Elmmetrik Profil
Hüseyn Mustafabəyli
Əsas
Tam Adı
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli
Elmi dərəcə
Geo-min.üzrə fəlsəfə doktoru
Elmi ad
Təvəllüd
Ünvan
Telefon
Email
İş yeri
Müəssisə / Şöbə
Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq
Vəzifə
Şöbə müdiri
Əsas iş yeri
Bəli
İşləmə müddəti
1 Yanvar 2024 -
H/h
| Tarix | Məqalə sayı | İstinad sayı | h index | i10 index |
|---|---|---|---|---|
| 1 Yanvar 2025 | 16 | 14 | 3 | 0 |
| 1 Dekabr 2024 | 16 | 14 | 3 | 0 |
| 1 Noyabr 2024 | 16 | 13 | 3 | 0 |
| 1 Oktyabr 2024 | 16 | 13 | 3 | 0 |
| 1 Sentyabr 2024 | 16 | 13 | 3 | 0 |
| 1 Avqust 2024 | 16 | 13 | 3 | 0 |
| 1 İyul 2024 | 16 | 13 | 3 | 0 |
| 1 İyun 2024 | 16 | 13 | 3 | 0 |
Content for WOS.
Content for TUBITAK.
| İşin adı | Jurnalın adı, Nəşriyyat, cild, N | Müəlliflər | İstinad sayı | Nəşr tarixi | Abstrakt və oxşar məqalələr |
|---|---|---|---|---|---|
| БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА ТИПОВ ПОЧВ ШЕКИ-ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА. | Природно-ресурсный потенциал и экологическая реабилитация деградированных ландшафтов / Грозный: издательство ФГБОУ ВО «Чеченский государственный университет им. А.А. Кадырова» /Cild: 7 /N: март səh: 248-254 | Гусейн Мустафабейли, Мурад Кахраманов | 0 | 2023 |
Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а …
Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а также растения биоиндикаторы по различным формам рельефа. Миграционная способность биофильных химических элементов в почвах (Cu, Zn, Co и др.) по крутым, уклонным, пологим и ступенчатым формам склонов, что ослабевает по мере уменьшения уклона в зависимости от силы тяжести. Высокие содержания биофильных микроэлементов-Cu, Zn и Co, реже Ni, Cr и Pb встречается в бурых горно-луговых и горно-лесных почвах западной части южного склона Большого Кавказа. Определены характерные для данного региона растения биоиндикаторы по различным формам рельефа и основных типов почв.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| ARİD VƏ HUMİD TİPLİ BİOGEOSENOZLARIN LANDŞAFT DİAQNOSTİK VƏ BİOGEOKİMYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 13 /N: февраль səh: 457-469 | Hüseyn Mustafabəyli̇ | 0 | 2023 |
Məqalədə, müxtəlif landşaft tiplərinin süxur və torpaqları …
Məqalədə, müxtəlif landşaft tiplərinin süxur və torpaqları ilə onlarda bitən ağac, kol və ot bitkilərinin kimyəvi tərkibləri arasında olan əlaqələrin iqlim tipindən asılılığı araşdırılmışdır. Bu məqsədlə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsində 9 landşaft tipinə aid olan və bir-birindən fərqlənən 4 biocoğrafi sahə üzrə arid, semiarid, semihumid və humid iqlim tipli biogeosenoz ərazilərdən götürülmüş ağac, kol və ot bitkilərinin yarpaqlarında saxlanan makro və mikroelementlərin miqdarları təyin edilmişdir. Humid iqlim şəraitinə malik biogeosenozların torpaqlarında əsas biofil kimyəvi elementlərin (K, Mg, Fe və s.) yüksək miqdarları müəyyən edilsə də onların bitki yarpaqlarında çox vaxt K, P və Zn kimi elementlərin çatışmazlığı müşahidə edilir. Arid iqlim şəraitində olan landşaftlara aid biogeosenozlarda biokütlənin miqdarı azalsa da bitkilərin yarpaqlarında biofil elementlərin (K, P, Zn, Cu, Co və s.) miqdarı xeyli artır.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| AZƏRBAYCANDA URBANİZASİYA PROBLEMİ | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 9 /N: февраль səh: 448-456 | Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov | 0 | 2023 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA İQTİSADİ-COĞRAFİ RAYONUNUN LANDŞAFTLARININ EKOCOĞRAFİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 9 /N: октябрь səh: 303-311 | Hüseyn Mustafabəyli̇, Qafqaz Ağabalayev, Yusi̇f Rəhi̇mov, Sevi̇nc Hüseynova | 0 | 2022 |
Məqalədə Böyük Qafqazın cənub yamacındakı Şəki-Zaqatala iqtisadi …
Məqalədə Böyük Qafqazın cənub yamacındakı Şəki-Zaqatala iqtisadi coğrafi rayonunun landşaft qurşaqlarının yayılma tiplərindən, landşaft qurşağının səciyyəvi xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsindən bəhs edilir. Bu sahədə aparılan tədqiqatlar landşaftlarda təbii mühitin pozulma dərəcəsini aşkara çıxarmağa, onlarda ekoloji vəziyyəti qoruyub saxlamağa xidmət göstərir. Eyni zamanda insan fəaliyyətinin təsiri nəticəsində landşaftın tarazlığını sabitləşdirmək üçün landşaft komplekslərinin qiymətləndirilməsi və onun pozulmasının qarşısının alınması, təbii resursların tükənməsi, habelə nadir və nəcib canlı orqanizm növlərinin sıradan çıxmasına imkan verməmək üçün landşaft strukturunda tədbirlər sistemini hazırlamağa və tətbiq etməyə imkan yaradır.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| О БИОГЕОХИМИЧЕСКИХ СВОЙСТВАХ ГОРНЫХ ПОРОД, ПОЧВ, ИЛА И РАСТЕНИЙ, РАСПРОСТРАНЕННЫХ НА ЮЖНОМ СКЛОНЕ БОЛЬШОГО КАВКАЗА | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 11 /N: март səh: 255-265 | Гусейн Мустафабейли | 3 | 2023 |
