəndə, Gədəbəydə, Qazaxda, Naxçıvanda, Urmiya gölü ətrafında və s.), Şərqi Gürcüstanda bu mədəniyyətin izləri qalmaqdadır. Naxçıvanda Xocal-Gədəbəy mədəniyyətinin daş yaddaşı olan abidələrimizə I Kültəpə, II Kültəpə, Qızılburun, Şahtaxtı və digərlər vardır. Onlardan Xocal-Gədəbəy mədəniyyəti ilə bağlı xeyli arxeoloji material aşkar olunmuşdur. Onlar Хоcalı-Gədəbəy mədəniyyətinin Azərbaycanın digər bölgələri kimi Naxçıvanı da əhatə etdiyini sübut edir. Daha çox

  • 7. Abbas Qadir oğlu Seyidov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Xəzər arxeologiyası)
    Azərbaycan tarixinin yeni salnaməsi: Qədim Qarabağ (10225|0,7072246670722961)
    [Abbas Seyidov]
    Azərbaycan tarixinin müxtəlif mərhələlərinin araşdırılmasında Qara-bağ bölgəsinin … Azərbaycan tarixinin müxtəlif mərhələlərinin araşdırılmasında Qara-bağ bölgəsinin rolu və yeri mübahisəsizdir. Ən qədim zamanlardan günü-müzə qədər bütün dövrləri əhatə edən, arxeoloji abidələrinin zənginliyi ilə seçilən Azərbaycanın əzəli, əbədi və ayrılmaz tərkib hissəsi olan bu vətən torpağının elmi baxımdan öyrənilməsi həmişə tədqiqatçıların diqqət mərkə-zində olub. Müxtəlif vaxtlarda ərazinin paleolit, neolit, eneolit, tunc və ilk dəmir, antik, orta əsrlər dövrünün ayrı-ayrı problemləri araşdırılıb və elmi ictimaiyyətə çatdırılıb. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan ərazisində ilkin insa-nın təşəkkülü, antropogenez prosesinin formalaşmasında Qarabağda aşkar olunmuş paleolit dövrü düşərgələrindən aşkar olunan maddi dəlillər əsas ki-mi götürülür. Burada tarixin bütün mərhələlərində həyat yaşanmış, qərinə-lər, nəsillər bir-birini əvəz etmişdir. Odur ki, Azərbaycanın çoxminillik tari-xinin bu və ya digər problemlərinin araşdırılmasında Qarabağda aparılan arxeoloji araşdırmalara vaxtaşırı dönə-dönə müraciət olunmuş, çoxsaylı mənbələrdən istifadə olunmuşdur. Daha çox
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)

Voldemar Belk, Emil Resler, Yakob Hümmelin Azərbaycanda (Qarabağ, Gədəbəy, Gəncəçay) arxeoloji qazıntıları(10206)
['Diana Cəfərova', 'Hidayət Cəfərov']
Məlumdur ki, hələ I Pyotrun Rusiyanı imperiyaya çevirmrəsindən sonra, Avropaya pəncərə açan Rusiya XVIII əsrin 20-ci illərindən başlayaraq öz diqqətini Cənubi Qafqaza yönəltmişdir. Xəzərsahili vilayətlərin zəbt olunmasına baxmayaraq Rusiya həmin vaxt məlum səbəblərdən,(müvafiq olaraq Nadir şahın qələbələri ilə, 1832-ci ilin Rəşt, 1935-ci ilin Gəncə müqavilələrinə əsasən) geri çakilməyə məcbur oldu. XVIII əsrin 90-cı illəində II Yekaterinanın da Qafqazda möhkəmlənmək cəhdləri onun qəflətən ölümü ilə yarımçıq qaldı. Onun yerinə hakimiyyətə gəlmiş oğlu Pavelin fərqli siyasəti ilə rus qoşunları Azərbaycandan geri çağrıldı. Nəhayət, 1801-ci ilin martında Pavelin sui-qəsd nəticəsində öldürülməsindən sonra taxta çıxmış I Aleksandr nənəsi II Yekaterinanın Qafqaz siyasətini yenidən reanimasiya etdi. Onun hakimiyyətinin elə ilk ilində Rusiya çoxdankı arzusuna nail oldu. 1801-ci ildə Şərqi Gürcüstan (onunla birlikdə tarixi Azərbaycan ərazisi olan Borçalı, Qazax və Şəmşəddil), Rusiyaya birləşdirildi. 1803-cü ildə isə Qərbi Gürcüstan Rusiyaya birləşdirildi. Bundan sonra, Gürcüstan da özünə hərbi dayaq yaradan Rusiya 1803-cü ildən başlayaraq fasilələrlə, 1828-ci ilə qədər Azərbaycan və bütövlükdə Cənubi Qafqazın müstəqilliyinə son qoydu. XIX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işğalına gətirib çıxaran iki Rus-İran müharibəsi (1804-1813; 1826-1828-ci illər), onların sonu olan iki müqavilə (Gülüstan və Türkmənçay) nəticəsində Cənubi Qafqazda dövlət quruculuğunda, ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi və mədəni sahələrdə ciddi dəyişikliklərə yol açıldı. Şimali Azərbaycanı öz təsir dairəsinə

