Elmmetrik Profil

Əsas

Tam Adı

Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov

Elmi dərəcə

Filologiya elmləri doktoru

Elmi ad

Dosent

Təvəllüd

Ünvan

Telefon

İş yeri

Müəssisə / Şöbə

Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr

Vəzifə

Baş elmi işçi

Əsas iş yeri

Bəli

İşləmə müddəti

1 Yanvar 2024 - H/h

Tarix	Məqalə sayı	İstinad sayı	h index
1 Dekabr 2024	22	1	1
1 Noyabr 2024	22	1	1
1 Oktyabr 2024	13	1	1
1 Sentyabr 2024	13	1	1
1 Avqust 2024	13	1	1
1 İyul 2024	13	1	1
1 İyun 2024	13	1	1

Content for WOS.

Content for TUBITAK.

Elmi işlərin siyahısı

İşin adı	Jurnalın adı, Nəşriyyat, cild, N	Müəlliflər	İstinad sayı	Nəşr tarixi	Abstrakt və oxşar məqalələr
Uzbek philosophers’ East and West views	Вопросы крымскотатарской филологии, истории и культуры / Государственное бюджетное образовательное учреждение высшего образования Республики Крым «Крымский инженерно-педагогический университет» /N: 7 səh: 205-209	Гасымбейли Яшар Аликулу	1	2019	The cultural and educational activity of Uzbek … The cultural and educational activity of Uzbek philosophers known by the name of “chadidler” thatwidespreads in Turkestan is dealt in the article of “Uzbek philosophers’ national language view” at the beginning of XX century. The founder and leader Mahmudxocha Bexbudi’s educational activity was important in the development of this movement. In the great thinker and philosopher’s works the main goals of the literary and cultural policy in the new era of Turkistan is enlightened. Demonstrating wisdom and farsightedness205M. Behbudi tried to show not only old centuriestraditionsoflanguageinTurkestan, but also the main mission and duties of the modern communication in terms of changing political realities. In generally, the articles by Uzbek philosophers about East and Westhaven’t lost its historical value and relevance. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
Renaissance of poetic thought in Uzbek and Azerbaijani poetry (on the basis of artistic and aesthetic experience of the 60s–80s)	Müqayisəli Ədəbiyyatşünaslıq/Comparative Literature /N: 01	Yashar Gasimbeyli	0	2022	In the article is dealt with the … In the article is dealt with the poetic genesis and growth of the sixties, one of the prominent literary generation of 20th century. The poetic biography and successes of Azerbaijani and Uzbek sixties who were famous for their creativity in in the literary environment of former union is reviewed on a comparative typological level. The main stages of development and idea-aesthetic features of Azerbaijani sixties, such as A. Karim, M. Araz, Kh. R. Uluturk, F. Goja, F. Sadig, H. Kurdoghlu, N. Hasanzade, A. Salahzade, V. Samadoghlu and others; and Uzbek sixties–E. Vahidov, A. Aripov, R. Parfi, Ch. Ergash, A. Metjan, M. Jalil, M. Ali, J. Kamal, H. Khudayberdiyeva, G. Nurullayeva and others are studied in the all-Union literary context. The services and positions of this generation in the history of national artistic thought are characterized in the background of scientific-theoretical and comparative analysis with literary generations. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
The character of Federico Garcia Lorca in Uzbek and Azerbaijani poetry	Müqayisəli Ədəbiyyatşünaslıq/Comparative Literature /N: 02	Yashar Gasimbeyli	0	2022	In the article is dealt with the … In the article is dealt with the creating a poetic image of Federico Garcia Lorca, one of the great poets raised by Spain in the 20th century and whose fate ended tragically, in modern Uzbek and Azerbaijani poetry. The fate and image of Garcia Lorca was extremely close and dear to the poets of Azerbaijan and Uzbekistan and it was not coincidence. Because in the 20th century, all Turkish peoples were the target for secret and open, brutal and bloody repression many times, when they were part of the Russian Empire and the Soviet Union. Especially, dozens of incomparable artists of Turkish people such as Huseyn Javid, Ahmad Javad, Mikayil Mushfig, Yusif Vazir Chamanzaminli, Abdulla Gadiri, Abdurauf Fitrat, Abdulhamid Cholpan, Osman Nasir and others became victims of the Bolshevik-Dashnak regime. That is why in the 20th century the brutal murder of poets and artists, Federico Garcia Lorca and his colleagues who were innocent victims of the fascist regime in Spain, was approached very closely and sensitively in the literary environment of Azerbaijan and Uzbekistan. Uzbek and Azerbaijani poets praised Federico Garcia Lorca’s terrible fate, the unique tragedy of the great artist, like the unforgettable pain and sorrow of Mikayil Müşfig and Osman Nasir. In the article is analyzed tragic and dramatic fate of great Spanish poet and the description of his poetical world on a comparative and typological level. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
ЗМ БАБУР И АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ КЛАССИЧЕСКАЯ ПОЭЗИЯ	Научный вестник Крыма / Электронное издание (журнал)«Научный вестник Крыма» /N: 3 (38) səh: 12	Гасымбейли Яшар	0	2022	В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского … В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского поэта З.М. Бабура с азербайджанской классической поэзией. На сравнительно-типологическом уровне рассматриваются художественные процессы, происходившие в турецкой поэзии периода после великого узбекского поэта А. Навои. Обсуждается близость З.М. Бабур к поэтическому миру азербайджанской классической поэзии XVI века Шах Исмаил Хатаи и М. Физули. Обращается внимание на художественное сходство и тематические параллели в известных газелях Хатаи и Бабура. Впервые в литературоведении Азербайджана и Узбекистана в средневековой поэзии рассматривается соотношение классического романтизма и классического реализма, а также проводится сравнительный научно-теоретический анализ художественного наследия этих великих художников. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
О генезисе «Хамса» Низами Гянджеви и Алишера Навои	Вопросы крымскотатарской филологии, истории и культуры / Государственное бюджетное образовательное учреждение высшего образования Республики Крым «Крымский инженерно-педагогический университет» /N: 12 səh: 86-91	Гасымбейли Яшар Аликулу	0	2021	Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. … Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. Навои, сыгравших решающую роль в формировании национальной азербайджанской и узбекской литератур. Делается сравнительный анализ литературных, религиозных и философских истоков творчества художников словесности мусульманского Востока. Отмечается факт, что одним из этапов в истории общетюркской художественной мысли является переход к исламо-эрузской поэтике в XIII–XV вв. Ярким представителем этого этапа является Навои. Литературно-эстетические и социально-философские источники «Хамса» Навои, признаны вершиной тюркской средневековой литературы. Поэтическое наследие Гянджеви также рассматривается в свете литературных традиций А. Дехлеви, А. Джами, Мевлана Лутфи, Гейдар Херезми, Дурбек и других видных классиков эпохи. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
ƏLİŞİR NƏVAİ LİRİKASI.	Türkologiya /N: 4	YAŞAR QASIMBƏYLİ	0	2020	“Əlişir Nəvainin lirikası” məqaləsində dahi özbək şairi … “Əlişir Nəvainin lirikası” məqaləsində dahi özbək şairi Ə. Nəvainin formalaşmasında və yetişməsində həlledici rol oynamış şairlərin yaradıcılığı nəzərdən keçirilir. Türk xalqları ədəbiyyatının, o cümlədən, əruz vəznindəki türkdilli poeziyanın ərsəyə gəlməsində ərəb və fars dillərindəki klassik şeirin həyatbəxş təsiri danılmzadır. Xüsusən, farsdilli poeziyanın Nizami Gəncəvi, Əfzələddin Xaqani, Ömər Xəyyam, Əmirxosrov Dəhləvi, Şah Qasım Ənvar, Cəlaləddin Rumi, Sədi Şirazi, Xoca Hafiz Şirazi, Əbdürəhman Cami və başqa böyük nümayəndələrinin Türküstan xalqlarının mənəvi mədəniyyətinə və ədəbiyyatına qüvvətli təsiri olmuşdur. Ə. Nəvainin epik və lirik poeziya sahəsində dünya şöhrətli bir sənətkar kimi yetişməsində və təkamülündə yuxarıda qeyd etdiyimiz şairlərin təsiri barəsində elmi ədəbiyyatlarda geniş yazılıb. Məqalədə bu məsələ ilə bağlı mötəbər ədəbi-tarixi mənbələrə və həzrət Nəvainin bilavasitə öz … Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
Poetic fate and heritage of Abai Kunanbayev	Müqayisəli Ədəbiyyatşünaslıq/Comparative Literature /N: 02	Yashar Gasimbeyli	0	2020	The article tells about the work of … The article tells about the work of the great poet and philosopher of the Kazakh people Abay Kunanbayev. The author considers the poet’s artistic activity on an educationally realistic plane. Since in his work a great place is given to the ideas and problems of enlightenment, the researcher considers Abay as an artist-enlightener. The presence in the works of Turkic-speaking poets of the 19th century of a number of motives and themes in the poetry of Abay and their comparison reinforce this scientific conclusion. The article, which separately mentions the invaluable role of the famous educational poets of the 19th century, Gasim Bek Zakir, Bababek Shakir, Seyid Azim Shirvani, Mugimi, Firgat, Abdulla Tokay and others in the national-spiritual and cultural development, the struggle for the rights of his nation. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
Osman Gochgar’s translation creativity	Müqayisəli Ədəbiyyatşünaslıq/Comparative Literature /N: 01	Yashar Gasimbeyli	0	2020	The article deals with a prominent Uzbek … The article deals with a prominent Uzbek poet and translator Osman Gochgar’s translation creativity. Literary activity of the author, who translated works by classic and modern representatives of the Azerbaijani literature into the Uzbek language, can be considered one of the most important stages of UzbekistanAzerbaijan literary relations in the independence period. Osman Gochgar is one of hardworking those who along with some valuable samples of Azerbaijan classic poetry conveyed some outstanding writers’ creativity such as Mirza Jalil, Mir Jalal, Ismail Shikhli, Isa Mughanna, Sabir Ahmadov, Isi Malikzade, Yusif Samadoghlu, Elchin, Anar, Aghamali Sadig and others to Uzbek readers. Especially, narrative and stories by Jalil Mammadguluzadeh,“Selected works” by Husein Javid,“The day of the Murder” by Yusif Samadoghlu, the two volumes of “Selected works” by Elchin, novels “The Sixth Floor of the Five-Story Building” and “Without you” by Anar have been presented in Osman Gochgar’s translation to the Uzbek readers and got great success. The theme Azerbaijan has occupied an essential place in well-known poet and translator’s original poetic creativity and he promoted moral-aesthetic values of Turkic literature. Several poems by Osman Gochgar, as well as the poem “Elegy of Caspian” Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
Uzbek Philosophers’ East and West Views	Вопросы крымскотатарской филологии, истории и культуры / Государственное бюджетное образовательное учреждение высшего образования Республики Крым" Крымский инженерно-педагогический университет имени Февзи Якубова" /N: 7 səh: 205-209	Yaşar Alikulu Qasımbəyli	0	2019	В статье рассматриваются о просветительской и культурной … В статье рассматриваются о просветительской и культурной деятельности узбекских просветителей, которая была развернута в начале 20-го века в Туркестане и прослыла в истории под названием «джадиды». Просветительская деятельность Махмудходжы Бехбуди, который являлся одновременно и основоположником, и лидером этого грандиозного движения, сыграла решающую роль в его развитии. В произведениях великого мыслителя и просветителя были освещены основные цели и контуры литературно-культурной и общественной политики Туркестана в новую эпоху. Статьи узбекских просветителей и сегодня сохраняют свою актуальностьи историческую значимость с точки зрения отображения в общем взглядов на восток и запад в ту эпоху. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
Ali̇sher navai̇ and early turki̇c language poetry	Вопросы крымскотатарской филологии, истории и культуры / Государственное бюджетное образовательное учреждение высшего образования Республики Крым «Крымский инженерно-педагогический университет» /N: 6 səh: 142-146	Гасымбейли Яшар	0	2018	E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ … E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ ERKƏN TÜRK ƏDƏBİYYATI Öz.“Əlişir Nəvai və erkən türk ədəbiyyatı” məqaləsində dahi özbək şairi Ə. Nəvainin formalaşmasında və yetişməsində həlledici rol oynamış şairlərin yaradıcılığı nəzərdən keçirilir. Ümumtürk bədii təfəkkürü tarixində İslam-əruz poetikasına keçidin növbəti mərhələsi məhz XIIIXIV əsrlərə təsadüf edir. Türk şairlərinin ənənəvi və doğma heca şeir mədəniyyətindən ərəb-fars poetikasına keçidi prosesinin məhz bu dövrdə reallaşdığını nəzərə alsaq, Ə. Nəvainin sələfləri son dərəcə məsuliyyətli bir milli vəzifəni yerinə yetirdiklərini təsəvvür etmək olar. Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki və onlarla başqaları türk bədii təfəkkürü tarixində dahi Ə. Nəvainin qüdrətli sələfləri kimi şöhrətlənmiş sənətkarlardır. Açar sözlər: Ə. Nəvai, Nəvaiyə qədər olan özbək ədəbiyyatı, Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki, türk şeir mədəniyyəti, ərəb-fars poetikası.Etno-milli və regional əhəmiyyətinə görə, Əlişir Nəvai (1441-1501) yaradıcılığı dünya ədəbiyyatı tarixindəki müqayisə edilməz hadisələrdən biri sayılır. Bu cəhətdən onu nəinki Şərqdəki, farsdilli və türkdilli ədəbiyyatlardakı ustadları, sələfləri ilə, hətta ümumən, Qərb ədəbiyyatındakı nəhəng klassiklərdən heç biri ilə qarşılaşdırmaq və ya müqaysəli-tipoloji müstəvidə nəzərdən keçirmək mümkün deyil. Bir çox görkəmli ədəbiyyat tarixçilərinin, şərqşünas və türkoloqların vurğuladığı kimi, Ə. Nəvainin zəngin və möhtəşəm ədəbi irsi şərq bədii təfəkküründə, eyni zamanda, qədim Türküstanın və türk dünyasının ədəbiyyat tarixində də öz bənzərsizliyi ilə fərqlənən ekvator xəttidir. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
BIRTH OF THE HISTORY OF NEW POETIC MOTHERLAND	ƏDƏBİ ƏLAQƏLƏR ЛИТЕРАТУРНЫЕ СВЯЗИ səh: 251	Yashar Gasymov	0	0	The article ‘Birth of the history of … The article ‘Birth of the history of new poetic Motherland’is about aesthetic qualities reflecting poetic peculiarities of the sixtiers. Comparison of the classics of the Soviet period with the young sixtiers vividly demonstrates the difference. Difference between Abdulla Aripov’s “Why do I love Uzbekistan” and Uzbek Soviet classics’“Uzbekistan” is equal to difference between two eras. In the article this concept is studied based on comparison poetic details and images. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
НАУЧНЫЙ ВЕСТНИК КРЫМА	НАУЧНЫЙ ВЕСТНИК КРЫМА Учредители: Подосинников Евгений Юрьевич /N: 3	ЯШАР ГАСЫМБЕЙЛИ	0	0	В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского … В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского поэта ЗМ Бабура с азербайджанской классической поэзией. На сравнительно-типологическом уровне рассматриваются художественные процессы, происходившие в турецкой поэзии периода после великого узбекского поэта А. Навои. Обсуждается близость ЗМ Бабур к поэтическому миру азербайджанской классической поэзии XVI века Шах Исмаил Хатаи и М. Физули. Обращается внимание на художественное сходство и тематические параллели в известных газелях Хатаи и Бабура. Впервые в литературоведении Азербайджана и Узбекистана в средневековой поэзии рассматривается соотношение классического романтизма и классического реализма, а также проводится сравнительный научно-теоретический анализ художественного наследия этих великих художников. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)
ВОПРОСЫ КРЫМСКОТАТАРСКОЙ ФИЛОЛОГИИ, ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ	ВОПРОСЫ КРЫМСКОТАТАРСКОЙ ФИЛОЛОГИИ, ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ Учредители: Государственное бюджетное образовательное учреждение высшего образования Республики Крым" Крымский инженерно-педагогический университет имени Февзи Якубова" /N: 12 səh: 86-91	YASHAR ALIKULU GASYMBEYLI	0	0	Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. … Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. Навои, сыгравших решающую роль в формировании национальной азербайджанской и узбекской литератур. Делается сравнительный анализ литературных, религиозных и философских истоков творчества художников словесности мусульманского Востока. Отмечается факт, что одним из этапов в истории общетюркской художественной мысли является переход к исламо-эрузской поэтике в XIII-XV вв. Ярким представителем этого этапа является Навои. Литературно-эстетические и социально-философские источники «Хамса» Навои, признаны вершиной тюркской средневековой литературы. Поэтическое наследие Гянджеви также рассматривается в свете литературных традиций А. Дехлеви, А. Джами, Мевлана Лутфи, Гейдар Херезми, Дурбек и других видных классиков эпохи. Daha çox Əlaqəli məqalələr(Google)