Основная цель статьи изучение биогеохимических свойств образцов …
Основная цель статьи изучение биогеохимических свойств образцов горных пород, почвы, ила и растений, относящихся к разным типам ландшафта на южном склоне Большого Кавказа (северо-западный – Шеки -Закатальский район Азербайджана), определение существующих биогеохимических закономерностей. Было обнаружено, что большинство типов горных пород богато – Ca, Mn и Pb. В материале речного ила отмечается увеличение содержания биофильных элементов – Fe, Co, Cu и Zn по сравнению глинам. Оно повлияет на интенсивность биогеохимическим процессам в этих районах и в результате почва обогащается полезными микроэлементами. Миграция микроэлементов в почвах и растениях в горно-луговых ландшафтах Cu и Co, в горнолесных ландшафтах южного склона Cu, Ni и Pb, в лесостепи подножий гор – Cu, Co и Pb и лесостепи дельтовой зоны преимущественно биофильных элементов, таких как – Co, Cu и Zn мигрируют сильнее. В направлении горные породы илы почвы растения количество элементов Cu, Zn и B увеличивается, а Co и Ni уменьшается.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| BİOGEOMORFOSENOZLAR VƏ ONLARIN SƏCİYYƏVİ BİOGEOKİMYƏVİ VƏ LANDŞAFT EKOCOĞRAFİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 8 /N: март səh: 274-281 | Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov | 3 | 2023 |
Biogeomorfosenozlar yarıqapalı dərə relyef şəraitinə malik xüsusi …
Biogeomorfosenozlar yarıqapalı dərə relyef şəraitinə malik xüsusi biogeosenoz sahələr olmaqla qonşu ərazilərə nisbətən güclü küləklərin və quraqlıqların yoxluğu, rütubətliliyin və onunla əlaqədar yerüstü və yeraltı suların bolluğu ilə səciyyəvi olan fərqli mikroiqlim şəraitinə, böyük miqdarda biokütlə toplanması ilə, bitki və heyvanların növ müxtəlifliyi və üstün rekreasiya keyfiyyətlərinə malik olan təbii komplekslərdir. Biosenozların bitki-heyvan-mikroorqanizmlər birliyində mövcud olan növ müxtəlifliyi ərazinin torpaq örtüyü, yeraltı və yerüstü sularının kimyəvi tərkibi və süxurların litoloji tərkibindən asılı olaraq dəyişdiyi elmə məlumdur. Coğrafi ərazinin iqlim və torpaq xüsusiyyətlərini nəzərə almaqla proqressiv landşaft mərzlərinin öyrənilməsi nəticəsində bitki və heyvanların növ müxtəlifliyinin xüsusi relyef şəraitinə malik biogeosenoz sahələrdə daha səciyyəvi olduğu müəyyən edilmişdir. Təbii sərhədlərə malik olan bu ərazilər bir tərəfi çay dərəsi ilə əhatələnərək fərqli mikroiqlim şəraitinə malik olan qapalı dərə sistemidir. Baş Şabalıd biogeomorfosenozunda həmin ərazilər Şin çayı hövzəsinə aid olsa da, bu ərazi sel hövzəsindən kənarda yerləşmişdir. Böyük Qafqazın cənub yamacının Şəki-Zaqatala bölgəsinə aid hissəsində müxtəlif relyef forma və növlərindən asılı olan biogeosenoz tiplərinin lil nümunələrində kimyəvi elementlərin miqdarının müəyyənləşdirilməsi nəticəsində bu ərazilərin biogeokimyəvi tsiklərində daha çox K, P, Fe və s. elementləri iştirak etdiyi aşkar edilmişdir. Yarıqapalı dərə relyefli biogeosenozların fərqli coğrafi və biogeokimyəvi xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq, bizim tərəfimizdən bu tipli landşaft komplekslərinin …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA BÖLGƏSİNİN LANDŞAFT QURŞAQLARINDA BİOGEOKİMYƏVİ PROSESLƏRİN SƏCİYYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 10 /N: январь səh: 506-515 | Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov | 3 | 2023 |
Məqalədə qlobal istiləşmə şəraitində Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinin …
Məqalədə qlobal istiləşmə şəraitində Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinin landşaft qurşaqlarında biogeokimyəvi proseslərin səciyyəvi xüsusiyyətlərindən bəhs edilir. Səhralaşma prosesi həm ekoloji və sosial-iqtisadi problem olaraq tədricən quraqlaşan hidrometeoroloji iqlim şəraitində son dərəcə aktual məsələ hesab edilir. Səhralaşma prosesi ərazinin təbii şəraitindən xüsusilə, antropololoji, relyef, iqlim, bioloji və s. asılı olaraq müxtəlif intensivlikdə təzahür edir. Bioloji kütlənin azalması daha çox iqlim dəyişmələri, sürüşmələr, sellərlə əlaqədar olaraq dağ yamacları və dərələrdə rast gəlinir. Düzən relyefə malik ərazilərdə biokütlə nisbət yüksəkdir. Xüsusi biogeokimyəvi rejimə malik biogeomorfosenozlarda biofil elementlərdən K, P və C birləşmələrinin miqrasiyasının yüksək olduğu və biomüxtəlifliyin qorunduğu müşahidə edilir.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| LANDŞAFTLARIN DİAQNOSTİKASINDA BİOGEOKİMYƏVİ GÖSTƏRİCİLƏRİN TƏTBİQ EDİLMƏSİ | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 18 /N: январь səh: 474-491 | Hüseyn Mustafabəyli̇ | 3 | 2023 |