  • 1. Tarix Meyrut oğlu Dostiyev (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi)
    Zeyemçayda Orta Esr Körpü Qalıqları (9979|0,8791491985321045)
    [Tarix Dostiyev, Viktor Kvaçidze]
    Azərbaycanm təbii-coğrafı movqeyi, hidroloji şəbəkəsinin sıxlığı, beynəlxalq … Azərbaycanm təbii-coğrafı movqeyi, hidroloji şəbəkəsinin sıxlığı, beynəlxalq karvan yollarmm bu ərazidən keçməsi burada qədimdən möhkəm, monumental kör-pülər ucaldılmasmı şərtləndirmişdir. Tədqiqatçılarm fıkrincə, hələ e. ə. I minilliyin ortalarından Azərbaycanda dayanaqlı daş körpülər ucaldılmışdır. Sonradan yerli memar və mühəndislər öz biliklərini təkmilləşdirərək çoxlu bu tip mükəmməl mülki tikililər inşa etmişlər. Xüsusilə Xilafət rəqibi Bizans imperiyasım beynəlxalq ticarətdə sıxışdırıb öncül mövqe tutduqdan sonra dünya əhəmiyyətli ticarət yolları mşmimda dəyişikliklər oidu. Azərbaycanm şəhərlərinin beynəlxalq ticarətdə rolu daha da yüksəldi (1, s. 150). Bərdə karvan yoTlarmm^ əsıştn^ TTttMmi^ Hi^^ aK.-kəzlərindən birinə çevrildi. Müxtəlif istiqamətlərdən gələn karvan yolları burada qovuşur, buradan § ərqin, Qərbin, Şimalın və Cənubun başlıca ticarət mərkəzlərinə yollar uzanırdı. Bərdədən çıxan ticarət yollarmdan biri Şəmkirdən, Tovuzdan, Xunandan keçməklə Tiflisə yetişirdi (2). Beynəlxalq ticarət magistralınm itıtensiv fəaliyyətini təmin etmək üçün bu karvan yolunun üstündə olan çaylarm, cümlədən Şəmkirçayın, Zəyəmçaym, Tovuzçayın üzərində dövrün inşaat sənətinin inkişaf səviyyəsinə cavab verən, karvanlann sərbəst hərəkətinə imkan yaradan möhkəm, monumental körpülər inşa edilmişdir. Hazırkı məqalədə onlardan birinin-Zəyəmçaydakı körpünün qalıqlarmdan bəhs olunur.§ əmkir rayonunda Zəyəmçayda orta əsr körpüsünün altı dayaq sütununun qalıqları qalmaqdadır. Yerli əhali həmin qalıqları «Sınıq körpü» və ya «Dəvə körpü» adlandırır. Elmi ədəbiyyatda bu körpünün adı çəkilsə də onun haqqmda məlumat … Daha çox