Mövzuya dair məqalələr (Sİ)

AMEA üzrə məqalələr
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Uzbek philosophers’ East and West views(9172) ['Гасымбейли Яшар Аликулу'] The cultural and educational activity of Uzbek philosophers known by the name of “chadidler” thatwidespreads in Turkestan is dealt in the article of “Uzbek philosophers’ national language view” at the beginning of XX century. The founder and leader Mahmudxocha Bexbudi’s educational activity was important in the development of this movement. In the great thinker and philosopher’s works the main goals of the literary and cultural policy in the new era of Turkistan is enlightened. Demonstrating wisdom and farsightedness205M. Behbudi tried to show not only old centuriestraditionsoflanguageinTurkestan, but also the main mission and duties of the modern communication in terms of changing political realities. In generally, the articles by Uzbek philosophers about East and Westhaven’t lost its historical value and relevance. 1. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Uzbek Philosophers’ East and West Views (9180\|0,8736379146575928) [Yaşar Alikulu Qasımbəyli] В статье рассматриваются о просветительской и культурной … В статье рассматриваются о просветительской и культурной деятельности узбекских просветителей, которая была развернута в начале 20-го века в Туркестане и прослыла в истории под названием «джадиды». Просветительская деятельность Махмудходжы Бехбуди, который являлся одновременно и основоположником, и лидером этого грандиозного движения, сыграла решающую роль в его развитии. В произведениях великого мыслителя и просветителя были освещены основные цели и контуры литературно-культурной и общественной политики Туркестана в новую эпоху. Статьи узбекских просветителей и сегодня сохраняют свою актуальностьи историческую значимость с точки зрения отображения в общем взглядов на восток и запад в ту эпоху. Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Renaissance of poetic thought in Uzbek and Azerbaijani poetry (on the basis of artistic and aesthetic experience of the 60s–80s)(9173) ['Yashar Gasimbeyli'] In the article is dealt with the poetic genesis and growth of the sixties, one of the prominent literary generation of 20th century. The poetic biography and successes of Azerbaijani and Uzbek sixties who were famous for their creativity in in the literary environment of former union is reviewed on a comparative typological level. The main stages of development and idea-aesthetic features of Azerbaijani sixties, such as A. Karim, M. Araz, Kh. R. Uluturk, F. Goja, F. Sadig, H. Kurdoghlu, N. Hasanzade, A. Salahzade, V. Samadoghlu and others; and Uzbek sixties–E. Vahidov, A. Aripov, R. Parfi, Ch. Ergash, A. Metjan, M. Jalil, M. Ali, J. Kamal, H. Khudayberdiyeva, G. Nurullayeva and others are studied in the all-Union literary context. The services and positions of this generation in the history of national artistic thought are characterized in the background of scientific-theoretical and comparative analysis with literary generations. 1. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik) Processes of transition to multi-method literature and the formation of new literary movements (9773\|0,7474712133407593) [Isa Habibbeyli] The article investigates for the first time … The article investigates for the first time the problem of the method of artistic creativity in Azerbaijani literature during the period of Independence. The author connects the existence of the creative method of socialist realism as a single artistic method in Soviet literature with the formation of the one-party society structure of the former Soviet Union. The establishment and development of an independent legal democratic state in Azerbaijan since the 90s led to the creation of an artistic and ideological field for the transition of a single creative method of literature to multi-method literature. The article answers the question of what multimethod literature means and discusses its features. The author scientifically substantiates that the literary movements that emerged throughout the multi-method literature era functioned as an artistic method and brings to attention the scientific and theoretical conclusions he made about the literary movements that appeared in Azerbaijani literature. Daha çox 2. Lütviyyə Süleyman qızı Əsgərzadə (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Erkən realizm və yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı) Reflection of Philosophical Ideas in Huseyn Javid’s work (8016\|0,7327078580856323) [Lutviyya Suleyman Asgarzade] This article deals with an analysis to … This article deals with an analysis to explain the reflection of the philosophy of love and beauty in the work of Javid, poet and playwright, founder of the romantic literary movement in the 20th century Azerbaijani literature (in tragedies, such as,“Sheikh Sanan”,“Khayyam”,“Afet”,“Prophet” and “Satan”). The article appreciates the quality of researches made until present time on the work of the philosopher poet and playwright. The work of the poet who was victim of political repression has been researched unilaterally or under the pressure of the severe soviet ideology. Despite the fact that the philosophical layer in the work of the poet who has declared his artistic credo as “My God is beauty and love” is strong, it was not involved to the comprehensive analysis. After regaining the state independence, many papers were written about the work of the great poet who glorified the beauty and love in unity, where the national … Daha çox 3. Lütviyyə Süleyman qızı Əsgərzadə (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Erkən realizm və yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı) Reflexión de ideas filosóficas en el trabajo de Huseyn Javid (8015\|0,7284978628158569) [Lutviyya Suleyman Asgarzade] This article deals with an analysis to … This article deals with an analysis to explain the reflection of the philosophy of love and beauty in the work of javid, poet and playwright, founder of the romantic literary movement in the 20th century azerbaijani literature (in tragedies, such as,“sheikh sanan”,“khayyam”,“afet”,“prophet” and “satan”). The article appreciates the quality of researches made until present time on the work of the philosopher poet and playwright. The work of the poet who was victim of political repression has been researched unilaterally or under the pressure of the severe soviet ideology. Despite the fact that the philosophical layer in the work of the poet who has declared his artistic credo as “my god is beauty and love” is strong, it was not involved to the comprehensive analysis. After regaining the state independence, many papers were written about the work of the great poet who glorified the beauty and love in unity, where the national content and color as well as the human essence were determined. The javid’s work inspires us with mode of thinking as philosopher and serves us to gain wisdom and in forming the outlook. Daha çox 4. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik) Problems of the formation of Azerbaijani literary criticism (9781\|0,7173312306404114) [İsa Həbibbəyli] In the article is dealt with the … In the article is dealt with the problems of the formation of Azerbaijani literary criticism and achievements of literary criticism. Literary-theoretical thought has developed in various ways in Azerbaijan. First way of development is to improvement of literary-theoretical thought through artistic word. Thoughts on literature in classical poetry played an important role in the development of professional literary criticism. The second way contains the direction of formation of the literary criticism through tezkires and chronicles that have appeared since ancient times and the Middle Ages. Dovletshah Samargand, Ahdi Bagdadi, Sadig bey Afshar, Lutfeli bey Azer, Saib Tabrizi, Seyid Azim Shirvani, Hasanali Khan Garadagi, Mir Mohsun Navvab, Mahammadali Terbiyat and others, the information about their works, as well as examples of fiction realized the function of rich scientific base in the preparation of the history of literature systematically. The letters, dictionaries and scientific works written about literature and poetry in various works has influenced the formation of the field of literary criticism. Azerbaijani professional literary criticism was created in 19th century on the basis of all these literary, scientific and historical traditions. Daha çox 5. Lalə Tofiq qızı Həsənova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) MÜASİR AZƏRBAYCAN NƏSRİ: İNKİŞAF MEYLLƏRİ VƏ PERSPEKTİVLƏR (2000-ci illərin romanları əsasında) (7957\|0,7472361326217651) [Lala Hasanova] Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatı müxtəlif nəslin nümayəndələri olan … Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatı müxtəlif nəslin nümayəndələri olan yazıçıların yaradıcılığı ilə təmsil edilir. Hər yeni əsrin əvvəli ədəbiyyatda intensiv axtarışlarla müşayət olunur. XX əsrin əvvəlində yaranan ədəbi qruplar, fərqli yaradıcılıq meylləri buna əyani bir misaldır. Bu hal XXI əsrin əvvəli üçün də xarakterikdir. Arxada qalan hər bir onillik yeni axtarışlar, yeni müəlliflərlə yadda qalır. Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəbiyyatında dörd ədəbi nəsli fərqləndirmək olar: 60-ci illər (Anar, Elçin və b.), 70-80- cı illər (Kamal Abdulla, Zahid Sarıtorpaq, Əlabbas və b.) 90- cı illər (Həmid Herisçi, İlqar Fəhmi, Pərviz və b.) və 2000 –ci illər ədəbi nəsli. Son illərdə ədəbiyyata gələn yazıçılar- Şərif Ağayar, Qan Turalı, Vüsal Nuru və b. - artıq ədəbi nəsil olaraq formalaşmışlar. Məqalədə 1990- 2000- ci illərdə Azərbaycan ədəbiyyatında yaranan romanlar təhlilə cəlb olunmuş, postmodern nəsr xüsusiyyətləri araşdırılmış, bununla yanaşı nəsrdə yaranan janr-üslub özəlliklərindən bəhs olunmuş, müasir nəsrimizin inkişaf meylləri izlənmişdir. Bu tezislər Qan Turalı, Şərif Ağayar, İlqar Fəhmi, Vüsal Nuru kimi yazıçıların əsərləri əsasnda təhlil edilmişdir. Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) ЗМ БАБУР И АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ КЛАССИЧЕСКАЯ ПОЭЗИЯ(9175) ['Гасымбейли Яшар'] В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского поэта З.М. Бабура с азербайджанской классической поэзией. На сравнительно-типологическом уровне рассматриваются художественные процессы, происходившие в турецкой поэзии периода после великого узбекского поэта А. Навои. Обсуждается близость З.М. Бабур к поэтическому миру азербайджанской классической поэзии XVI века Шах Исмаил Хатаи и М. Физули. Обращается внимание на художественное сходство и тематические параллели в известных газелях Хатаи и Бабура. Впервые в литературоведении Азербайджана и Узбекистана в средневековой поэзии рассматривается соотношение классического романтизма и классического реализма, а также проводится сравнительный научно-теоретический анализ художественного наследия этих великих художников. 1. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) НАУЧНЫЙ ВЕСТНИК КРЫМА (9183\|0,9899311661720276) [ЯШАР ГАСЫМБЕЙЛИ] В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского … В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского поэта ЗМ Бабура с азербайджанской классической поэзией. На сравнительно-типологическом уровне рассматриваются художественные процессы, происходившие в турецкой поэзии периода после великого узбекского поэта А. Навои. Обсуждается близость ЗМ Бабур к поэтическому миру азербайджанской классической поэзии XVI века Шах Исмаил Хатаи и М. Физули. Обращается внимание на художественное сходство и тематические параллели в известных газелях Хатаи и Бабура. Впервые в литературоведении Азербайджана и Узбекистана в средневековой поэзии рассматривается соотношение классического романтизма и классического реализма, а также проводится сравнительный научно-теоретический анализ художественного наследия этих великих художников. Daha çox 2. Fəridə Əhəd qızı Əzizova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatı) Поэтический язык и принципы построения образной системы арабоязычных азербайджанских авторов VIII в. (7824\|0,8793506026268005) [ФА Азизова] " Поэты Медины"-так именовал арабоязычных азербайджанских авторов … " Поэты Медины"-так именовал арабоязычных азербайджанских авторов русский востоковед ВА Эберман. Древнетюркская литературная традиция с принятием и распространением ислама не исчезла бесследно, а вошла в классическую арабоязычную поэзию, представляя собой отдельный компонент сложного эстетико-литературного комплекса. Для поэзии арабоязычных азербайджанских авторов характерны бинарные противопоставления, интересные не только с точки зрения особенностей построения образной системы, но и в плане возможного определения наиболее архаических элементов, происхождение которых уходит в глубокую древность. Ряд семантических противопоставлений, фиксирующие основные контрасты чувственной и пространственной ориентации человека входят, как известно, во многие дуалистические мифологии. Daha çox 3. Xuraman Hümmətova Bəhmən qızı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Анализ мифического образа великана в поэмах Габдуллы Тукая (9167\|0,8763586282730103) [ХБ Гумматова] Жанр поэма занимает особое место в творчестве … Жанр поэма занимает особое место в творчестве Габдуллы Тукая. В его поэмах «Кисекбаш» и «Шурале» традиции народного творчества, дух фольк лора образуют особый смысловой пласт. Примеры, привнесенные поэтом в письменную литературу с использованием народного творчества, стали поэтичными в его пере и заново были переданы народу. Это позволило поэту выразить свои общественно-политические поступки на образцах фольклора высокой эстетической ценности. Образцы национального фольклора, запечатленные в памяти поэта с детства, впоследствии стали его шедеврами искусства, и на протяжении всей карьеры он наслаждался фольклорными жанрами как духовным сокровищем. Образцы народного творчества в поэзии Тукая также сыграли роль средства коммуникации в донесении до людей горьких истин того времени. Поэт иногда видел выход из жалкого положения того времени в умелом использовании народного искусства, передавая его читателям, придавая им новый тон. Daha çox 4. Bahar Hüseynəli qızı Məmmədova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) Поэтика природы и любви в творчестве Нурангиз Гюн (7413\|0,8699237704277039) [Мамедова Бахар] В данной статье анализируется природная и любовная … В данной статье анализируется природная и любовная лирика выдающейся самобытной азербайджанской поэтессы Нурангиз Гюн, занимающей особое место в азербайджанской литературе и отличающейся своим ярким неповторимым художественным почерком. Поэзия Н. Гюн отличается богатством и разнообразием стихов о природе. «Моя душа желает праздника», «Мечты в дороге», «Моя дорога», «Соловей в клетке» и другие произведения, которые привлекаются к анализу, являются наглядными поэтическими образцами природной лирики. В статье исследуются и такие знаковые образцы любовной лирики Н. Гюн как: «Элегия дереву любви», «Немного спустя», «Мы же были лебедями», «Давай вместе поцелуем солнце» и др. В статье также даётся обзор научных оценок и взглядов разных исследователей на творчество Нурангиз Гюн Daha çox 5. Nizami Tağı oğlu Məmmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Сравнительно-сопоставительная характеристика творчества азербайджанского поэта Вагифа и каракалпакского Ажинияза (8297\|0,7741647362709045) [Низами Мамедов–Тагисой] The article presents an analysis of the … The article presents an analysis of the work of two Turkic poets–Azerbaijani Vagif and Karakalpak Azhiniyaz. Despite the fact that Vagif lived in the XVIII th century, and Ajiniyaz in the XIX th century, a close reading of their work was struck by the closeness in motives, theme, problematics, artistic images, and portrait lyrics of both poets. Many examples of these artists give us words to characterize their work in comparative terms and to identify similar phenomena in their expressive means Daha çox 6. Fəridə Talıb qızı Vəliyeva (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Paralelos en las obras de Nizami Ganjavi y Haji Bektash Veli (7801\|0,7662099599838257) [Farida Hijran Valiyeva] Azerbaijani poets Nizami Ganjavi and Haji Veli … Azerbaijani poets Nizami Ganjavi and Haji Veli Bektashi are important master of words who have left their mark on the art of speech and whose influence is felt to this day through his indelible poetic set are given. This article analyzes through examples from the works of these writers, different concepts in the minds of our great compatriots, which were sensitive to all areas of life and tried to explore the most subtle issues, and their impact on the artistic and poetic creativity. In the examples, which can serve as an example of the artistic expression of even the most realistic, in accordance with the literary, artistic and aesthetic requirements of the time, along with Sufism, the influence of folklore is felt. It can be seen how Sufi worldview has a parallel place with folk literature in the approach to the creation of the world, the relationship between man and the God, and even the political and social events of the time. The theme of love for God is approached with special interest, finding parallels in the works of these two great writers who, although they gave great importance to humanity, always highlighted the importance of the divine. Daha çox 7. Lütviyyə Süleyman qızı Əsgərzadə (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Erkən realizm və yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı) Reflection of Philosophical Ideas in Huseyn Javid’s work (8016\|0,7594311833381653) [Lutviyya Suleyman Asgarzade] This article deals with an analysis to … This article deals with an analysis to explain the reflection of the philosophy of love and beauty in the work of Javid, poet and playwright, founder of the romantic literary movement in the 20th century Azerbaijani literature (in tragedies, such as,“Sheikh Sanan”,“Khayyam”,“Afet”,“Prophet” and “Satan”). The article appreciates the quality of researches made until present time on the work of the philosopher poet and playwright. The work of the poet who was victim of political repression has been researched unilaterally or under the pressure of the severe soviet ideology. Despite the fact that the philosophical layer in the work of the poet who has declared his artistic credo as “My God is beauty and love” is strong, it was not involved to the comprehensive analysis. After regaining the state independence, many papers were written about the work of the great poet who glorified the beauty and love in unity, where the national … Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) О генезисе «Хамса» Низами Гянджеви и Алишера Навои(9176) ['Гасымбейли Яшар Аликулу'] Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. Навои, сыгравших решающую роль в формировании национальной азербайджанской и узбекской литератур. Делается сравнительный анализ литературных, религиозных и философских истоков творчества художников словесности мусульманского Востока. Отмечается факт, что одним из этапов в истории общетюркской художественной мысли является переход к исламо-эрузской поэтике в XIII–XV вв. Ярким представителем этого этапа является Навои. Литературно-эстетические и социально-философские источники «Хамса» Навои, признаны вершиной тюркской средневековой литературы. Поэтическое наследие Гянджеви также рассматривается в свете литературных традиций А. Дехлеви, А. Джами, Мевлана Лутфи, Гейдар Херезми, Дурбек и других видных классиков эпохи. 1. Tarix Meyrut oğlu Dostiyev (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi) Фаянсовая посуда с росписью люстром по молочно-белой поливе из городища Шамкир (9917\|0,9143766760826111) [Т. Достиев] В статье представлена информация о люстровой керамике, … В статье представлена информация о люстровой керамике, обнаруженной в средневековом городище Шамкир, которое расположено в западном регионе Азербайджанской Республики. Люстр-особый красочный состав, который придавал изделиям металлический отблеск. В декоре доминируют растительные и эпиграфические орнаменты. Часто встречаются и изобразительные мотивы. Daha çox 2. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) МОНОГРАФИЯ РЕКОМЕНДОВАНА К ПЕЧАТИ РЕШЕНИЕМ УЧЕНОГО СОВЕТА ИНСТИТУТА ЛИТЕРАТУРЫ ИМЕНИ НИЗАМИ НАН АЗЕРБАЙДЖАНА ОТ 3 ИЮЛЯ 2009 ГОДА (ПРОТОКОЛ № 3) (8705\|0,8948981165885925) [БЕКИР АХМЕД оглы НАБИЕВ] В азербайджанской литературе жанр романа сформировался намного … В азербайджанской литературе жанр романа сформировался намного позже, чем в европейской литературе. Национальная романистика имеет свою историю развития и характеризуется национальной идейной основой. Роман превратился в один из основных жанров азербайджанской литературы уже в начале ХХ века. Традиции азербайджанской романистики были заложены МФ Ахундовым, МА Талыбовым, З. Марагаи, Н. Наримановым, Ю. Везиром, А. Шаигом, МС Ордубади, СМ Ганизаде. Перечисленные писатели создали на азербайджанском и персидском языках неповторимые романы, которые обладают высокой художественной ценностью.Проблемы истории генезиса и развития азербайджанского романа, его поэтики и жанровых особенностей всегда были в центре азербайджанской литературоведческой науки. Это касается как дореволюционного, так и социалистического и постсоветского периодов. Вместе с тем, этапы формирования азербайджанского романа недостаточно исследованы в азербайджанском литературоведении. Первые азербайджанские романы, в целом проблемы романистики, еще в начале ХХ века занимали умы таких азербайджанских литературных критиков и литературоведов, как Ф. Кочарли, С. Гусейн. А. Сур, С. Ибрагимов. Теоретические проблемы первых азербайджанских романов интересовали также литературоведов последующих поколений, среди них–А. Назми, М. Рафили, М. Ариф, М. Джалал, М. Гусейн, Ф. Касумзаде, М. Ибрагимов, М. Дж. Джафаров, а также К. Талыбзаде, А. Мирахмедов, А. Заманов, К … Daha çox 3. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) СМЕШЕНИЕ РОМАНА С ЛИРИЧЕСКИМИ ЖАНРАМИ (8672\|0,8835130333900452) [СШ Шарифова] Наиболее распространенной формой жанрового смешения романа с … Наиболее распространенной формой жанрового смешения романа с лирическими жанрами является вкрапление стихотворных элементов. Вместе с тем взаимодействие романа с лирикой может носить и не фрагментарный характер, а именно:–компромисс поэзии с прозаическим изложением (лирический роман);–привнесение романного начала в стихотворную форму (роман в стихах). Daha çox 4. Nüşabə Həmid qızı Araslı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Nizamişünaslıq) Alishir Navoi’s role in the spread of Nizami traditions in the turkish literature (8360\|0,7730108499526978) [Nushaba Arasli] Nizami Ganjavi’s endless inheritance that gained worldly … Nizami Ganjavi’s endless inheritance that gained worldly fame, influenced on Turkish artistic idea through outstanding word masters continuing poet’s traditions in the East. Alishir Navoi who continued Nizami traditions in a new base and gained an excellent reputation in this field differs with his peculiar glorious position especially. Genius writer-master of the Uzbek people Navoi combined the high human ideals brought by Nizami to the history of Eastern artistic idea with specific features of Turkish literature, maintained moral aspiration of that time and environment and enriched it with supplements from folk literature of Turkic people, common sources and ancient Turkish monuments. It is not accidental that Turkish followers of Nizami Daha çox 5. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Ali̇sher navai̇ and early turki̇c language poetry (9181\|0,7679259777069092) [Гасымбейли Яшар] E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ … E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ ERKƏN TÜRK ƏDƏBİYYATI Öz.