Məqalədə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinə aid landşaft növlərində …
Məqalədə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinə aid landşaft növlərində biogeokimyəvi qanunauyğunluqların öyrənilməsi və onların landşaft diaqnostikasında tətbiqi məsələləri araşdırılmışdır. Müxtəlif ərazilərin torpaq növlərində bitkilərin bitməsi və onlarda mikroelementlərin paylanması ilə əlaqədar biogeokimyəvi rejimlər müəyyənləşdirilmişdir. Mikroelement tərkibinə görə azotla zəngin və kasıb, turş, qələvi, əhəngli, quru, rütubətli, bataqlaşmış, duzlu, gilli, qumlu, bərkimiş və ağır metallarla çirklənmiş torpaqlarda və onlarda bitən bitkilərdəki biogeokimyəvi rejim xüsusiyyətləri araşdırılmışdır. Bitkilərdə ən yüksək və aşağı mikroelement miqdaları və onların nisbətlərinin landşaft diaqnostikasında rolu tədqiq edilmişdir.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA BÖLGƏSİNİN TORPAQ NÖVLƏRİNİN BİOGEOKİMYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 7 /N: декабрь səh: 301-307 | Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov | 1 | 2022 |
Azərbaycanın Şəki-Zaqatala torpaqlarının biogeokimyəvi xüsusiyyətlərinin qiymətləndirilməsində onların …
Azərbaycanın Şəki-Zaqatala torpaqlarının biogeokimyəvi xüsusiyyətlərinin qiymətləndirilməsində onların fiziki tiplərinin və buferlilik qabiliyyətinin təyin edilməsi ilə yanaşı inkişaf dinamikasının da təyin edilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Torpaq tipləri içərisində, bu bölgə ərazisində təbii qonur və boz, antropogen tipli qara torpaqlar aparıcı yer tutur. Torpağın fiziki kimyəvi proseslərə qarşı buferlilik qabiliyyəti, əsasən növlərin qumluluq, gillilik və əhənglilik göstəriciləri ilə ifadə olunur. Torpaqların deqradasiyası isə onların texnogen komponentlərlə çirklənməsi, duzlaşması, eroziyası və s. landşaftların reqressiv dinamikası ilə əlaqədardır.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| BİOCOĞRAFİ BÖLGÜ VƏ RAYONLAŞMA İŞLƏRİNDƏ BİOGEOKİMYƏVİ METODLARIN TƏTBİQİ HAQQINDA. | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /N: март 2 səh: 8-17 | Mustafabəyli̇ Hüseyn Lütvəli̇ Oğlu, Qəhrəmanov Murad Aki̇F Oğlu | 0 | 2024 |
Biocoğrafiya elminin in kişafında ekologiya və fiziki-coğrafiya …
Biocoğrafiya elminin in kişafında ekologiya və fiziki-coğrafiya elmləri ilə yanaşı biogeokimya elmi də mühüm rol oynayır. Burada biofil elementlərin (C, P, N, K, Ca, Fe, J, F, Co, Zn və s.) bitki, heyvan və mikroorqanizmlərin çoxalma və yayılma proseslərinə təsiri öyrənilir. Dünya üzrə biocoğrafi hakimiyyətliklərin fərqləndirilməsi üçün vacib olan fiziki coğrafi, bioloji və biogeokimyəvi xüsusiyyətlər aşağıdakılardır: 1) ərazinin okeanlar və dağ silsilələri ilə birbirindən ayrılması; 2) eyniadlı daimi hava kütlələrinin təsiri altında olması; 3) fərqli biofil kimyəvi elementlərin tipomorfluğu; Holarktik hakimiyyətlikdə – N (azot), Oriental hakimiyyətlikdə – K (kalium), Afrotrop hakimiyyətlikdə – P (fosfor), Neotrop hakimiyyətlikdə – C (karbon), Paleotrop hakimiyyətlikdə – Ca (kalsium) və Antarktik hakimiyyətlikdə – Fe (dəmir); 4) biosenozun indikatoru sayılan edifikator bitki növlərinin assosiasiyasına malik olması; Holarktik hakimiyyətlikdə – palıdşam, Oriental hakimiyyətlikdə – bambuk-kokos palması, Afrotrop hakimiyyətlikdə – banan-baobab, Neotrop hakimiyyətlikdə – kofe-kakao, Paleotrop hakimiyyətlikdə – evkalipt-ağacabənzər ayıdöşəyi və Antarktik hakimiyyətlikdə – mamır-ciyərotu; 5) fərqli yırtıcı heyvanların hakimiyyəti: Holarktik hakimiyyətlikdə – canavar, Oriental hakimiyyətlikdə – pələng, Afrotrop hakimiyyətlikdə – şir, Neotrop hakimiyyətlikdə – yaquar, Paleotrop hakimiyyətlikdə – varan və Antarktik hakimiyyətlikdə – dəniz pişikləri.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| ТИПИЧНЫЕ БИОГЕОХИМИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА ЛАНДШАФТОВ В ЗАВИСИМОСТИ ОТ УСЛОВИЙ РЕЛЬЕФА. | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /N: 2 səh: 564-571 | Мустафабейли Гусейн Лутвали Оглы | 0 | 2024 |
В статье изучены различные типы ландшафта, биогеоценозы, …