  • 2. Tarix Meyrut oğlu Dostiyev (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi)
    Salmanbulağı Yaşayış Yerinin Arxeoloji Tedqiqinin Neticeleri (9997|0,8743964433670044)
    [Tarix Dostiyev]
    Azərbaycanm orta əsr arxeoloji abidələrinin böyük əksəriyyətini … Azərbaycanm orta əsr arxeoloji abidələrinin böyük əksəriyyətini kənd tipJi yaşayış yerteri təşkü edjr. Lakin uzun müddst onlac tədqiqat obyekti kimi seçilməmiş, bu abidələrdə yalnız kəşfiyyat xarakterli axtarışlar aparılmış, əsasən, yerüstü arxeoloji materialların toplanması ilə çöl tədqiqatlan məhdudlanmışdır.Orta əsr kəndlərinin məqsədyönlü, sistemli tədqiqinə son onilliklərdə Quba-Xaçmaz bölgəsində başlanmışdır. Burada 40-dan artıq kənd tipli orta əsr yaşayış yeri qeydə ahnıb xəritələşdirilmişdir. Onlarm öyrənilməsində Azərbaycan EA «Quba-Xaçmaz» və Bakı Dövlət Universitetinin «Müşkür» ekspedisiyalarınm XX yüzilliyin 80-90-cı illərində apardıqları tədqiqatlar xüsusib təqdirəlayiqdir. Həmin ekspedisiyalarm fəaliyyəti nəticəsində Şimali-Şərqi Azərbaycanda Sərkərtəpə, Sandıqtəpə, Seyidli, Salmanbulağı orta əsr kənd tipli yaşayış yerbri arxeoloji cəhətdən qənaətbəxş öyrənilmişdir. Daha çox

  • 3. Toğrul Fərman oğlu Xəlilov (Naxçıvan Bölməsi / Antik və orta əsrlər arxeologiyası şöbəsi)
    Gəmiqaya ətrafında qədim mədəniyyət izləri (11345|0,8668555021286011)
    [Tоğrul Xəlilov]
    Qədim dövrlərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında insanların məs-kunlaşdığı … Qədim dövrlərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında insanların məs-kunlaşdığı əsas ərazilərdən biri Gəmiqaya ətrafı olmuşdur. Gəmiqayanın adı, еcazkar gözəlliyi, haqqında söylənilən əfsanə və rəvayətlər hər zaman gеniş еlmi ictimaiyyətin marağına səbəb olmuşdur. Buradakı vulkanik mənşəli daşlardakı qayaüstü təsvirlər Naxçıvan diyarının digər Tunc dövrü incəsənət nümunələri ilə bağlılıq təşkil edərək qədim tariximizi, maddi və mənəvi mə-dəniyyətimizi dərindən öyrənmək sahəsində elmi əhəmiyyət daşıyır. Heyvan, insan, araba təsvirlərini, sxematik formada çəkilmiş simvolik işarələri, astral rəsimləri və s. başqa tarixi nümunələri qeyd etmək olar. Gəmiqayada qırxdan çox araba rəsmi var. Onlar dörd təkərli və iki təkərli çəkilmişdir. Bu qayaüstü təsvirlər təsadüfən çəkilməmişdir, onlar gil təkər və araba modelləri ilə mən-tiqi cəhətdən bağlılıq təşkil edir. Daha çox