“Əlişir Nəvai və erkən türk ədəbiyyatı” məqaləsində dahi özbək şairi Ə. Nəvainin formalaşmasında və yetişməsində həlledici rol oynamış şairlərin yaradıcılığı nəzərdən keçirilir. Ümumtürk bədii təfəkkürü tarixində İslam-əruz poetikasına keçidin növbəti mərhələsi məhz XIIIXIV əsrlərə təsadüf edir. Türk şairlərinin ənənəvi və doğma heca şeir mədəniyyətindən ərəb-fars poetikasına keçidi prosesinin məhz bu dövrdə reallaşdığını nəzərə alsaq, Ə. Nəvainin sələfləri son dərəcə məsuliyyətli bir milli vəzifəni yerinə yetirdiklərini təsəvvür etmək olar. Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki və onlarla başqaları türk bədii təfəkkürü tarixində dahi Ə. Nəvainin qüdrətli sələfləri kimi şöhrətlənmiş sənətkarlardır. Açar sözlər: Ə. Nəvai, Nəvaiyə qədər olan özbək ədəbiyyatı, Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki, türk şeir mədəniyyəti, ərəb-fars poetikası.Etno-milli və regional əhəmiyyətinə görə, Əlişir Nəvai (1441-1501) yaradıcılığı dünya ədəbiyyatı tarixindəki müqayisə edilməz hadisələrdən biri sayılır. Bu cəhətdən onu nəinki Şərqdəki, farsdilli və türkdilli ədəbiyyatlardakı ustadları, sələfləri ilə, hətta ümumən, Qərb ədəbiyyatındakı nəhəng klassiklərdən heç biri ilə qarşılaşdırmaq və ya müqaysəli-tipoloji müstəvidə nəzərdən keçirmək mümkün deyil. Bir çox görkəmli ədəbiyyat tarixçilərinin, şərqşünas və türkoloqların vurğuladığı kimi, Ə. Nəvainin zəngin və möhtəşəm ədəbi irsi şərq bədii təfəkküründə, eyni zamanda, qədim Türküstanın və türk dünyasının ədəbiyyat tarixində də öz bənzərsizliyi ilə fərqlənən ekvator xəttidir. Daha çox 6. Almaz Qasım qızı Binnətova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Alisher Navoi of the world literature (7338\|0,7518945932388306) [Almaz Ulvi Binnatova] The presented article provides a research in … The presented article provides a research in the form of short summaries of each of the works covering the creative features and creativity of the great thinker Alisher Navoi. This summary study reflects the idea-content features of the works, their scientific-theoretical nature, and the general atmosphere of the period in which they were written. Alisher Navoi's Divans written in Turkish,“Khamsa”, scientific-philological and religious-Sufi works, as well as Divan written in Persian and the content and appearance of the works included in that divan are covered in detail in one article for the first time. During the description and presentation of these works, we also get excellent information about the life and activity of Alisher Navoi from the original source (as a creative person, public figure, period, literary environment and etc.). The article highlights the scientific and theoretical significance of the artistic heritage of Alisher Navoi, who raised the Turkish literary language to the highest level in human literature. Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) ƏLİŞİR NƏVAİ LİRİKASI.(9177) ['YAŞAR QASIMBƏYLİ'] “Əlişir Nəvainin lirikası” məqaləsində dahi özbək şairi Ə. Nəvainin formalaşmasında və yetişməsində həlledici rol oynamış şairlərin yaradıcılığı nəzərdən keçirilir. Türk xalqları ədəbiyyatının, o cümlədən, əruz vəznindəki türkdilli poeziyanın ərsəyə gəlməsində ərəb və fars dillərindəki klassik şeirin həyatbəxş təsiri danılmzadır. Xüsusən, farsdilli poeziyanın Nizami Gəncəvi, Əfzələddin Xaqani, Ömər Xəyyam, Əmirxosrov Dəhləvi, Şah Qasım Ənvar, Cəlaləddin Rumi, Sədi Şirazi, Xoca Hafiz Şirazi, Əbdürəhman Cami və başqa böyük nümayəndələrinin Türküstan xalqlarının mənəvi mədəniyyətinə və ədəbiyyatına qüvvətli təsiri olmuşdur. Ə. Nəvainin epik və lirik poeziya sahəsində dünya şöhrətli bir sənətkar kimi yetişməsində və təkamülündə yuxarıda qeyd etdiyimiz şairlərin təsiri barəsində elmi ədəbiyyatlarda geniş yazılıb. Məqalədə bu məsələ ilə bağlı mötəbər ədəbi-tarixi mənbələrə və həzrət Nəvainin bilavasitə öz … 1. Gülbəniz Məcnun qızı Babayeva (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Mətbuat tarixi və publisistika) “MOLLA NƏSRƏDDİN” JURNALI VƏ TÜRKİYƏ SATİRİK MƏTBUATINDA İŞLƏNƏN FOLKLOR ÖRNƏKLƏRİ (MASALLAR–NAĞILLAR) (7826\|0,9006257057189941) [Gulbeniz Babayeva] Məqalədə Azərbaycan satirik mətbuatının öncülü olan “Molla … Məqalədə Azərbaycan satirik mətbuatının öncülü olan “Molla Nəsrəddin “ jurnalında və Türkiyə satirik mətbuatında işlənən folklor örnəklərindən bəhs olunur. Hər bir xalqın folkloru onun qəhrəmanlıq salnaməsini, milli – mənəvi dəyərlərini ,həyat və məişətini, psixologiyasını,düşüncə tərzini və etnoqrafiyasını özündə əks etdirir.Azərbaycan ədəbiyyatın-da şifahi xalq ədəbiyyatı, folklor,el ədəbiyyatı,ağız ədəbiyyatı kimi terminlərlə ifadə olunan bu zəngin söz xəzinəsi Türkiyədə “ağız ədəbiyyatı “, “sözlü ədəbiyyat”, “folklor”, “anonim ədəbiyyat”, “xalq ədəbiyyatı”, “halkbilgisi”, “halkiyat”, “halkbilim” və başqa istilahlarla ad-landırılır.Azərbaycan folkloru ilə tam uyarlıq yaradan Türk folkloru Şərq aləmində öz zənginliyi və çoxşaxəliliyi ilə diqqəti cəlb edir.Türkdilli xalqlar üçün ortaq olan, lirik, epik və dramatik növdə qruplaşdırılan manilər,türkülər, bilməcələr, ninnilər, alkışlar, karğışlar, ata sözləri, deyimlər, təkərləmələr, əfsanələr, halk hekayələri, dastanlar, xalq teatrları və s. Türkiyə ağız ədəbiyyatının da aparıcı janrları kimi status qazanmışdır. Şərq xalqlarının folklorunda geniş yer tutan masallar yazılı ədəbiyyata da ciddi təsir gös-tərmiş,Türkiyə satirik mətbuatı və ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələri İ.Şinasi, H.Rehmi, A.Nesin, Ö. Seyfeddin və başqaları öz yaradıcılıqlarında masallardan geniş istifadə etmişlər. Azərbaycan satirik mətbuatının zirvəsində dayanan, Cəlil Məmmədquluzadənin redaktor-luğu ilə nəşr edilən “Molla Nəsrəddin” jurnalı (1906-1931) 25 illik fəaliyyəti dövründə masallardan (nağıllardan) yaradıcılıqla bəhrələnmiş, dövrün ictimai-siyasi, sosial, ədəbi-mədəni problemləri nağıl-təhkiyə üslubunda oxuculara çatdırılmışdır. Daha çox 2. Nizami Tağı oğlu Məmmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Etnos və epos: keçmişdən bugünə (8281\|0,8962956666946411) [Nizami Tağısoy] Nizami Tağısoyun oxuculara təqdim etdiyi bu kitabda … Nizami Tağısoyun oxuculara təqdim etdiyi bu kitabda qədim Şərq etnoslarının (hettlər, hindlilər, xəzərlər və b.) tarixi, mifləri və əfsanələrindən tutmuş türk xalqlarının epik abidələri, şifahi söz sənəti, dini baxışları, ritual sistemi, mərasimləri, adət və ənənələri, etnik-milli düşüncə tərzi, etnos və dil problemləri, çağdaş türk xalqları ədəbiyyatı (Çingiz Aytmatov, Tulepbergen Kaipbergenov, Qavriil Qaydarji, Harid Fədai), müasir Azərbaycan nəsrinin aparıcı nümayəndələrinin (Mir Cəlal, Anar, Elçin, A. Rəhimov, K. Abdulla, E. Hüseynbəyli) ədəbi-bədii və fəlsəfi-estetik konsepsiyasının başlıca xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirmə meylləri əksini tapmışdır. Kitab etnoqraflar, eposşünaslar, müqayisəli ədəbiyyatşünaslıq və dilşünaslıq problemləri ilə məşğul olan mütəxəssislər və geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulmuşdur. p 026 4603000000 Daha çox 3. Ramilə Bəhlul qızı Dadaşova (Qafqazşünaslıq İnstitutu / AMEA Qafqazşünaslıq İnstitutu) Heydər Əliyevin Azərbaycanın Türkiyə İlə Münasibətlərinin İnkişafına Baxışları (10630\|0,8942916393280029) [Ramile Dadashova] Eyni dilə, dinə, oxşar adət və ənənələrə … Eyni dilə, dinə, oxşar adət və ənənələrə malik Azərbaycan və Türkiyə arasında əlaqələrin böyük tarixi vardır. Ümummilli lider Heydər Əliyev Sovet İttifaqının dağılmasından sonra türk dövlətlərinə sahib çıxaraq onların inkişaf etdirilməsi üçün Türkiyənin üzərinə düşən vəzifələr haqqında Qazi Mustafa Kamal Atatürkün vəsiyyətinin yerinə yetirilməsi zamanının gəldiyini, Türkiyə ilə Azərbaycan arasında iqtisadi, ticarət, elm, mədəniyyət, təhsil sahəsində, bütün başqa sahələrdə əlaqələrin başqa dövlətlərlə olan əlaqələrdən dostluq, qardaşlıq əlaqələri kimi fərqlənəcəyini bildirirdi. Heydər Əliyev beynəlxalq təşkilatlarla, böyük dövlətlərlə əlaqələrdə Türkiyənin dünyadakı nüfuzundan və təsirindən istifadə edərək Azərbaycana kömək edəcəyinə inanırdı. Xüsusən də türkdilli, türk mənşəli respublikaların ümumi toplantısı olan Türk Dövlətləri Başçılarının zirvə toplantılarına önəm verirdi. Belə görüşlərin keçirilməsinin türk dövlətlərinin bir-biri ilə daha sıx əlaqələr yaratmasına müsbət təsiri olduğunu vurğulayırdı. Heydər Əliyev xaricdə olan azərbaycanlıların diasporasının inkişafına, xaricdə təhsil alan tələbələrə, professor və müəllimlər arasında əlaqələrin inkişafına çox ümid bəsləyirdi. Həm iqtisadi nöqteyi-nəzərdən, həm də qardaşlığımızın möhkəmləndirilməsi nöqteyi-nəzərindən Türkiyə ilə iqtisadi əlaqələrin inkişafına üstünlük verirdi. Daha çox 4. İlhamə Muxtar qızı Ağazadə (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Uşaq ədəbiyyatı) Xanimana Əlibəylinin Dramlarinda Millî Ruhu Əhtiva Edən Poetik Nümunələr (9352\|0,8849771022796631) [İlhama AGAZADE] Həyatı, ətraf aləmi, dövrü, zamanı dramturgiyada əks … Həyatı, ətraf aləmi, dövrü, zamanı dramturgiyada əks etdirmə digər janrlara nisbətən daha çətin və mürəkkəbdir. XX əsrin ortalarında Azərbaycan uşaq dramaturgiyasını və teatrını öz pyesləri ilə zənginləşdirən sənətkarlardan biri Xanımana Əlibəyli olmuşdur. Uşaq dramaturgiyasının dəyərli nümunələri sırasında olan bu pyeslər yеni nəslin tərbiyəsində əhəmiyyətli rоl оynаmışdır. Xanımana Əlibəylinin yaradıcılığı humanist ideyaları təbliğ edən fikirləri ilə seçilir. Şairə elə mövzular seçib ki, dövrdən asılı olmayaraq, əsərləri hər zaman müasir səslənir, aktuallığı ilə diqqət çəkir. Onun pyeslərinin əksəriyyəti alleqorik səpkidə qələmə alınıb, fikirlərini rəmzi adlar, eyhamlar vasitəsilə çatdırır. Tədqiqaçılar 1960-90-cı illər ədəbiyyatını səciyyələndirərkən bu dövrdə daha çox tarixi yaddaşın bərpası, milli-mənəvi dəyərlərə və kökə söykənən məqamların qabarıq nəzərə çarpasından bəhs açmışlar. Xanımana Əlibəylinin də dram əsərləri zamanın tələbini ehtiva etmə gücünə malik olmuşdur. Qarabağ problemi şairəni də olduqca narahat edirdi. Xanımana Əlibəyli çox böyük məharətlə bu hadisəni xatırlatmaqla uşаqlаrın təfəkkür tərzinin, mənəvi-əхlаqi tərbiyəsinin inkişаfınа, onlarda vətənpərvərlik duyğularının fоrmаlаşmаsınа çalışmışdır. Xanımananın dram yaradıcılığında folklordan istifadə geniş şəkildə özünü göstərir. Nağıllardan bəhrələnən sənətkar daha çox romantik ruhlu pyeslər yaratmağa üstünlük vermişdir. Onun pyesləri uşaq dramaturgiyasını yeni-yeni ideyalarla, obrazlarla zənginləşdirmiş, xüsusən də nаğıl mоtivləri əsаsındа qələmə аlınmış pyеsləri öz ətrаfınа çохsaylı охucu və tаmаşаçı yığа bilmişdir. Daha çox 5. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Ali̇sher navai̇ and early turki̇c language poetry (9181\|0,797916054725647) [Гасымбейли Яшар] E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ … E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ ERKƏN TÜRK ƏDƏBİYYATI Öz.“Əlişir Nəvai və erkən türk ədəbiyyatı” məqaləsində dahi özbək şairi Ə. Nəvainin formalaşmasında və yetişməsində həlledici rol oynamış şairlərin yaradıcılığı nəzərdən keçirilir. Ümumtürk bədii təfəkkürü tarixində İslam-əruz poetikasına keçidin növbəti mərhələsi məhz XIIIXIV əsrlərə təsadüf edir. Türk şairlərinin ənənəvi və doğma heca şeir mədəniyyətindən ərəb-fars poetikasına keçidi prosesinin məhz bu dövrdə reallaşdığını nəzərə alsaq, Ə. Nəvainin sələfləri son dərəcə məsuliyyətli bir milli vəzifəni yerinə yetirdiklərini təsəvvür etmək olar. Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki və onlarla başqaları türk bədii təfəkkürü tarixində dahi Ə. Nəvainin qüdrətli sələfləri kimi şöhrətlənmiş sənətkarlardır. Açar sözlər: Ə. Nəvai, Nəvaiyə qədər olan özbək ədəbiyyatı, Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki, türk şeir mədəniyyəti, ərəb-fars poetikası.Etno-milli və regional əhəmiyyətinə görə, Əlişir Nəvai (1441-1501) yaradıcılığı dünya ədəbiyyatı tarixindəki müqayisə edilməz hadisələrdən biri sayılır. Bu cəhətdən onu nəinki Şərqdəki, farsdilli və türkdilli ədəbiyyatlardakı ustadları, sələfləri ilə, hətta ümumən, Qərb ədəbiyyatındakı nəhəng klassiklərdən heç biri ilə qarşılaşdırmaq və ya müqaysəli-tipoloji müstəvidə nəzərdən keçirmək mümkün deyil. Bir çox görkəmli ədəbiyyat tarixçilərinin, şərqşünas və türkoloqların vurğuladığı kimi, Ə. Nəvainin zəngin və möhtəşəm ədəbi irsi şərq bədii təfəkküründə, eyni zamanda, qədim Türküstanın və türk dünyasının ədəbiyyat tarixində də öz bənzərsizliyi ilə fərqlənən ekvator xəttidir. Daha çox 6. Nizami Tağı oğlu Məmmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Сравнительно-сопоставительная характеристика творчества азербайджанского поэта Вагифа и каракалпакского Ажинияза (8297\|0,7325567603111267) [Низами Мамедов–Тагисой] The article presents an analysis of the … The article presents an analysis of the work of two Turkic poets–Azerbaijani Vagif and Karakalpak Azhiniyaz. Despite the fact that Vagif lived in the XVIII th century, and Ajiniyaz in the XIX th century, a close reading of their work was struck by the closeness in motives, theme, problematics, artistic images, and portrait lyrics of both poets. Many examples of these artists give us words to characterize their work in comparative terms and to identify similar phenomena in their expressive means Daha çox 7. Səltənət Eyvaz qızı Əliyeva (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatı) GAZI BURHANADDIN’S “DIVAN” AND ITS RESOURCES (8774\|0,726038932800293) [Saltanat Alıyeva] The sources of the XIV century Azerbaijani … The sources of the XIV century Azerbaijani poet Qazi Burhanaddin's creativity are diverse and rich. These resources are mainly: 1. Oral folklore 2. Written all-Turkic poetry 3. Religious sources, Quran motifs 4. Sufistic philosophy Oral folk literature is defined as the main and primary source for the poet's creativity. As we investigate, it becomes clear that the work of Yunus Amre, one of the representatives of Turkish-language poetry, had a serious impact on the worldview of the poet. The reason for this is primarily Yunus Emre's creativity, including It is shown that the Sufism poetry of XIII, XIV centuries became widespread. The influence of the poet by Nizami Ganjavi's poetry was also emphasized. As well as his excellent religious education and the demands of the time, the motifs of the Qur'an also acted as a source for the poet's creativity. The question of reflection of the Sufism philosophy, which became the object of controversy in the artist's poetry for a long time, was also clarified. As a result, it has been proved by facts that Sufism philosophy plays the role of a source for the poet's creativity. Daha çox 8. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) О генезисе «Хамса» Низами Гянджеви и Алишера Навои (9176\|0,7216918468475342) [Гасымбейли Яшар Аликулу] Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. … Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. Навои, сыгравших решающую роль в формировании национальной азербайджанской и узбекской литератур. Делается сравнительный анализ литературных, религиозных и философских истоков творчества художников словесности мусульманского Востока. Отмечается факт, что одним из этапов в истории общетюркской художественной мысли является переход к исламо-эрузской поэтике в XIII–XV вв. Ярким представителем этого этапа является Навои. Литературно-эстетические и социально-философские источники «Хамса» Навои, признаны вершиной тюркской средневековой литературы. Поэтическое наследие Гянджеви также рассматривается в свете литературных традиций А. Дехлеви, А. Джами, Мевлана Лутфи, Гейдар Херезми, Дурбек и других видных классиков эпохи. Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Poetic fate and heritage of Abai Kunanbayev(9178) ['Yashar Gasimbeyli'] The article tells about the work of the great poet and philosopher of the Kazakh people Abay Kunanbayev. The author considers the poet’s artistic activity on an educationally realistic plane. Since in his work a great place is given to the ideas and problems of enlightenment, the researcher considers Abay as an artist-enlightener. The presence in the works of Turkic-speaking poets of the 19th century of a number of motives and themes in the poetry of Abay and their comparison reinforce this scientific conclusion. The article, which separately mentions the invaluable role of the famous educational poets of the 19th century, Gasim Bek Zakir, Bababek Shakir, Seyid Azim Shirvani, Mugimi, Firgat, Abdulla Tokay and others in the national-spiritual and cultural development, the struggle for the rights of his nation. 1. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik) Great Kazakh thinker Abai and Azerbaijan (9790\|0,8080626130104065) [Isa Habibbayli] The article deals with hard and honourable … The article deals with hard and honourable way of life of an outstanding classic of the Kazakh literature, great Kazakh poet and thinker Abai Kunanbay (1845-1904) who reflected national-spiritual values of Kazakh people. It is mentioned that the years of study in Semipalatinsk were of special importance in the formation of Abai Kunanbayev's outlook. Abay, who studied at a madrasa on his father’s advice, learnt Arabic and Persian, but later dropped out and got an opportunity to study the rich Russian literature and culture at a Russian school in Semipalatinsk. Daha çox 2. Nizami Tağı oğlu Məmmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Сравнительно-сопоставительная характеристика творчества азербайджанского поэта Вагифа и каракалпакского Ажинияза (8297\|0,7385635375976562) [Низами Мамедов–Тагисой] The article presents an analysis of the … The article presents an analysis of the work of two Turkic poets–Azerbaijani Vagif and Karakalpak Azhiniyaz. Despite the fact that Vagif lived in the XVIII th century, and Ajiniyaz in the XIX th century, a close reading of their work was struck by the closeness in motives, theme, problematics, artistic images, and portrait lyrics of both poets. Many examples of these artists give us words to characterize their work in comparative terms and to identify similar phenomena in their expressive means Daha çox 3. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) ABAY KUNANBAYEV'İN “KARA SÖZ” ESERİNİN TÜR ÖZELLİKLERİ (8723\|0,7722868919372559) [SORUNSALLARI VE EDEBİ DİLİ] Modern Kazak yazılı edebiyatının kurucusu ve kültürel … Modern Kazak yazılı edebiyatının kurucusu ve kültürel bir reformcu olan Abay Kunanbayev (Kunanbay-uli), bir şair, yazar, besteci ve halk figürüdür. Aydınlanmış liberal İslam temelinde Rus ve Avrupa kültürünü destekleyen Abay Kunanbayev'in sanatsal mirası 170 şiir, 3 şiir, 45 düzyazı, 56 çeviri ve 20'ye yakın besteden oluşuyor. Çalışmaları ulusun sosyo-politik süreçlerini yansıtır. Daha çox 4. Xuraman Hümmətova Bəhmən qızı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) ИЗУЧЕНИЕ НАСЛЕДИЯ АБАЯ В КОНТЕКСТЕ ВОСТОК-ЗАПАД (9171\|0,7709522247314453) [ХБ Гумматова] В статье исследуются вопросы восприятия наследия основоположника … В статье исследуются вопросы восприятия наследия основоположника казахской письменной литературы Абая Кунанбаева в трудах восточных и западных литературоведов и критиков. Представлена история публикаций произведений Абая в переводах на азербайджанский язык и его изучения азербайджанскими литературоведами. Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Osman Gochgar’s translation creativity(9179) ['Yashar Gasimbeyli'] The article deals with a prominent Uzbek poet and translator Osman Gochgar’s translation creativity. Literary activity of the author, who translated works by classic and modern representatives of the Azerbaijani literature into the Uzbek language, can be considered one of the most important stages of UzbekistanAzerbaijan literary relations in the independence period. Osman Gochgar is one of hardworking those who along with some valuable samples of Azerbaijan classic poetry conveyed some outstanding writers’ creativity such as Mirza Jalil, Mir Jalal, Ismail Shikhli, Isa Mughanna, Sabir Ahmadov, Isi Malikzade, Yusif Samadoghlu, Elchin, Anar, Aghamali Sadig and others to Uzbek readers. Especially, narrative and stories by Jalil Mammadguluzadeh,“Selected works” by Husein Javid,“The day of the Murder” by Yusif Samadoghlu, the two volumes of “Selected works” by Elchin, novels “The Sixth Floor of the Five-Story Building” and “Without you” by Anar have been presented in Osman Gochgar’s translation to the Uzbek readers and got great success. The theme Azerbaijan has occupied an essential place in well-known poet and translator’s original poetic creativity and he promoted moral-aesthetic values of Turkic literature. Several poems by Osman Gochgar, as well as the poem “Elegy of Caspian” 1. Gülnar Vaqif qızı Qasımlı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Mətbuat tarixi və publisistika) Translation and publishing of the Uzbek literature in Azerbaijan (7863\|0,7600970268249512) [Gulnar Gasimli] The article discusses translation, publishing and studying … The article discusses translation, publishing and studying issues of the Uzbek works in Azerbaijan. The article provides information about the published collections, anthologies, and deals with the translation of books and specific works of poets and writers. The works implemented by the poets and writers involved in the translation of Uzbek literature into Azerbaijani were viewed. At the same time, the article studies in detail the works done in this direction during the Soviet era and the years of independence, the implemented events, and institutions that have a special role in the publication of Uzbek literary works in Azerbaijan. Daha çox 2. Almaz Qasım qızı Binnətova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Gafur Gulam and Azerbaijan (7341\|0,7208247184753418) [Almaz Ulvi Binnatova] Existing Azerbaijani-Uzbek literary relations in the 20th … Existing Azerbaijani-Uzbek literary relations in the 20th century caused some issues on studying and researching well-known literary personalities of Uzbek literature in Azerbaijan. This case led to the development of the literary relations and enrichment of literary process. In the article is highlighted the hard life, creative work and world of translation of an academician, poet Gafur Gulam who is famous one of Uzbek literature. Here also it is dealt with G. Gulams relationship with the Azerbaijani literature. The issues such as translating G. Gulam’s poetry into our native language by Khalil Rza, Gabil, Gasim Gasimzade, Seyavhush Sharkhanli, Nusret Kesemenli, Daha çox 3. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik) From literature to eternity (9761\|0,713995099067688) [Isa Habibbayli] The article discusses scientific, literary and cultural … The article discusses scientific, literary and cultural relations of Azerbaijan with Uzbekistan. Outstanding personalities as Ibn Sina, Kharazmi, Bukhari, Ulugbey are highly respected in Azerbaijan. The works by Nizami Ganjavi, Khagani, Nasimi and Mahammad Fuzuli have been published with large circulation. in Uzbekistan. Alisher Navoi's manuscripts are kept and studied at the Institute of Manuscripts named after Mahammad Fuzuli of the Azerbaijan National Academy of Sciences. The Azerbaijani thinker Mirza Fatali Akhundzadeh continued the traditions of Hamza Hakimzadeh Niyazi in Uzbekistan. Molla Nasreddin magazine, published by Mammadguluzadeh, had a large number of readerships in Uzbekistan. There are creative relations between Azerbaijani and Uzbek writers and poets. These relations have expanded in the Independence period. Daha çox 4. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik) Azerbaijani literature in Ahmed Kabakli’s researches (9784\|0,7037627696990967) [Isa Habibbayli] In the article is provided detailed information … In the article is provided detailed information about the difficulties that Ahmed Kabakli, well-known literary scholar of Turkey in the 20th century, faced in compiling materials on Azerbaijani literature, as well as in studying and presenting them to the Turkish scientific community. It is noted that the materials related to Azerbaijani literature are covered extensively in 4 volumes of the 5-volume book “Turkish Literature”. It is clear from the article that Ahmed Shemide from Turkish origin living in Germany played an invaluable role in delivering the materials about Azerbaijani literature to Ahmed Kabakli. He sent the materials posted to Germany by the prominent scholar from Baku, Abbas Zamanov and People’s Poet Bakhtiyar Vahabzade to the Turkey–Ahmed Kabakli on his own behalf. Thus Ahmed Kabakli was one of the prominent scholars who obtained and read on Azerbaijani literature in Turkey in the 20th century and then researched and popularized it. In the article is especially emphasized that the conveying the full text of the poems “Azerbaijan is a jugular in my heart” and “The longing for Karabakh” by Turkish poet from Azerbaijan origin–Yavuz Bulent Bakiler to the readers in the book “Turkish Literature” completes the theme of Azerbaijan in this multivolume. Daha çox 5. Bahar Hüseynəli qızı Məmmədova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) 56KARABAJ EN LA POESÍA AZERBAIYANA DURANTE EL PERÍODO DE INDE (7409\|0,7130153179168701) [Bahar Mammadova] El objetivo de este trabajo es analizar … El objetivo de este trabajo es analizar el conflicto de Karabaj desde la perspectiva de la poesía azerbaiyana. Para ello, se analizan los poemas del famoso poeta Gabil, como “Yanık Karami”,“Soldado azerbaiyano”,“El día no será ese día”,“No te acostumbres a las carpas”, que reflejan el llamado y los consejos. que el poeta hizo de su pueblo y nación. Además, se estudiaron comparativamente la “Tragedia de Khojaly” de Sabir Rustamkhanli, los poemas “Bakhtiyar and Ali”,“Return” dedicado a Bakhtiyar y Ali, una de las primeras víctimas de la guerra, y el poema “Khojali Symphony” de Nurangiz Gun. Se analizan las ideas sobre la naturaleza del conflicto de diferentes estudiosos como Bekir Nabiyev, Isa Habibbayli, Khalil Rza Ulutürk, Vagif Yusifli, Rahid Ulusel, Sabir Bashirov entre otros, cuyas obras científicas ocupan un lugar importante en los estudios literarios azerbaiyanos. En todos los poemas se puede ver la condena a la actitud armenia de invadir el territorio azerbaiyano, el patriotismo de los poetas, pero también la decisión de defender la soberanía nacional de Azerbaiyán. Sin duda, la poesía siempre ha sido un vehículo para expresar los sentimientos de los pueblos, y el conflicto de Karabaj no ha sido la excepción. Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Uzbek Philosophers’ East and West Views(9180) ['Yaşar Alikulu Qasımbəyli'] В статье рассматриваются о просветительской и культурной деятельности узбекских просветителей, которая была развернута в начале 20-го века в Туркестане и прослыла в истории под названием «джадиды». Просветительская деятельность Махмудходжы Бехбуди, который являлся одновременно и основоположником, и лидером этого грандиозного движения, сыграла решающую роль в его развитии. В произведениях великого мыслителя и просветителя были освещены основные цели и контуры литературно-культурной и общественной политики Туркестана в новую эпоху. Статьи узбекских просветителей и сегодня сохраняют свою актуальностьи историческую значимость с точки зрения отображения в общем взглядов на восток и запад в ту эпоху. 1. Elnur Həşim oğlu Kəlbizadə (Qafqazşünaslıq İnstitutu / Ermənişünaslıq şöbəsi) ПРАГМАТИЗМ ВО ВНЕШНЕЙ ПОЛИТИКЕ ИРАНА И ОТНОШЕНИЯХ С АРМЕНИЕЙ (10875\|0,8753972053527832) [Кальбизаде Эльнур Хашим] Южный Кавказ стал одним из важных направлений … Южный Кавказ стал одним из важных направлений внешней политики Ирана после 1991 года. Иран внимательно интересуется процессами, происходящими в регионе, так как связан со странами региона историческими узами, добрососедскими отношениями и общими интересами безопасности. В первые годы после восстановления независимости странами региона аналитики предсказывали, что Иран сможет наладить более тесные связи с Азербайджаном на Южном Кавказе. Такие прогнозы основывались на том, что Исламская Республика Иран является мусульманским государством и предпочтет идеологический подход во внешней политике. Однако вскоре стало ясно, что внешняя политика оппозиции претерпевает трансформацию. Во внешней политике страны проявились элементы перехода от идеализма к прагматизму. Вопреки ожиданиям, отношения Ирана с христианской Арменией стали развиваться активнее, чем с мусульманским Азербайджаном. В статье рассматривается место прагматизма во внешней политике Ирана в контексте отношений с Арменией. В статье делается вывод, что хотя концептуальные основы внешней политики Ирана определяются принципами идеализма, в отношениях с Арменией они носят прагматичный характер. Исследовав политику Ирана на Кавказе с 90-х гг. XX века, можно прийти к выводу, что политика этих лет была во многом не идеологической, а реалистичной и прагматической. Годы объявления независимости кавказскими государствами, в том числе Арменией, совпали с этапом отхода Ирана от … Daha çox 2. Nəcəf Ələsgər oğlu Müseyibli (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Etnoarxeologiya) О ДРЕВНИХ ЗОЛОТЫХ ИЗДЕЛИЯХ АЗЕРБАЙДЖАНА (10192\|0,8663854002952576) [Наджаф МУСЕИБЛИ] Азербайджан, богатый месторождениями металлических руд. Закономерно, что … Азербайджан, богатый месторождениями металлических руд. Закономерно, что при археологических раскопках в стране выявлено множество материалов, отражающих развитие горного дела в доисторическую эпоху. При раскопках на поселении Овчулар-тепеси на территории Шарурского района Нахчыванской АР из энеолитического культурного слоя (вторая половина V тысячелетия до н. э.) было обнаружено изделие из тонкой золотой листовидной проволоки–древнейшее золотое изделие, обнаруженное на территорииАзербайджана. По мнению проводивших раскопки археологов, это было золотое шейное украшение, хотя большинство исследователей обоснованно заявляет, что изделие могло использоваться, скажем, как украшение для навершия булавы/скипетра. Впрочем, эта дискуссия нисколько не умаляет научно-исторической значимости находки, как и заслуги ученых, которые ее обнаружили и ввели в научный обиход. В 2006 г. при раскопках Союгбулакских курганов на территории Агстафинского района Daha çox 3. Tarix Meyrut oğlu Dostiyev (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi) Фаянсовая посуда с росписью люстром по молочно-белой поливе из городища Шамкир (9917\|0,8636623620986938) [Т. Достиев] В статье представлена информация о люстровой керамике, … В статье представлена информация о люстровой керамике, обнаруженной в средневековом городище Шамкир, которое расположено в западном регионе Азербайджанской Республики. Люстр-особый красочный состав, который придавал изделиям металлический отблеск. В декоре доминируют растительные и эпиграфические орнаменты. Часто встречаются и изобразительные мотивы. Daha çox 4. Toğrul Fərman oğlu Xəlilov (Naxçıvan Bölməsi / Antik və orta əsrlər arxeologiyası şöbəsi) NAHÇIVAN'IN ESKİ SANAT ALANLARINDAN1 THE ANCIENT ART OF NAKHCHIVAN ДРЕВНЕЕ РЕМЕСЛО НАХЧЫВАН (11260\|0,8618388175964355) [Togrul HALİLOV] Гончарство, Обработка кости, Обработка камени это область … Гончарство, Обработка кости, Обработка камени это область древнее ремесло Нахчыван. В статье рассказывается об этом искуствам. Нахчыван являлось важным чентром ремесло как и другие регионы Азербайджана. Форма, структура, узоры гончарная материала в зависимости от родукта и технология отличаються друг от друга. Скатертная или кухонная посуда Daha çox 5. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Uzbek philosophers’ East and West views (9172\|0,8736379146575928) [Гасымбейли Яшар Аликулу] The cultural and educational activity of Uzbek … The cultural and educational activity of Uzbek philosophers known by the name of “chadidler” thatwidespreads in Turkestan is dealt in the article of “Uzbek philosophers’ national language view” at the beginning of XX century. The founder and leader Mahmudxocha Bexbudi’s educational activity was important in the development of this movement. In the great thinker and philosopher’s works the main goals of the literary and cultural policy in the new era of Turkistan is enlightened. Demonstrating wisdom and farsightedness205M. Behbudi tried to show not only old centuriestraditionsoflanguageinTurkestan, but also the main mission and duties of the modern communication in terms of changing political realities. In generally, the articles by Uzbek philosophers about East and Westhaven’t lost its historical value and relevance. Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Ali̇sher navai̇ and early turki̇c language poetry(9181) ['Гасымбейли Яшар'] E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ ERKƏN TÜRK ƏDƏBİYYATI Öz.“Əlişir Nəvai və erkən türk ədəbiyyatı” məqaləsində dahi özbək şairi Ə. Nəvainin formalaşmasında və yetişməsində həlledici rol oynamış şairlərin yaradıcılığı nəzərdən keçirilir. Ümumtürk bədii təfəkkürü tarixində İslam-əruz poetikasına keçidin növbəti mərhələsi məhz XIIIXIV əsrlərə təsadüf edir. Türk şairlərinin ənənəvi və doğma heca şeir mədəniyyətindən ərəb-fars poetikasına keçidi prosesinin məhz bu dövrdə reallaşdığını nəzərə alsaq, Ə. Nəvainin sələfləri son dərəcə məsuliyyətli bir milli vəzifəni yerinə yetirdiklərini təsəvvür etmək olar. Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki və onlarla başqaları türk bədii təfəkkürü tarixində dahi Ə. Nəvainin qüdrətli sələfləri kimi şöhrətlənmiş sənətkarlardır. Açar sözlər: Ə. Nəvai, Nəvaiyə qədər olan özbək ədəbiyyatı, Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki, türk şeir mədəniyyəti, ərəb-fars poetikası.Etno-milli və regional əhəmiyyətinə görə, Əlişir Nəvai (1441-1501) yaradıcılığı dünya ədəbiyyatı tarixindəki müqayisə edilməz hadisələrdən biri sayılır. Bu cəhətdən onu nəinki Şərqdəki, farsdilli və türkdilli ədəbiyyatlardakı ustadları, sələfləri ilə, hətta ümumən, Qərb ədəbiyyatındakı nəhəng klassiklərdən heç biri ilə qarşılaşdırmaq və ya müqaysəli-tipoloji müstəvidə nəzərdən keçirmək mümkün deyil. Bir çox görkəmli ədəbiyyat tarixçilərinin, şərqşünas və türkoloqların vurğuladığı kimi, Ə. Nəvainin zəngin və möhtəşəm ədəbi irsi şərq bədii təfəkküründə, eyni zamanda, qədim Türküstanın və türk dünyasının ədəbiyyat tarixində də öz bənzərsizliyi ilə fərqlənən ekvator xəttidir. 1. Ramilə Bəhlul qızı Dadaşova (Qafqazşünaslıq İnstitutu / AMEA Qafqazşünaslıq İnstitutu) Heydər Əliyevin Azərbaycanın Türkiyə İlə Münasibətlərinin İnkişafına Baxışları (10630\|0,8769147396087646) [Ramile Dadashova] Eyni dilə, dinə, oxşar adət və ənənələrə … Eyni dilə, dinə, oxşar adət və ənənələrə malik Azərbaycan və Türkiyə arasında əlaqələrin böyük tarixi vardır. Ümummilli lider Heydər Əliyev Sovet İttifaqının dağılmasından sonra türk dövlətlərinə sahib çıxaraq onların inkişaf etdirilməsi üçün Türkiyənin üzərinə düşən vəzifələr haqqında Qazi Mustafa Kamal Atatürkün vəsiyyətinin yerinə yetirilməsi zamanının gəldiyini, Türkiyə ilə Azərbaycan arasında iqtisadi, ticarət, elm, mədəniyyət, təhsil sahəsində, bütün başqa sahələrdə əlaqələrin başqa dövlətlərlə olan əlaqələrdən dostluq, qardaşlıq əlaqələri kimi fərqlənəcəyini bildirirdi. Heydər Əliyev beynəlxalq təşkilatlarla, böyük dövlətlərlə əlaqələrdə Türkiyənin dünyadakı nüfuzundan və təsirindən istifadə edərək Azərbaycana kömək edəcəyinə inanırdı. Xüsusən də türkdilli, türk mənşəli respublikaların ümumi toplantısı olan Türk Dövlətləri Başçılarının zirvə toplantılarına önəm verirdi. Belə görüşlərin keçirilməsinin türk dövlətlərinin bir-biri ilə daha sıx əlaqələr yaratmasına müsbət təsiri olduğunu vurğulayırdı. Heydər Əliyev xaricdə olan azərbaycanlıların diasporasının inkişafına, xaricdə təhsil alan tələbələrə, professor və müəllimlər arasında əlaqələrin inkişafına çox ümid bəsləyirdi. Həm iqtisadi nöqteyi-nəzərdən, həm də qardaşlığımızın möhkəmləndirilməsi nöqteyi-nəzərindən Türkiyə ilə iqtisadi əlaqələrin inkişafına üstünlük verirdi. Daha çox 2. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) ƏLİŞİR NƏVAİ LİRİKASI. (9177\|0,797916054725647) [YAŞAR QASIMBƏYLİ] “Əlişir Nəvainin lirikası” məqaləsində dahi özbək şairi … “Əlişir Nəvainin lirikası” məqaləsində dahi özbək şairi Ə. Nəvainin formalaşmasında və yetişməsində həlledici rol oynamış şairlərin yaradıcılığı nəzərdən keçirilir. Türk xalqları ədəbiyyatının, o cümlədən, əruz vəznindəki türkdilli poeziyanın ərsəyə gəlməsində ərəb və fars dillərindəki klassik şeirin həyatbəxş təsiri danılmzadır. Xüsusən, farsdilli poeziyanın Nizami Gəncəvi, Əfzələddin Xaqani, Ömər Xəyyam, Əmirxosrov Dəhləvi, Şah Qasım Ənvar, Cəlaləddin Rumi, Sədi Şirazi, Xoca Hafiz Şirazi, Əbdürəhman Cami və başqa böyük nümayəndələrinin Türküstan xalqlarının mənəvi mədəniyyətinə və ədəbiyyatına qüvvətli təsiri olmuşdur. Ə. Nəvainin epik və lirik poeziya sahəsində dünya şöhrətli bir sənətkar kimi yetişməsində və təkamülündə yuxarıda qeyd etdiyimiz şairlərin təsiri barəsində elmi ədəbiyyatlarda geniş yazılıb. Məqalədə bu məsələ ilə bağlı mötəbər ədəbi-tarixi mənbələrə və həzrət Nəvainin bilavasitə öz … Daha çox 3. Xuraman Hümmətova Bəhmən qızı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Hacı Bayram Vəli Şeirlərində Özünüdərkin Struktur Troyektoriyası (9132\|0,8513386249542236) [Xuraman Hummatova] XIV əsr Türk təsəvvuf şeirini yaranmasında və … XIV əsr Türk təsəvvuf şeirini yaranmasında və inkişafında böyük rolu olan övliya şairlərdən biri də Hacı Bayram Vəli (1352-1436 ) olmuşdur. Onun yaratdığı təsəvvuf məzmunlu şeirlər həm özündən əvvəl yaranan (Yunus Emre) təriqət poeziyasından bəhrələnmiş, həm də özündən sonra yazıb –yaradan həm də (Məsələn: Yazıcızadə Məhəmməd Əfəndi hocasını öyərək deyirdi: Cihanın kutbi mahı Hacı Bayram, Cihanın şeyhi, şahı Hacı Bayram) təsəvvuf şeirinə güclü təsiri olmuşdur Hacı Bayram Vəlinin ünlü bir övliya olacağını hələ şairin dünyaya gəlməzdən əvvəl haqqında yaranan yarıhəqiqət, yarırəvayət olan məlumatlardan görürük. Bu rəvayətlər sonradan həqiqətə çevrilərək haqqa doğru yolçuluq edən övliya şairin əməllərində gerçəkləşdi. Poeziyasında təsəvvuf əhlinin özünü bilməsi ideyasını təbliğ edən şair şeirlərinin birində deyir: “bilmək istərsən səni, can içrə ara canı, Keç canından bil onu, sən səni bil, sən səni” Təsəvvuf əhlinin kodlaşmasında ən mühüm olan amillərdən biri və birincisi özünü bilməsidir. Belə bir aforizim də var ki, “kəndini bilən, rəbbini bilər” prinsipi təsəvvuf elmində əsasın əsasıdır. Həyatı boyunca haqqa doğrü yolçuluq edən şair seyri-süluk boyunca təsəvvuf traktoriyası üzrə hərəkət etmişdir. O, təsəvvuf elminin, sirlərini (şəriət, təriqət, mərifət, həqiqət) mükəmməl bilmiş və həyatı boyunca onlara əməl etmişdir. Həyatından məlum olur ki, bir pirdən dərs alması, bir dərgaha qoyub getdiyi təriqətin sonradam davamçılarının yetişməsi, şairin haqqa doğru yolçuluğunun məziyyətlərini bizə göstərir. Mütəsəvvuf şair bunların bəzilərini əməli işlərlə yerinə yetirirdisə, bəzilərini isə, yəni Qurani-Kərimin … Daha çox 4. Xuraman Hümmətova Bəhmən qızı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Structural Trajectory of Self-Understanding in Hadji Bayram Velis Verses (9134\|0,8503265380859375) [Xuraman Hummatova] XIV əsr Türk təsəvvuf şeirini yaranmasında və … XIV əsr Türk təsəvvuf şeirini yaranmasında və inkişafında böyük rolu olan övliya şairlərdən biri də Hacı Bayram Vəli (1352-1436) olmuşdur. Onun yaratdığı təsəvvuf məzmunlu şeirlər həm özündən əvvəl yaranan (Yunus Emre) təriqət poeziyasından bəhrələnmiş, həm də özündən sonra yazıb-yaradan həm də (Məsələn: Yazıcızadə Məhəmməd Əfəndi hocasını öyərək deyirdi: Cihanın kutbi mahı Hacı Bayram, Cihanın şeyhi, şahı Hacı Bayram) təsəvvuf şeirinə güclü təsiri olmuşdur Hacı Bayram Vəlinin ünlü bir övliya olacağını hələ şairin dünyaya gəlməzdən əvvəl haqqında yaranan yarıhəqiqət, yarırəvayət olan məlumatlardan görürük. Bu rəvayətlər sonradan həqiqətə çevrilərək haqqa doğru yolçuluq edən övliya şairin əməllərində gerçəkləşdi. Poeziyasında təsəvvuf əhlinin özünü bilməsi ideyasını təbliğ edən şair şeirlərinin birində deyir:“bilmək istərsən səni, can içrə ara canı, Keç canından bil onu, sən səni bil, sən … Daha çox 5. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) О генезисе «Хамса» Низами Гянджеви и Алишера Навои (9176\|0,7679259777069092) [Гасымбейли Яшар Аликулу] Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. … Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. Навои, сыгравших решающую роль в формировании национальной азербайджанской и узбекской литератур. Делается сравнительный анализ литературных, религиозных и философских истоков творчества художников словесности мусульманского Востока. Отмечается факт, что одним из этапов в истории общетюркской художественной мысли является переход к исламо-эрузской поэтике в XIII–XV вв. Ярким представителем этого этапа является Навои. Литературно-эстетические и социально-философские источники «Хамса» Навои, признаны вершиной тюркской средневековой литературы. Поэтическое наследие Гянджеви также рассматривается в свете литературных традиций А. Дехлеви, А. Джами, Мевлана Лутфи, Гейдар Херезми, Дурбек и других видных классиков эпохи. Daha çox 6. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) ВОПРОСЫ КРЫМСКОТАТАРСКОЙ ФИЛОЛОГИИ, ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ (9184\|0,759369432926178) [YASHAR ALIKULU GASYMBEYLI] Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. … Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. Навои, сыгравших решающую роль в формировании национальной азербайджанской и узбекской литератур. Делается сравнительный анализ литературных, религиозных и философских истоков творчества художников словесности мусульманского Востока. Отмечается факт, что одним из этапов в истории общетюркской художественной мысли является переход к исламо-эрузской поэтике в XIII-XV вв. Ярким представителем этого этапа является Навои. Литературно-эстетические и социально-философские источники «Хамса» Навои, признаны вершиной тюркской средневековой литературы. Поэтическое наследие Гянджеви также рассматривается в свете литературных традиций А. Дехлеви, А. Джами, Мевлана Лутфи, Гейдар Херезми, Дурбек и других видных классиков эпохи. Daha çox 7. Nüşabə Həmid qızı Araslı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Nizamişünaslıq) Alishir Navoi’s role in the spread of Nizami traditions in the turkish literature (8360\|0,7330145239830017) [Nushaba Arasli] Nizami Ganjavi’s endless inheritance that gained worldly … Nizami Ganjavi’s endless inheritance that gained worldly fame, influenced on Turkish artistic idea through outstanding word masters continuing poet’s traditions in the East. Alishir Navoi who continued Nizami traditions in a new base and gained an excellent reputation in this field differs with his peculiar glorious position especially. Genius writer-master of the Uzbek people Navoi combined the high human ideals brought by Nizami to the history of Eastern artistic idea with specific features of Turkish literature, maintained moral aspiration of that time and environment and enriched it with supplements from folk literature of Turkic people, common sources and ancient Turkish monuments. It is not accidental that Turkish followers of Nizami Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) НАУЧНЫЙ ВЕСТНИК КРЫМА(9183) ['ЯШАР ГАСЫМБЕЙЛИ'] В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского поэта ЗМ Бабура с азербайджанской классической поэзией. На сравнительно-типологическом уровне рассматриваются художественные процессы, происходившие в турецкой поэзии периода после великого узбекского поэта А. Навои. Обсуждается близость ЗМ Бабур к поэтическому миру азербайджанской классической поэзии XVI века Шах Исмаил Хатаи и М. Физули. Обращается внимание на художественное сходство и тематические параллели в известных газелях Хатаи и Бабура. Впервые в литературоведении Азербайджана и Узбекистана в средневековой поэзии рассматривается соотношение классического романтизма и классического реализма, а также проводится сравнительный научно-теоретический анализ художественного наследия этих великих художников. 1. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) ЗМ БАБУР И АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ КЛАССИЧЕСКАЯ ПОЭЗИЯ (9175\|0,9899311661720276) [Гасымбейли Яшар] В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского … В статье рассматриваются творческие связи великого узбекского поэта З.М. Бабура с азербайджанской классической поэзией. На сравнительно-типологическом уровне рассматриваются художественные процессы, происходившие в турецкой поэзии периода после великого узбекского поэта А. Навои. Обсуждается близость З.М. Бабур к поэтическому миру азербайджанской классической поэзии XVI века Шах Исмаил Хатаи и М. Физули. Обращается внимание на художественное сходство и тематические параллели в известных газелях Хатаи и Бабура. Впервые в литературоведении Азербайджана и Узбекистана в средневековой поэзии рассматривается соотношение классического романтизма и классического реализма, а также проводится сравнительный научно-теоретический анализ художественного наследия этих великих художников. Daha çox 2. Fəridə Əhəd qızı Əzizova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatı) Поэтический язык и принципы построения образной системы арабоязычных азербайджанских авторов VIII в. (7824\|0,8841302394866943) [ФА Азизова] " Поэты Медины"-так именовал арабоязычных азербайджанских авторов … " Поэты Медины"-так именовал арабоязычных азербайджанских авторов русский востоковед ВА Эберман. Древнетюркская литературная традиция с принятием и распространением ислама не исчезла бесследно, а вошла в классическую арабоязычную поэзию, представляя собой отдельный компонент сложного эстетико-литературного комплекса. Для поэзии арабоязычных азербайджанских авторов характерны бинарные противопоставления, интересные не только с точки зрения особенностей построения образной системы, но и в плане возможного определения наиболее архаических элементов, происхождение которых уходит в глубокую древность. Ряд семантических противопоставлений, фиксирующие основные контрасты чувственной и пространственной ориентации человека входят, как известно, во многие дуалистические мифологии. Daha çox 3. Xuraman Hümmətova Bəhmən qızı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Анализ мифического образа великана в поэмах Габдуллы Тукая (9167\|0,8757167458534241) [ХБ Гумматова] Жанр поэма занимает особое место в творчестве … Жанр поэма занимает особое место в творчестве Габдуллы Тукая. В его поэмах «Кисекбаш» и «Шурале» традиции народного творчества, дух фольк лора образуют особый смысловой пласт. Примеры, привнесенные поэтом в письменную литературу с использованием народного творчества, стали поэтичными в его пере и заново были переданы народу. Это позволило поэту выразить свои общественно-политические поступки на образцах фольклора высокой эстетической ценности. Образцы национального фольклора, запечатленные в памяти поэта с детства, впоследствии стали его шедеврами искусства, и на протяжении всей карьеры он наслаждался фольклорными жанрами как духовным сокровищем. Образцы народного творчества в поэзии Тукая также сыграли роль средства коммуникации в донесении до людей горьких истин того времени. Поэт иногда видел выход из жалкого положения того времени в умелом использовании народного искусства, передавая его читателям, придавая им новый тон. Daha çox 4. Bahar Hüseynəli qızı Məmmədova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) ГАБИЛЬ И НУРАНГИЗ ГЮН ОБ ИСТОРИИ И СОВРЕМЕННОСТИ (7411\|0,8745014667510986) [Бардали БГ Мамедова] В данной статье рассматриваются лирические стихи, написанные … В данной статье рассматриваются лирические стихи, написанные в годы независимости народным поэтом Азербайджана Габилем и известной поэтессой Нурангиз Гюн. Известно, что в творчестве поэтов, живших как в советский период, так и в годы независимости, преобладает лирико-философская проблематика. Эти поэты, обладающие большим жизненным опытом, особым