В статье изучены различные типы ландшафта, биогеоценозы, горные породы (илы), почвы, биогеохимические свойства видов растений и средообразующая роль местного рельефа Шеки-Закатальского района южного склона Большого Кавказа. Биогеоморфоценозы представляют собой особые участки биогеоценоза с полузамкнуто-долинными условиями рельефа и представляют собой природные комплексы с различными микроклиматическими условиями, характеризующимися отсутствием сильных ветров и засух, обилием поверхностных и подземных вод по сравнению с соседними участками, большим накоплением биомассы, разнообразие видов растений и превосходные рекреационные качества. Эти комплексы характеризуются своеобразным геологическим строением, стратиграфо-литологическим составом, климатом, почвенно-растительный покровом, а также ландшафтно-геохимической специализации на южном склоне Большого Кавказа. В них наблюдаются фитоценозы, богатые биофильными химическими элементами – К, Са, Си, Zn и Со. Создание подходящих эколого-географических условий для создания и сохранения биоразнообразия в полузамкнутых горно-долинных ландшафтных зонах позволяет рассматривать биогеоморфоценовые природные структуры горно-лесного ландшафтного пояса как резервуары биоразнообразия.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI ŞƏKİ RAYONU ƏRAZİSİNDƏ 2013-2023-cü İLLƏR ƏRZINDƏ TOPLANMIŞ VƏ TƏYIN EDİLMİŞ GÖBƏLƏK TAKSALARININ ÜMUMİ SIYAHISI | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 29 /N: октябрь səh: 359-387 | Hüseyn Mustafabəyli̇, Elgün Mustafabəyli̇ | 0 | 2023 |
Məqalədə 2013-2023-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonu …
Məqalədə 2013-2023-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonu ərazisindən toplanmış və təyin edilmiş makromisetlərin siyahısı verilmişdir. Təyin edilmiş 150 makromisetlər taksaya aid edilmişdir. Onlardan 13-ü Ascomycota və 137-si Basidiomycota şöbəsinə aiddir. Onu da qeyd edək ki, yazı çap işində qeydə alınan 50 takson Azərbaycanda ilk dəfə qeydə alınımış və bir çox nadir növlər Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabına daxil olunmuşdur. Göbələk taksalarının latınca adları, aid olduğu ekoloji qruplar, yüksəkliyə görə paylanması, toplandığı ərazilərin GPS adresləri haqda məlumatlar verilmişdir.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| QARABAĞ VƏ ŞƏRQİ ZƏNGƏZUR BÖLGƏLƏRİ LANDŞAFTLARININ BƏRPASI VƏ BİOMÜXTƏLİFLİYİN QORUNMASI | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 9 /N: сентябрь səh: 267-275 | Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov | 0 | 2023 |
Məlum olduğu kimi Şərqi Zəngəzur və Qarabağ …
Məlum olduğu kimi Şərqi Zəngəzur və Qarabağ iqtisadi bölgələrinin ərazisinin landşaft strukturu son 30 ildə erməni işğalı, hərbi əməliyyatlar və texnogen proseslərin təsiri altında xeyli dəyişikliyə – pozulmalara məruz qalmışdır. Məqalə, Azərbaycanın Qarabağ və Şərqi Zəngəzur bölgələri ərazisində bitki və heyvan biomüxtəliflik göstəricilərinin araşdırılması, onun qorunması üçün müntəzəm zəruri tədbirlərin hazırlanması məsələlərindən bəhs edir. Onun yazılmasında əsas məqsəd, landşaftşünaslıq elminin imkanlarından və qonşu ərazilərdə aparılmış elmi-tədqiqat işlərində qazanılan təcrübələrdən istifadə etməklə bu bölgələrin pozulmuş landşaftlarının bərpa işlərinə köməklik göstərməkdir. Biomüxtəlifliyin qorunması üçün süxur tərkibində K, Ca və Mg elementlərinin toplayıcıları olan süxurların iştirakı və onların yarıqapalı relyef şəraitində formalaşdırdıqları əlverişli landşaft mərzləri münasib hesab edilir
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА БИОФИЛЬНЫХ ЭЛЕМЕНТОВ В ЛАНДШАФТАХ ШЕКИ ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 10 /N: июнь səh: 1294-1303 | Гусейн Мустафабейли | 0 | 2023 |
В статье проведено изучение биогеохимических свойств химических …
В статье проведено изучение биогеохимических свойств химических элементов в ландшафтных зонах Шеки Закатальского района Азербайджана. В этом физико географической провинции по рельефу, климату и комплексным эколого-географическим показателям выделяются следующие типы ландшафтов (субнивальный, альпийский, широколиственно-лесной лесостепной, сухостепной и полупустынный). Было определено биоиндикаторы минералов и химических элементов в ландшафтах отличающихся своими эколого-географическими и геологическими особенностями. Установлено что, биогеохимические аномалии играют положительную роль в ландшафте региона при повышении содержания элементов K, P, Ca, Cu и Co, а при увеличении элементов Si и Sr отрицательную роль в формировании растительных ареалов. Растения мяты (Mentha L), ромашки (Matricaria L) и бузины (Sambucus nigra), имеющие большие площади в данном территории богатые элементом Ca, собирают больше элемента Cu, чем другие растения. В названных растениях и в листьях ивы также обнаружено высокое содержание