  • 4. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı)
    16. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU ÇEVRİMİÇİ KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ (8731|0,8663445711135864)
    [Ahmet AYTAÇ, Öğr Gör Kadir ERTÜRK]
    Məqalədə Şirvanın (müasir Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsi) … Məqalədə Şirvanın (müasir Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsi) orta əsr abidələrində son 20 ildə aparılan arxeoloji tədqiqatların nəticələrindən bəhs edilir. Bakı, Şamaxı, Qəbələ, Şabran, İsmayıllı, Quba, Qusar və Xaçmazın tarixi abidələrində, Bəndovan şəhərciyində, Gülüstan qalası və Buğurt istehkamlarında son illər aparılmış yeni arxeoloji tədqiqatların əsas nəticələri təqdim olunur. Aşkar edilmiş artefaktlar bu bölgədəki arxeoloji abidələrin tədqiqində xronoloji ardıcıllığı dəqiqləşdirməyə və Şirvanın orta əsr abidələrinin əhatə dairəsini müəyyən etməyə imkan verir. Abidələrin hərtərəfli kəşfiyyatı və konservasiyası, quruda və su altında qalan abidələrin yerinin müəyyən edilməsi sahəsində əldə olunan məlumatlar nəzərdən keçirilir. Tədqiq edilmiş və tədqiq olunmamış abidələrin ayrı-ayrı qrupları haqqında mövcud məlumatları tamamlayan yeni arxeoloji tədqiqatların əsas istiqamətləri xarakterizə olunur. Məqalədə Şirvanın orta əsr arxeoloji abidələrində yeni tədqiqatların aparılması, həm də müasir dövrdə Azərbaycanda tarixi mədəni irsin qorunması, mühafizəsi, bərpası, konservasiyası və geniş təbliği sahəsində aparılan kompleks tədbirlərlə əlaqəli şəkildə göstərilir. Daha çox

  • 5. Vahid Allahverdi oğlu Ömərov (Qafqazşünaslıq İnstitutu / Şimali Qafqaz şöbəsi)
    Межгосударственные отношения на Южном Кавказе (11124|0,7272623777389526)
    [Вахид Аллахверди Оглу Омаров, Сакит Яхья Оглу Гусейнов]
    В статье исследованы межгосударственные отношения между странами … В статье исследованы межгосударственные отношения между странами Южного Кавказа Азербайджана, Грузии и Армении, с начала XX века до наших дней. В начале XX века, несмотря на спорные территориально-пограничные вопросы между Азербайджанской Демократической Республикой и Грузинской Демократической Республикой, они заключили военный союз между собой. Однако дашнакская Армения не только не вошла в этот союз, но и со дня основания вела войну с близкими соседями, выдвигая необоснованные территориальные претензии. Опираясь на Великобританию, Россию, независимо от режима, Армения, пытаясь расширить свои территории на Южном Кавказе, завоевала территории Грузии Лоре, Горный Борчалы, а также часть азербайджанских земель. Хотя в период создания СССР страны Южного Кавказа были союзными республиками, Армянская ССР, с помощью сторонников в Москве и зарубежом, включила азербайджанские земли Зангезур к своим территориям, выдвинула необоснованные претензии к территориям Грузии Самцхе-Джавахети, Ахалшени, Борчалы. На современном третьем этапе межгосударственных отношений отношения между Азербайджаном и Грузией поднялись до уровня стратегического союзничества, в то время как Армения строила отношения с Грузией и Азербайджаном по-другому. Хотя Армения официально объявила Грузию "дружественной страной", все еще тайно продолжает свою борьбу. Несмотря на спорную проблему территориальной границы с Грузией, во все времена между … Daha çox
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)

Xocalı arxeoloji abidələr kompleksləri: I qrup kurqanlar(10207)
['Hidayət Cəfərov']
Xocalı-Gədəbəy mə-dəniyyətinə mənsub olan qədim etnik-mədəni massivin tarixinin öyrənilmə-sində Xocalı abidələrinin müstəsna əhəmiyyəti var. Qafqazda Xocalı komp-leksi qədər müxtəlif tip abidələr qrupunun bir yerdə toplusuna təsadüf olun-mamışdır. Burada təkcə kurqanların beş tipinin varlığı müəyyənləşdirilmiş-dir. Bundan başqa Xocalı kompleksi öz tərkibində daş qutuları, menqir, labi-rinti xatırladan daş hasar (Haça-təpə kurqanı rayonunda) və s. birləşdirir. Maraqlıdır ki, çoxsaylı arxeoloji abidələr yalnız bir tarixi dövrü – e.ə. XIV-VIII əsrlərə aid son tunc və ilk dəmir dövrünü əks etdirir.