талантом, рациональным мышлением и острым стилем, вносят свой вклад в создание и формирование новой литературы независимости. Стихи посвящены зарубежным впечатлениям поэтов. Daha çox 5. Nizami Tağı oğlu Məmmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Сравнительно-сопоставительная характеристика творчества азербайджанского поэта Вагифа и каракалпакского Ажинияза (8297\|0,7703523635864258) [Низами Мамедов–Тагисой] The article presents an analysis of the … The article presents an analysis of the work of two Turkic poets–Azerbaijani Vagif and Karakalpak Azhiniyaz. Despite the fact that Vagif lived in the XVIII th century, and Ajiniyaz in the XIX th century, a close reading of their work was struck by the closeness in motives, theme, problematics, artistic images, and portrait lyrics of both poets. Many examples of these artists give us words to characterize their work in comparative terms and to identify similar phenomena in their expressive means Daha çox 6. Fəridə Talıb qızı Vəliyeva (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı) Paralelos en las obras de Nizami Ganjavi y Haji Bektash Veli (7801\|0,7685021162033081) [Farida Hijran Valiyeva] Azerbaijani poets Nizami Ganjavi and Haji Veli … Azerbaijani poets Nizami Ganjavi and Haji Veli Bektashi are important master of words who have left their mark on the art of speech and whose influence is felt to this day through his indelible poetic set are given. This article analyzes through examples from the works of these writers, different concepts in the minds of our great compatriots, which were sensitive to all areas of life and tried to explore the most subtle issues, and their impact on the artistic and poetic creativity. In the examples, which can serve as an example of the artistic expression of even the most realistic, in accordance with the literary, artistic and aesthetic requirements of the time, along with Sufism, the influence of folklore is felt. It can be seen how Sufi worldview has a parallel place with folk literature in the approach to the creation of the world, the relationship between man and the God, and even the political and social events of the time. The theme of love for God is approached with special interest, finding parallels in the works of these two great writers who, although they gave great importance to humanity, always highlighted the importance of the divine. Daha çox 7. Lütviyyə Süleyman qızı Əsgərzadə (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Erkən realizm və yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı) Reflection of Philosophical Ideas in Huseyn Javid’s work (8016\|0,7551955580711365) [Lutviyya Suleyman Asgarzade] This article deals with an analysis to … This article deals with an analysis to explain the reflection of the philosophy of love and beauty in the work of Javid, poet and playwright, founder of the romantic literary movement in the 20th century Azerbaijani literature (in tragedies, such as,“Sheikh Sanan”,“Khayyam”,“Afet”,“Prophet” and “Satan”). The article appreciates the quality of researches made until present time on the work of the philosopher poet and playwright. The work of the poet who was victim of political repression has been researched unilaterally or under the pressure of the severe soviet ideology. Despite the fact that the philosophical layer in the work of the poet who has declared his artistic credo as “My God is beauty and love” is strong, it was not involved to the comprehensive analysis. After regaining the state independence, many papers were written about the work of the great poet who glorified the beauty and love in unity, where the national … Daha çox
Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) ВОПРОСЫ КРЫМСКОТАТАРСКОЙ ФИЛОЛОГИИ, ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ(9184) ['YASHAR ALIKULU GASYMBEYLI'] Рассматривается литературное творчество Н. Гянджеви и А. Навои, сыгравших решающую роль в формировании национальной азербайджанской и узбекской литератур. Делается сравнительный анализ литературных, религиозных и философских истоков творчества художников словесности мусульманского Востока. Отмечается факт, что одним из этапов в истории общетюркской художественной мысли является переход к исламо-эрузской поэтике в XIII-XV вв. Ярким представителем этого этапа является Навои. Литературно-эстетические и социально-философские источники «Хамса» Навои, признаны вершиной тюркской средневековой литературы. Поэтическое наследие Гянджеви также рассматривается в свете литературных традиций А. Дехлеви, А. Джами, Мевлана Лутфи, Гейдар Херезми, Дурбек и других видных классиков эпохи. 1. Tarix Meyrut oğlu Dostiyev (Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu / Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi) Фаянсовая посуда с росписью люстром по молочно-белой поливе из городища Шамкир (9917\|0,9143766760826111) [Т. Достиев] В статье представлена информация о люстровой керамике, … В статье представлена информация о люстровой керамике, обнаруженной в средневековом городище Шамкир, которое расположено в западном регионе Азербайджанской Республики. Люстр-особый красочный состав, который придавал изделиям металлический отблеск. В декоре доминируют растительные и эпиграфические орнаменты. Часто встречаются и изобразительные мотивы. Daha çox 2. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) МОНОГРАФИЯ РЕКОМЕНДОВАНА К ПЕЧАТИ РЕШЕНИЕМ УЧЕНОГО СОВЕТА ИНСТИТУТА ЛИТЕРАТУРЫ ИМЕНИ НИЗАМИ НАН АЗЕРБАЙДЖАНА ОТ 3 ИЮЛЯ 2009 ГОДА (ПРОТОКОЛ № 3) (8705\|0,8948981165885925) [БЕКИР АХМЕД оглы НАБИЕВ] В азербайджанской литературе жанр романа сформировался намного … В азербайджанской литературе жанр романа сформировался намного позже, чем в европейской литературе. Национальная романистика имеет свою историю развития и характеризуется национальной идейной основой. Роман превратился в один из основных жанров азербайджанской литературы уже в начале ХХ века. Традиции азербайджанской романистики были заложены МФ Ахундовым, МА Талыбовым, З. Марагаи, Н. Наримановым, Ю. Везиром, А. Шаигом, МС Ордубади, СМ Ганизаде. Перечисленные писатели создали на азербайджанском и персидском языках неповторимые романы, которые обладают высокой художественной ценностью.Проблемы истории генезиса и развития азербайджанского романа, его поэтики и жанровых особенностей всегда были в центре азербайджанской литературоведческой науки. Это касается как дореволюционного, так и социалистического и постсоветского периодов. Вместе с тем, этапы формирования азербайджанского романа недостаточно исследованы в азербайджанском литературоведении. Первые азербайджанские романы, в целом проблемы романистики, еще в начале ХХ века занимали умы таких азербайджанских литературных критиков и литературоведов, как Ф. Кочарли, С. Гусейн. А. Сур, С. Ибрагимов. Теоретические проблемы первых азербайджанских романов интересовали также литературоведов последующих поколений, среди них–А. Назми, М. Рафили, М. Ариф, М. Джалал, М. Гусейн, Ф. Касумзаде, М. Ибрагимов, М. Дж. Джафаров, а также К. Талыбзаде, А. Мирахмедов, А. Заманов, К … Daha çox 3. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı) СМЕШЕНИЕ РОМАНА С ЛИРИЧЕСКИМИ ЖАНРАМИ (8672\|0,8835130333900452) [СШ Шарифова] Наиболее распространенной формой жанрового смешения романа с … Наиболее распространенной формой жанрового смешения романа с лирическими жанрами является вкрапление стихотворных элементов. Вместе с тем взаимодействие романа с лирикой может носить и не фрагментарный характер, а именно:–компромисс поэзии с прозаическим изложением (лирический роман);–привнесение романного начала в стихотворную форму (роман в стихах). Daha çox 4. Nüşabə Həmid qızı Araslı (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Nizamişünaslıq) Alishir Navoi’s role in the spread of Nizami traditions in the turkish literature (8360\|0,7683857083320618) [Nushaba Arasli] Nizami Ganjavi’s endless inheritance that gained worldly … Nizami Ganjavi’s endless inheritance that gained worldly fame, influenced on Turkish artistic idea through outstanding word masters continuing poet’s traditions in the East. Alishir Navoi who continued Nizami traditions in a new base and gained an excellent reputation in this field differs with his peculiar glorious position especially. Genius writer-master of the Uzbek people Navoi combined the high human ideals brought by Nizami to the history of Eastern artistic idea with specific features of Turkish literature, maintained moral aspiration of that time and environment and enriched it with supplements from folk literature of Turkic people, common sources and ancient Turkish monuments. It is not accidental that Turkish followers of Nizami Daha çox 5. Yaşar Əliqulu oğlu Qasımov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Ali̇sher navai̇ and early turki̇c language poetry (9181\|0,759369432926178) [Гасымбейли Яшар] E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ … E_mail: yashargasimov@ mail. ru ƏLİŞİR NƏVAİ VƏ ERKƏN TÜRK ƏDƏBİYYATI Öz.“Əlişir Nəvai və erkən türk ədəbiyyatı” məqaləsində dahi özbək şairi Ə. Nəvainin formalaşmasında və yetişməsində həlledici rol oynamış şairlərin yaradıcılığı nəzərdən keçirilir. Ümumtürk bədii təfəkkürü tarixində İslam-əruz poetikasına keçidin növbəti mərhələsi məhz XIIIXIV əsrlərə təsadüf edir. Türk şairlərinin ənənəvi və doğma heca şeir mədəniyyətindən ərəb-fars poetikasına keçidi prosesinin məhz bu dövrdə reallaşdığını nəzərə alsaq, Ə. Nəvainin sələfləri son dərəcə məsuliyyətli bir milli vəzifəni yerinə yetirdiklərini təsəvvür etmək olar. Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki və onlarla başqaları türk bədii təfəkkürü tarixində dahi Ə. Nəvainin qüdrətli sələfləri kimi şöhrətlənmiş sənətkarlardır. Açar sözlər: Ə. Nəvai, Nəvaiyə qədər olan özbək ədəbiyyatı, Mövlana Lütfi, Heydər Xarəzmi, Durbek, Atayi, Səkkaki, türk şeir mədəniyyəti, ərəb-fars poetikası.Etno-milli və regional əhəmiyyətinə görə, Əlişir Nəvai (1441-1501) yaradıcılığı dünya ədəbiyyatı tarixindəki müqayisə edilməz hadisələrdən biri sayılır. Bu cəhətdən onu nəinki Şərqdəki, farsdilli və türkdilli ədəbiyyatlardakı ustadları, sələfləri ilə, hətta ümumən, Qərb ədəbiyyatındakı nəhəng klassiklərdən heç biri ilə qarşılaşdırmaq və ya müqaysəli-tipoloji müstəvidə nəzərdən keçirmək mümkün deyil. Bir çox görkəmli ədəbiyyat tarixçilərinin, şərqşünas və türkoloqların vurğuladığı kimi, Ə. Nəvainin zəngin və möhtəşəm ədəbi irsi şərq bədii təfəkküründə, eyni zamanda, qədim Türküstanın və türk dünyasının ədəbiyyat tarixində də öz bənzərsizliyi ilə fərqlənən ekvator xəttidir. Daha çox 6. Almaz Qasım qızı Binnətova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr) Alisher Navoi of the world literature (7338\|0,7534047365188599) [Almaz Ulvi Binnatova] The presented article provides a research in … The presented article provides a research in the form of short summaries of each of the works covering the creative features and creativity of the great thinker Alisher Navoi. This summary study reflects the idea-content features of the works, their scientific-theoretical nature, and the general atmosphere of the period in which they were written. Alisher Navoi's Divans written in Turkish,“Khamsa”, scientific-philological and religious-Sufi works, as well as Divan written in Persian and the content and appearance of the works included in that divan are covered in detail in one article for the first time. During the description and presentation of these works, we also get excellent information about the life and activity of Alisher Navoi from the original source (as a creative person, public figure, period, literary environment and etc.). The article highlights the scientific and theoretical significance of the artistic heritage of Alisher Navoi, who raised the Turkish literary language to the highest level in human literature. Daha çox

Elmmetrik Profil

Yaşar Qasımov

Əsas

İş yeri

Google Scholar üzrə göstəricilər

Scopus üzrə göstəricilər

WOS üzrə göstəricilər

TUBITAK üzrə göstəricilər