Zn и Со и низкое Sr, что, вероятно, связано с повышенной физиологической активностью Zn в ландшафтах с высоким содержанием Mg. В связи с физиологическими процессами, происходящими в ландшафтах, наряду с повышением содержания элементов Mg и Zn наблюдается уменьшение содержания Sr, основная роль которого связана с эрозионными и денудационными процессами. Генетические изменения, происходящие в ландшафтах …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| ГЕОХИМИКО-ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ФАКТОРЫ, ВЛИЯЮЩИЕ НА БИОГЕОХИМИЧЕСКИЙ КРУГОВОРОТ ХИМИЧЕСКИХ ЭЛЕМЕНТОВ В БИОГЕОЦЕНОЗАХ ШЕКИ ЗАКАТАЛЬСКОГО РЕГИОНА АЗЕРБАЙДЖАНА | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 12 /N: апрель səh: 549-560 | Гусейн Мустафабейли | 0 | 2023 |
В статье рассматривается биогеохимическая роль геохимико-географических факторов, …
В статье рассматривается биогеохимическая роль геохимико-географических факторов, влияющих на биологический круговорот биофильных элементов (P, C, N, Se, J, K, Ca, Mg, Co, Cu и др.) в биогеоценозах различных ландшафтных зонах Шеки-Загатальского региона. Установлено, что по сравнению со всеми другими геолого-географическими факторами фактор рельефа оказывает большее влияние на биогеоценозы. Биогеоценозы с особым полузамкнутым типом рельефа, т.е. биогеоморфоценозы характеризуются почвой (Ca и Cu), климатом (Co и Р), составом подземных (Ca и J) и поверхностных вод (Mg və C), фауной и флорой (K, P и Se) с особыми химическими элементами. Размешение на одной территории горнолесные (N), лесостепные (Cu) и лугостепные (Ca) ландшафтные фации, разные микроклиматы (Mg), богатые биомасса (С) и растительное разнообразие (K) оценивались как прогрессивных ландшафтных структур. В этих ландшафтных структурах основные географические факторы – рельеф, климат и почва образуют средний фон для всего южного склона Большого Кавказа.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА ТИПОВ ПОЧВ ШЕКИ-ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА | Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 6 /N: апрель səh: 543-548 | Гусейн Мустафабейли, Мурад Кахраманов | 0 | 2023 |
Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а …
Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а также растения биоиндикаторы по различным формам рельефа. Миграционная способность биофильных химических элементов в почвах (Cu, Zn, Co и др.) по крутым, уклонным, пологим и ступенчатым формам склонов, что ослабевает по мере уменьшения уклона в зависимости от силы тяжести. Высокие содержания биофильных микроэлементов-Cu, Zn и Co, реже Ni, Cr и Pb встречается в бурых горно-луговых и горно-лесных почвах западной части южного склона Большого Кавказа. Определены характерные для данного региона растения биоиндикаторы по различным формам рельефа и основных типов почв.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| AMEA üzrə məqalələr |
|---|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА ТИПОВ ПОЧВ ШЕКИ-ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА.(11675) ['Гусейн Мустафабейли', 'Мурад Кахраманов'] Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а также растения биоиндикаторы по различным формам рельефа. Миграционная способность биофильных химических элементов в почвах (Cu, Zn, Co и др.) по крутым, уклонным, пологим и ступенчатым формам склонов, что ослабевает по мере уменьшения уклона в зависимости от силы тяжести. Высокие содержания биофильных микроэлементов-Cu, Zn и Co, реже Ni, Cr и Pb встречается в бурых горно-луговых и горно-лесных почвах западной части южного склона Большого Кавказа. Определены характерные для данного региона растения биоиндикаторы по различным формам рельефа и основных типов почв.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) ARİD VƏ HUMİD TİPLİ BİOGEOSENOZLARIN LANDŞAFT DİAQNOSTİK VƏ BİOGEOKİMYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ(11676) ['Hüseyn Mustafabəyli̇'] Məqalədə, müxtəlif landşaft tiplərinin süxur və torpaqları ilə onlarda bitən ağac, kol və ot bitkilərinin kimyəvi tərkibləri arasında olan əlaqələrin iqlim tipindən asılılığı araşdırılmışdır. Bu məqsədlə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsində 9 landşaft tipinə aid olan və bir-birindən fərqlənən 4 biocoğrafi sahə üzrə arid, semiarid, semihumid və humid iqlim tipli biogeosenoz ərazilərdən götürülmüş ağac, kol və ot bitkilərinin yarpaqlarında saxlanan makro və mikroelementlərin miqdarları təyin edilmişdir. Humid iqlim şəraitinə malik biogeosenozların torpaqlarında əsas biofil kimyəvi elementlərin (K, Mg, Fe və s.) yüksək miqdarları müəyyən edilsə də onların bitki yarpaqlarında çox vaxt K, P və Zn kimi elementlərin çatışmazlığı müşahidə edilir. Arid iqlim şəraitində olan landşaftlara aid biogeosenozlarda biokütlənin miqdarı azalsa da bitkilərin yarpaqlarında biofil elementlərin (K, P, Zn, Cu, Co və s.) miqdarı xeyli artır.