  • 1. Qasım Əhəd oğlu Hacıyev (Qafqazşünaslıq İnstitutu / Qafqaz tarixi (qədim dövrlərdən XX əsrədək) şöbəsi)
    AZƏRBAYCANIN QARABAĞ REGİONUNUN TÜRK KÖKƏNLİ MƏDƏNİYYƏTİ (11109|0,9062900543212891)
    [Kasım Hacıyev]
    Azərbaycanın dövlətçilik tarixi qədər də onun qədim … Azərbaycanın dövlətçilik tarixi qədər də onun qədim regionlarından biri olan Qarabağın tarixi qədim, mədəni ənənələri zəngindir. Azərbaycan Respublikasının Qarabağ regionu dünyanın ən qədim insan məskənlərindən biridir. Azıx düşərgəsindən başlayan Quruçay, sonrakı Kür-Araz və Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətlərinin biri digərini əvəz etməsi burada intensiv yaşayışın olduğunu göstərir. Bu regionda aparılmış arxeoloji tədqiqatlar bu yaşayın bütün aspektrərini təsdiq edir. Adı ilk dəfə tarix səhnəsində “Qarabağ” kimi çəkilən, XIII əsrdə haqqında məlumat verilən Qarabağ regionunun adı türk mənşəli söz olan “Qara” – böyük və “bağ”- bağ sözlərinin birləşməsindən ibarətdir. Qarabağ regionu antik dövrdə Azərbaycan Albaniyasının tərkibində ən böyük vilayətləri əhatə etmişdir. İlk orta əsrlərdə Qarabağ regionunda yerləşən vilayətlər: Girdman, Sakasena, Uti, Paytakaran, Sisakandan ibarət idi (Azərbaycan tarixi. Bakı, 1988, c.II, s.15-21). Bu vilayətlər indiki Qarabağı və Mil düzünün bir hissəsini əhatə edirdi. Qarabağ regionunda Antik müəlliflərin saklar, massagetlər, hunlar adlandırdıqları əhalinin bizim eradan əvvəl Kür və Araz hövzəsini tutduğları bildirilir Daha çox

  • 2. Tarix Meyrut oğlu Dostiyev (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi)
    Salmanbulağı Yaşayış Yerinin Arxeoloji Tedqiqinin Neticeleri (9997|0,9038188457489014)
    [Tarix Dostiyev]
    Azərbaycanm orta əsr arxeoloji abidələrinin böyük əksəriyyətini … Azərbaycanm orta əsr arxeoloji abidələrinin böyük əksəriyyətini kənd tipJi yaşayış yerteri təşkü edjr. Lakin uzun müddst onlac tədqiqat obyekti kimi seçilməmiş, bu abidələrdə yalnız kəşfiyyat xarakterli axtarışlar aparılmış, əsasən, yerüstü arxeoloji materialların toplanması ilə çöl tədqiqatlan məhdudlanmışdır.Orta əsr kəndlərinin məqsədyönlü, sistemli tədqiqinə son onilliklərdə Quba-Xaçmaz bölgəsində başlanmışdır. Burada 40-dan artıq kənd tipli orta əsr yaşayış yeri qeydə ahnıb xəritələşdirilmişdir. Onlarm öyrənilməsində Azərbaycan EA «Quba-Xaçmaz» və Bakı Dövlət Universitetinin «Müşkür» ekspedisiyalarınm XX yüzilliyin 80-90-cı illərində apardıqları tədqiqatlar xüsusib təqdirəlayiqdir. Həmin ekspedisiyalarm fəaliyyəti nəticəsində Şimali-Şərqi Azərbaycanda Sərkərtəpə, Sandıqtəpə, Seyidli, Salmanbulağı orta əsr kənd tipli yaşayış yerbri arxeoloji cəhətdən qənaətbəxş öyrənilmişdir. Daha çox