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA İQTİSADİ-COĞRAFİ RAYONUNUN LANDŞAFTLARININ EKOCOĞRAFİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ(11678) ['Hüseyn Mustafabəyli̇', 'Qafqaz Ağabalayev', 'Yusi̇f Rəhi̇mov', 'Sevi̇nc Hüseynova'] Məqalədə Böyük Qafqazın cənub yamacındakı Şəki-Zaqatala iqtisadi coğrafi rayonunun landşaft qurşaqlarının yayılma tiplərindən, landşaft qurşağının səciyyəvi xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsindən bəhs edilir. Bu sahədə aparılan tədqiqatlar landşaftlarda təbii mühitin pozulma dərəcəsini aşkara çıxarmağa, onlarda ekoloji vəziyyəti qoruyub saxlamağa xidmət göstərir. Eyni zamanda insan fəaliyyətinin təsiri nəticəsində landşaftın tarazlığını sabitləşdirmək üçün landşaft komplekslərinin qiymətləndirilməsi və onun pozulmasının qarşısının alınması, təbii resursların tükənməsi, habelə nadir və nəcib canlı orqanizm növlərinin sıradan çıxmasına imkan verməmək üçün landşaft strukturunda tədbirlər sistemini hazırlamağa və tətbiq etməyə imkan yaradır.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) О БИОГЕОХИМИЧЕСКИХ СВОЙСТВАХ ГОРНЫХ ПОРОД, ПОЧВ, ИЛА И РАСТЕНИЙ, РАСПРОСТРАНЕННЫХ НА ЮЖНОМ СКЛОНЕ БОЛЬШОГО КАВКАЗА(11679) ['Гусейн Мустафабейли'] Основная цель статьи изучение биогеохимических свойств образцов горных пород, почвы, ила и растений, относящихся к разным типам ландшафта на южном склоне Большого Кавказа (северо-западный – Шеки -Закатальский район Азербайджана), определение существующих биогеохимических закономерностей. Было обнаружено, что большинство типов горных пород богато – Ca, Mn и Pb. В материале речного ила отмечается увеличение содержания биофильных элементов – Fe, Co, Cu и Zn по сравнению глинам. Оно повлияет на интенсивность биогеохимическим процессам в этих районах и в результате почва обогащается полезными микроэлементами. Миграция микроэлементов в почвах и растениях в горно-луговых ландшафтах Cu и Co, в горнолесных ландшафтах южного склона Cu, Ni и Pb, в лесостепи подножий гор – Cu, Co и Pb и лесостепи дельтовой зоны преимущественно биофильных элементов, таких как – Co, Cu и Zn мигрируют сильнее. В направлении горные породы илы почвы растения количество элементов Cu, Zn и B увеличивается, а Co и Ni уменьшается.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) BİOGEOMORFOSENOZLAR VƏ ONLARIN SƏCİYYƏVİ BİOGEOKİMYƏVİ VƏ LANDŞAFT EKOCOĞRAFİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ(11680) ['Hüseyn Mustafabəyli̇', 'Murad Qəhrəmanov'] Biogeomorfosenozlar yarıqapalı dərə relyef şəraitinə malik xüsusi biogeosenoz sahələr olmaqla qonşu ərazilərə nisbətən güclü küləklərin və quraqlıqların yoxluğu, rütubətliliyin və onunla əlaqədar yerüstü və yeraltı suların bolluğu ilə səciyyəvi olan fərqli mikroiqlim şəraitinə, böyük miqdarda biokütlə toplanması ilə, bitki və heyvanların növ müxtəlifliyi və üstün rekreasiya keyfiyyətlərinə malik olan təbii komplekslərdir. Biosenozların bitki-heyvan-mikroorqanizmlər birliyində mövcud olan növ müxtəlifliyi ərazinin torpaq örtüyü, yeraltı və yerüstü sularının kimyəvi tərkibi və süxurların litoloji tərkibindən asılı olaraq dəyişdiyi elmə məlumdur. Coğrafi ərazinin iqlim və torpaq xüsusiyyətlərini nəzərə almaqla proqressiv landşaft mərzlərinin öyrənilməsi nəticəsində bitki və heyvanların növ müxtəlifliyinin xüsusi relyef şəraitinə malik biogeosenoz sahələrdə daha səciyyəvi olduğu müəyyən edilmişdir. Təbii sərhədlərə malik olan bu ərazilər bir tərəfi çay dərəsi ilə əhatələnərək fərqli mikroiqlim şəraitinə malik olan qapalı dərə sistemidir. Baş Şabalıd biogeomorfosenozunda həmin ərazilər Şin çayı hövzəsinə aid olsa da, bu ərazi sel hövzəsindən kənarda yerləşmişdir. Böyük Qafqazın cənub yamacının Şəki-Zaqatala bölgəsinə aid hissəsində müxtəlif relyef forma və növlərindən asılı olan biogeosenoz tiplərinin lil nümunələrində kimyəvi elementlərin miqdarının müəyyənləşdirilməsi nəticəsində bu ərazilərin biogeokimyəvi tsiklərində daha çox K, P, Fe və s. elementləri iştirak etdiyi aşkar edilmişdir. Yarıqapalı dərə relyefli biogeosenozların fərqli coğrafi və biogeokimyəvi xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq, bizim tərəfimizdən bu tipli landşaft komplekslərinin …
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA BÖLGƏSİNİN LANDŞAFT QURŞAQLARINDA BİOGEOKİMYƏVİ PROSESLƏRİN SƏCİYYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ(11681) ['Hüseyn Mustafabəyli̇', 'Murad Qəhrəmanov'] Məqalədə qlobal istiləşmə şəraitində Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinin landşaft qurşaqlarında biogeokimyəvi proseslərin səciyyəvi xüsusiyyətlərindən bəhs edilir. Səhralaşma prosesi həm ekoloji və sosial-iqtisadi problem olaraq tədricən quraqlaşan hidrometeoroloji iqlim şəraitində son dərəcə aktual məsələ hesab edilir. Səhralaşma prosesi ərazinin təbii şəraitindən xüsusilə, antropololoji, relyef, iqlim, bioloji və s. asılı olaraq müxtəlif intensivlikdə təzahür edir. Bioloji kütlənin azalması daha çox iqlim dəyişmələri, sürüşmələr, sellərlə əlaqədar olaraq dağ yamacları və dərələrdə rast gəlinir. Düzən relyefə malik ərazilərdə biokütlə nisbət yüksəkdir. Xüsusi biogeokimyəvi rejimə malik biogeomorfosenozlarda biofil elementlərdən K, P və C birləşmələrinin miqrasiyasının yüksək olduğu və biomüxtəlifliyin qorunduğu müşahidə edilir.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) LANDŞAFTLARIN DİAQNOSTİKASINDA BİOGEOKİMYƏVİ GÖSTƏRİCİLƏRİN TƏTBİQ EDİLMƏSİ(11682) ['Hüseyn Mustafabəyli̇'] Məqalədə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinə aid landşaft növlərində biogeokimyəvi qanunauyğunluqların öyrənilməsi və onların landşaft diaqnostikasında tətbiqi məsələləri araşdırılmışdır. Müxtəlif ərazilərin torpaq növlərində bitkilərin bitməsi və onlarda mikroelementlərin paylanması ilə əlaqədar biogeokimyəvi rejimlər müəyyənləşdirilmişdir. Mikroelement tərkibinə görə azotla zəngin və kasıb, turş, qələvi, əhəngli, quru, rütubətli, bataqlaşmış, duzlu, gilli, qumlu, bərkimiş və ağır metallarla çirklənmiş torpaqlarda və onlarda bitən bitkilərdəki biogeokimyəvi rejim xüsusiyyətləri araşdırılmışdır. Bitkilərdə ən yüksək və aşağı mikroelement miqdaları və onların nisbətlərinin landşaft diaqnostikasında rolu tədqiq edilmişdir.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA BÖLGƏSİNİN TORPAQ NÖVLƏRİNİN BİOGEOKİMYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ(11683) ['Hüseyn Mustafabəyli̇', 'Murad Qəhrəmanov'] Azərbaycanın Şəki-Zaqatala torpaqlarının biogeokimyəvi xüsusiyyətlərinin qiymətləndirilməsində onların fiziki tiplərinin və buferlilik qabiliyyətinin təyin edilməsi ilə yanaşı inkişaf dinamikasının da təyin edilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Torpaq tipləri içərisində, bu bölgə ərazisində təbii qonur və boz, antropogen tipli qara torpaqlar aparıcı yer tutur. Torpağın fiziki kimyəvi proseslərə qarşı buferlilik qabiliyyəti, əsasən növlərin qumluluq, gillilik və əhənglilik göstəriciləri ilə ifadə olunur. Torpaqların deqradasiyası isə onların texnogen komponentlərlə çirklənməsi, duzlaşması, eroziyası və s. landşaftların reqressiv dinamikası ilə əlaqədardır.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) ТИПИЧНЫЕ БИОГЕОХИМИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА ЛАНДШАФТОВ В ЗАВИСИМОСТИ ОТ УСЛОВИЙ РЕЛЬЕФА.(11685) ['Мустафабейли Гусейн Лутвали Оглы'] В статье изучены различные типы ландшафта, биогеоценозы, горные породы (илы), почвы, биогеохимические свойства видов растений и средообразующая роль местного рельефа Шеки-Закатальского района южного склона Большого Кавказа. Биогеоморфоценозы представляют собой особые участки биогеоценоза с полузамкнуто-долинными условиями рельефа и представляют собой природные комплексы с различными микроклиматическими условиями, характеризующимися отсутствием сильных ветров и засух, обилием поверхностных и подземных вод по сравнению с соседними участками, большим накоплением биомассы, разнообразие видов растений и превосходные рекреационные качества. Эти комплексы характеризуются своеобразным геологическим строением, стратиграфо-литологическим составом, климатом, почвенно-растительный покровом, а также ландшафтно-геохимической специализации на южном склоне Большого Кавказа. В них наблюдаются фитоценозы, богатые биофильными химическими элементами – К, Са, Си, Zn и Со. Создание подходящих эколого-географических условий для создания и сохранения биоразнообразия в полузамкнутых горно-долинных ландшафтных зонах позволяет рассматривать биогеоморфоценовые природные структуры горно-лесного ландшафтного пояса как резервуары биоразнообразия.