  • 3. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı)
    16. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU ÇEVRİMİÇİ KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ (8731|0,8998117446899414)
    [Ahmet AYTAÇ, Öğr Gör Kadir ERTÜRK]
    Məqalədə Şirvanın (müasir Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsi) … Məqalədə Şirvanın (müasir Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsi) orta əsr abidələrində son 20 ildə aparılan arxeoloji tədqiqatların nəticələrindən bəhs edilir. Bakı, Şamaxı, Qəbələ, Şabran, İsmayıllı, Quba, Qusar və Xaçmazın tarixi abidələrində, Bəndovan şəhərciyində, Gülüstan qalası və Buğurt istehkamlarında son illər aparılmış yeni arxeoloji tədqiqatların əsas nəticələri təqdim olunur. Aşkar edilmiş artefaktlar bu bölgədəki arxeoloji abidələrin tədqiqində xronoloji ardıcıllığı dəqiqləşdirməyə və Şirvanın orta əsr abidələrinin əhatə dairəsini müəyyən etməyə imkan verir. Abidələrin hərtərəfli kəşfiyyatı və konservasiyası, quruda və su altında qalan abidələrin yerinin müəyyən edilməsi sahəsində əldə olunan məlumatlar nəzərdən keçirilir. Tədqiq edilmiş və tədqiq olunmamış abidələrin ayrı-ayrı qrupları haqqında mövcud məlumatları tamamlayan yeni arxeoloji tədqiqatların əsas istiqamətləri xarakterizə olunur. Məqalədə Şirvanın orta əsr arxeoloji abidələrində yeni tədqiqatların aparılması, həm də müasir dövrdə Azərbaycanda tarixi mədəni irsin qorunması, mühafizəsi, bərpası, konservasiyası və geniş təbliği sahəsində aparılan kompleks tədbirlərlə əlaqəli şəkildə göstərilir. Daha çox

  • 4. Tarix Meyrut oğlu Dostiyev (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi)
    Medeni Tebeqe ve Stratiqrafiya (9996|0,887887179851532)
    [Tarix Dostiyev]
    Mədəni təbəqə uzunmüddətli və mürəkkəb bir prosesin … Mədəni təbəqə uzunmüddətli və mürəkkəb bir prosesin nəticəsində təbiət və antropogen amillərinin təsiri altında formalaşır. Insanların müəyyən bir ərazido məskunlaşması ilə torpağın ilkin, təbii quruluşu dəyişir, evlər və təsərrüfat tikililəri, məbədlər və ictimai binalar inşa olunur, tosərrüfat və məişət quyulan qazılır, ocaq və təndirlər qurulurdu. Müəyyən vaxt keçdikdən sonra onlar yararsız hala düşür, istifadədən çıxır, dağıhr, yeniləri ilə əvəz olunurdu. Istehsal və məişət tullantılan, uçqunlar, zibil, ocaq və yanğın qahqları, küləyin və mal-qaranın gətirdikləri toz-torpaq tədricən xüsusi təbəqə yaradırdı və o durmadan qalınlaşırdı. Həmin təbəqəyə yararsız, sınıq alət, silah, məişət avadanhğı və bəzək nümunələri ilə yanaşı bəzən müxtəlif səbəblərdən salamat əşyalar da düşürdü. Təbəqələşmə prosesi qədim yaşayış məskəninin sahnması ilə başlayıb əhalinin buranı tərk etməsi ilə başa çatırdı. Illər, qərinələr, əsrlər ərzində insan fəaliyyətinin maddi əksi olaraq formalaşan mədəni təbəqə qədim cəmiyyətdə baş vermiş hadisə və doyişikliklori ardıcılhqla özündə qabarıq təcəssüm etdirir. Bir qayda oUıraq, xronoloji baxımdan alt təbəqələr erkən çağları, üst təbəqolor isə nisbətən sonrakı dövrləri əhatə edir.Mədəni təbəqə, adətən, xam torpaqdan tünd rəngi ilə fərqlenir və kömür qırıntılan, kül qatları, heyvan və quş sümükləri, inşaat materiallan, həmin qədim yaşayış məskəni sakinlərinin istifadə etdikləri müxtəlif təyinatlı məmulat nümunələri ilə zongin olur. Mədəni təbəqənin rənginə tərkibindəki üzvü maddələrin, onu örtən torpağın növünün, ərazinin iqlim tipinin də təsiri vardır. Məsələn, mədəni tobəqə əgər qumla vo ya havanı asanlıqla buraxan torpaq qatı ilo … Daha çox