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) QARABAĞ VƏ ŞƏRQİ ZƏNGƏZUR BÖLGƏLƏRİ LANDŞAFTLARININ BƏRPASI VƏ BİOMÜXTƏLİFLİYİN QORUNMASI(11687) ['Hüseyn Mustafabəyli̇', 'Murad Qəhrəmanov'] Məlum olduğu kimi Şərqi Zəngəzur və Qarabağ iqtisadi bölgələrinin ərazisinin landşaft strukturu son 30 ildə erməni işğalı, hərbi əməliyyatlar və texnogen proseslərin təsiri altında xeyli dəyişikliyə – pozulmalara məruz qalmışdır. Məqalə, Azərbaycanın Qarabağ və Şərqi Zəngəzur bölgələri ərazisində bitki və heyvan biomüxtəliflik göstəricilərinin araşdırılması, onun qorunması üçün müntəzəm zəruri tədbirlərin hazırlanması məsələlərindən bəhs edir. Onun yazılmasında əsas məqsəd, landşaftşünaslıq elminin imkanlarından və qonşu ərazilərdə aparılmış elmi-tədqiqat işlərində qazanılan təcrübələrdən istifadə etməklə bu bölgələrin pozulmuş landşaftlarının bərpa işlərinə köməklik göstərməkdir. Biomüxtəlifliyin qorunması üçün süxur tərkibində K, Ca və Mg elementlərinin toplayıcıları olan süxurların iştirakı və onların yarıqapalı relyef şəraitində formalaşdırdıqları əlverişli landşaft mərzləri münasib hesab edilir
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА БИОФИЛЬНЫХ ЭЛЕМЕНТОВ В ЛАНДШАФТАХ ШЕКИ ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА(11688) ['Гусейн Мустафабейли'] В статье проведено изучение биогеохимических свойств химических элементов в ландшафтных зонах Шеки Закатальского района Азербайджана. В этом физико географической провинции по рельефу, климату и комплексным эколого-географическим показателям выделяются следующие типы ландшафтов (субнивальный, альпийский, широколиственно-лесной лесостепной, сухостепной и полупустынный). Было определено биоиндикаторы минералов и химических элементов в ландшафтах отличающихся своими эколого-географическими и геологическими особенностями. Установлено что, биогеохимические аномалии играют положительную роль в ландшафте региона при повышении содержания элементов K, P, Ca, Cu и Co, а при увеличении элементов Si и Sr отрицательную роль в формировании растительных ареалов. Растения мяты (Mentha L), ромашки (Matricaria L) и бузины (Sambucus nigra), имеющие большие площади в данном территории богатые элементом Ca, собирают больше элемента Cu, чем другие растения. В названных растениях и в листьях ивы также обнаружено высокое содержание Zn и Со и низкое Sr, что, вероятно, связано с повышенной физиологической активностью Zn в ландшафтах с высоким содержанием Mg. В связи с физиологическими процессами, происходящими в ландшафтах, наряду с повышением содержания элементов Mg и Zn наблюдается уменьшение содержания Sr, основная роль которого связана с эрозионными и денудационными процессами. Генетические изменения, происходящие в ландшафтах …
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) ГЕОХИМИКО-ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ФАКТОРЫ, ВЛИЯЮЩИЕ НА БИОГЕОХИМИЧЕСКИЙ КРУГОВОРОТ ХИМИЧЕСКИХ ЭЛЕМЕНТОВ В БИОГЕОЦЕНОЗАХ ШЕКИ ЗАКАТАЛЬСКОГО РЕГИОНА АЗЕРБАЙДЖАНА(11689) ['Гусейн Мустафабейли'] В статье рассматривается биогеохимическая роль геохимико-географических факторов, влияющих на биологический круговорот биофильных элементов (P, C, N, Se, J, K, Ca, Mg, Co, Cu и др.) в биогеоценозах различных ландшафтных зонах Шеки-Загатальского региона. Установлено, что по сравнению со всеми другими геолого-географическими факторами фактор рельефа оказывает большее влияние на биогеоценозы. Биогеоценозы с особым полузамкнутым типом рельефа, т.е. биогеоморфоценозы характеризуются почвой (Ca и Cu), климатом (Co и Р), составом подземных (Ca и J) и поверхностных вод (Mg və C), фауной и флорой (K, P и Se) с особыми химическими элементами. Размешение на одной территории горнолесные (N), лесостепные (Cu) и лугостепные (Ca) ландшафтные фации, разные микроклиматы (Mg), богатые биомасса (С) и растительное разнообразие (K) оценивались как прогрессивных ландшафтных структур. В этих ландшафтных структурах основные географические факторы – рельеф, климат и почва образуют средний фон для всего южного склона Большого Кавказа.
|
|
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli (Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq) БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА ТИПОВ ПОЧВ ШЕКИ-ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА(11690) ['Гусейн Мустафабейли', 'Мурад Кахраманов'] Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а также растения биоиндикаторы по различным формам рельефа. Миграционная способность биофильных химических элементов в почвах (Cu, Zn, Co и др.) по крутым, уклонным, пологим и ступенчатым формам склонов, что ослабевает по мере уменьшения уклона в зависимости от силы тяжести. Высокие содержания биофильных микроэлементов-Cu, Zn и Co, реже Ni, Cr и Pb встречается в бурых горно-луговых и горно-лесных почвах западной части южного склона Большого Кавказа. Определены характерные для данного региона растения биоиндикаторы по различным формам рельефа и основных типов почв.
|