  • 5. Nəcəf Ələsgər oğlu Müseyibli (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Etnoarxeologiya)
    GABALA MOUNDS IN THE CONTEXT OF RELATIONSHIPS THE EARLY BRONZE ERA IN THE CAUCASUS (10168|0,7074699997901917)
    [Najaf A Museibli, Anar M Agalarzade, Gulnara K Akhundova]
    One of the main problems of investigating … One of the main problems of investigating the Kura-Araxes cultural and historical community is to identify its local variants in the South Caucasus. At the same time, the interaction of the bearers of this community with the population of other regions also influenced the formation of these local variants. From this viewpoint, the results of investigations of the monuments in Gabala district, located in the northern region of Azerbaijan, are interesting. Archaeological monuments belonging to different periods have been discovered in the territory of the district. A certain group is made up of kurgans dating to the Early Bronze Age. In the structure of the excavated kurgans and burial rites, depending on the chronological stage, various and common features were revealed. In the village of Amili of the Gabala district, three Early Bronze Age kurgans were studied. The complex structure of these kurgans draws attention. At the … Daha çox

  • 6. Nəcəf Ələsgər oğlu Müseyibli (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Etnoarxeologiya)
    GABALA KURGANS IN THE CONTEXT OF CONTACTS IN THE CAUCASUS IN THE EARLY BRONZE AGE (10169|0,7031793594360352)
    [Najaf A Museibli, Anar M Agalarzade, Gyulnara K Akhundova]
    Annotation. One of the main issues of … Annotation. One of the main issues of investigating the Kura-Araxes cultural and historical community is to identify its local versions in the South Caucasus. At the same time, the interaction of the bearers of this culture with the population of other regions also influenced the formation of these local versions; thus, the results of investigations of the sites in Gabala district, located in the northern region of Azerbaijan, are of interest. Archaeological sites belonging to different periods were discovered in the territory of the district. A certain group comprises kurgans dating to the Early Bronze Age. In the structure of the excavated kurgans and burial rites, depending on the chronological stage, various and common features have been revealed. In the village of Amili, Gabala district, three Early Bronze Age kurgans were studied. The complex structure of these kurgans draws special attention. A dolmen-shaped megalithic structure discovered in one of them stands out. Interestingly, the large stones which this structure was built with are cut in the form of anthropomorphic idols. Lines of various sizes were carved on them. The crescent-shaped structures laid out of stone under the kurgan mound are also of interest. The group of pottery has the “staining” property, that is, if you touch it, your hands get stained. Such pottery is not typical for the Kura-Araxes community. The structure of the kurgans and the technological indicators of pottery show that in the 4th-3rd millennia BC there were close ties between the northern regions of Azerbaijan and the North Caucasus. Daha çox
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Tunc dövrü arxeologiyası)

Курганные памятники Гарабаха как ценные источники по изучению древней истории(10208)
['Гидаят Ф Джафаров']
Одним из наиболее значительных памятников Азербайджана являются курганы Гарабаха. Расположенные как на равнине, так и в предгорных и горных регионах, они отражают довольно внушительный исторический отрезок-с начала III тысячелетия до н. э.–до середины I тысячелетия до н. э. Курганы будучи «вечным» жилищем,«последним место упокоения», возводились с особым старанием и усердием. На территории Гарабаха встречаются курганы различной формы и величины. Чаще это правильные конусообразные и величественные холмы, под которыми обычно находятся усыпальница для покойников, захороненных в сопровождении многочисленных образцов материальной культуры. Расположение курганов подчиняется быть может, на первый взгляд, невидимой, но особой закономерности. Так, почти все курганы расположены в долинах рек, многие из которых давно пересохли и названия их канули в лета. Основные же реки существуют и поныне, хотя полноводными их уже не назовешь. Крупными водными артериями Гарабаха являются: Тертерчай, Хачинчай, Гаргарчай и их притоки Ходжалычай, Илисучай и Гасанриз (последние впадают в Гаргарчай и Тертерчай) и др. Кроме этих рек выделяются Инчечай, Куручай и Кенделенчай. Археологическими изысканиями конца ХIХ века, а также в тридцатые, пятидесятые и особенно восьмидесятые годы XX столетия и в начале XXI века в горном, предгорном и равнинном Гарабахе были выявлены многочисленные и разнообразные курганные памятники. Наиболее выдающимися и разнотипными из …

  • 1. Vəli Baxşəli oğlu Baxşəliyev (Naxçıvan Bölməsi / Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutu)
    ГУРДДАГ-НОВОЕ ПОСЕЛЕНИЕ КРЕПОСТНОГО ТИПА (11197|0,8772183656692505)
    [ВБ Бахшалиев, РБ Багиров]
    Научно-исследовательские работы в окрестностях с. Сираб позволили … Научно-исследовательские работы в окрестностях с. Сираб позволили обнаружить большое количество памятников эпохи средней бронзы. Среди них особого внимания заслуживает поселение Гурддаг, расположенное на востоке с. Сираб, на правом берегу р. Гахабчай. Поселение охватывает поверхность высокой горы и ее подножие. Культурный слой накоплен в небольшом количестве. В некоторых местах толщина его достигает 0.5 м. Подъемный материал в основном относится к эпохе средней бронзы. Daha çox

  • 2. Azad Əsəd oğlu Zeynalov (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji xidmət və yeni tikinti sahələrinin arxeoloji tədqiqi)
    ПАЛЕОЭКОЛОГИЧЕСКИЕ УСЛОВИЯ ОБИТАНИЯ ЧЕЛОВЕКА В НАХИЧЕВАНИ В ЭПОХУ МУСТЬЕ (9870|0,8743212223052979)
    [АА Зейналов, СС Велиев, ЕН Тагиева]
    Исследования мустьерской пещерной стоянки Газма, отложения которой … Исследования мустьерской пещерной стоянки Газма, отложения которой были исследованы палинологически и гранулометрически, показали, что человек в эпоху мустье на территории Азербайджана проживал не только в лесной зоне, но и в полосе аридных дубовых и можжевеловых редколесий. Тогда климат был хотя и аридным, но более влажным, чем сейчас. Установлено, что человек стал обживать пещеру Газма в период, когда началось увеличение влажности климата. Когда влажность стала уменьшаться, человек покинул пещеру. Daha çox

  • 3. Zülfiyyə Hüseyn qızı İsmayıl (Naxçıvan Bölməsi / Dilçilik şöbəsi)
    СЛЕДЫ ДРЕВНЕЙ ИСТОРИИ В ДИАЛЕКТАХ И ГОВОРАХ НАХЧЫВАНА И ВОСТОЧНОЙ АНАДОЛЫ (11153|0,8620666265487671)
    [ЗИ Гусейн]
    В статье говорится о следах древней истории … В статье говорится о следах древней истории в диалектах и говорах Нахчыванской Автономной Республики и Восточной Анадолы. По нашему мнению большинство древние языковые элементы были сбережены и оставлены на этих регионах. Из диалектах и говорах Нахчывана и Восточной Анадолы собраны и систематизированы слова терминологического характера. Daha çox