Elmmetrik Profil

Profil

Fikrət Əhmədov

Əsas
Tam Adı
Fikrət Süleyman oğlu Əhmədov
Elmi dərəcə
Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Elmi ad
Təvəllüd
Ünvan
Telefon
Email
İş yeri
Müəssisə / Şöbə
Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı
Vəzifə
Böyük elmi işçi
Əsas iş yeri
Bəli
İşləmə müddəti
1 Yanvar 2024 - H/h

Tarix Məqalə sayı İstinad sayı h index i10 index
1 Dekabr 2024 8 1 1 0
1 Noyabr 2024 8 1 1 0
1 Oktyabr 2024 8 1 1 0
1 Sentyabr 2024 8 1 1 0
1 Avqust 2024 8 1 1 0
1 İyul 2024 8 1 1 0
1 İyun 2024 8 2 1 0

Content for WOS.

Content for TUBITAK.
Elmi işlərin siyahısı
İşin adı Jurnalın adı, Nəşriyyat, cild, N Müəlliflər İstinad sayı Nəşr tarixi Abstrakt və oxşar məqalələr
Osmanlı Hakimiyeti Döneminde Tiflis Eyaleti’nin Demircihasanlı Nahiyesine Dair (1723-1728) Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi / Hakan YILMAZ /Cild: 4 /N: 13 səh: 199-212 Fikret Süleymanoğlu 1 2017 1723 yılında Gürcistanʼın Kartli ve Kahet bölgelerini … 1723 yılında Gürcistanʼın Kartli ve Kahet bölgelerini kendi topraklarına ilhak etmiş Osmanlı İmparatorluğu bu bölgelerin bünyesinde Tiflis eyaletini kurdu. Osmanlı tahrir defterlerine göre bölgenin ekonomik kaynaklarını belirtme ve vergi toplama amaçlı Tiflis eyaletinin mufassal tahrir defteri (“Defter-i Mufassal-Eyalet-i Tiflis”) düzenlendi. İstanbul Başbakanlık Osmanlı Arşiviʼnde korunmakta olan mezkur belge Azerbaycan Türkçesinde ilk kez 2001 yılında Prof.Dr. Ş.M.Mustafayev tarafından yorum ve açıklamalarla birlikte yayımlanmıştı. Bu bildiride Tiflis eyaletinin Demircihasanlı nahiyesindeki sosyo-ekonomik ve etno-demografik durumunun adı geçen tahrir defterinin verileri ışığında araştırılması amaçlanmaktadır. Demircihasanlı, Osmanlı hakimiyeti döneminde Sünnî Türk nüfusun yoğun bir şekilde ikamet ettiği mono-etnik bir yapıya sahip olduğu için buranın halkı Osmanlı hakimiyetini kolaylıkla kabul etti. Hayvancılık ve kısmen de tarımla uğraşan bu nüfusun, diğer nahiyelerin sakinlerine kıyasla daha büyük miktarda vergi ödedikleri bilinmektedir. Bu yüzden Nadir Şah sakinlerin büyük bir kısmını cezalandırmış ve Horasan’a sürmüştü. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
İran'da Azerbaycan Türkçesi Sorunu ve Sehend'in Konuya Bakış Açısı Türk Kültürü ve Medeniyeti Araştırmaları Dergisi / İrfan POLAT /Cild: 1 /N: 1 səh: 114-123 Fikret SÜLEYMANOĞLU 0 2020 Yeterince polietnik İran toplumunda Gayrifars topluluklara ve … Yeterince polietnik İran toplumunda Gayrifars topluluklara ve onların dillerine karşı oluşmuş negatif münasebet eski bir tarihe dayanmaktadır. Hatta kimi araştırmacılar sözkonusu münasebetin daha önceki aşamalarının Ehemineler (m.ö. 550-330) ve Sasaniler (224-651) dönemine ait olması fikrindeler. Ama gerçekler yüzyıllarca sürmüş insanlığa karşı yapılmış politikanın en acımasız aşamasının Pehlevi dönemine (1926-1979) denk geldiğini göstermekteler. Nitekim, işbu dönemde ülkede yaşamakta olan etnik grupların – özellikle, Azerbaycan Türkleri`nin dillerine ve gelenek-göreneklerine karşı baskı ve yasaklar sıradan bir durum halini, asimile ise resmi devlet politikası niteliğini almaktaydı. Türk Kacarlar`ın “tek bir Şia ümmeti” politikasını Paniranizm`le değiştirmiş olan Pehleviler`in işbu tutumuna karşı mücadelenin Güney`de var olan temel düzlemini ise edebiyat oluşturmaktaydı. Sözkonusu mücadelenin önderlerinden biri, Azerbaycan edebiyatı tarihinde cesur ve vatansever şair, büyük şahsiyet olarak bilinen Bulut Karaçurlu Sehend (1926-1979) önemli bir yere sahiptir. Şairin tüm hayatı, yaratıcılığı ve sosyopolitik faaliyeti Azerbaycan Türkleri`nin İran`daki milli bağımsızlık mücadelesi ile içten bağlı olmuştur. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
BULUT KARAÇURLU SEHEND’İN SOSYO-POLİTİK DÜŞÜNCELERİ ÜZERİNE NOTLAR Vankulu Sosyal Araştırmalar Dergisi / Van Yuzuncu Yıl University /N: 3 səh: 55-69 Fikret Süleymanoğlu 0 2019 XX. yüzyılın ortalarında İran’da yaşamış olan Bulut … XX. yüzyılın ortalarında İran’da yaşamış olan Bulut Karaçurlu Sehend (1926-1979), Azerbaycan Edebiyat tarihine çok yetenekli ve çilekeş vatanperver şair olarak geçmiştir. Onun tüm hayatı, sanatı ve sosyo-politik çalışmaları Azerbaycan Türklerinin İran’daki özgürlük hareketiyle çok sıkı ilişkilidir. Büyük irade ve yüce manevî değerlere sahibi olan Sehend, şoven şah rejiminin akıl almaz baskı ve cezalarına maruz kalarak iki kez hapse atıldı. O, fiziksel ve manevî işkencelere rağmen Tebriz’e gidip mahkemece yasaklanmasına rağmen kendi bakış açısıyla sanat akidesine sadık kalmıştır. Sehend, Azerbaycan Edebiyatı Muhammet Hüseyin Şehriyar (1906–1988) ile birlikte İran’da Türk Dilli Edebiyatı’nın gelişmesinde önayak olmuştur. Azerbaycan Türkçesi’ni şiirde, nesirde ve basında yaygınlaştırmak için somut çalışmalar yapmıştır. Rejime karşı mücadelede Sehend’in bir vatandaş ve şair olarak kişiliği ve özverisi genç yazarlar için hep örnek ve ilham kaynağı haline geldi. Sehend’in solcu olduğu hatta bir süre Azerbaycan Demokrat Fırkası (ADF) gençler teşkilatı bölge yöneticilerinden biri olarak çalıştığı bilinmektedir. Fakat son zamanlar da şairin “gizli dinci” olması, hayatının son yıllarında dinî eylemlere katılmasına dair iddialar ortaya atılmaktadır. Yazımızda bu iddiaların asılsız olduğu, Sehend’in hayatının sonuna kadar Merkez Solcu bakış açısına sadık kaldığı belirtilmektedir. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Osmanlı hakimiyyəti dönəmində Tiflis əyalətinin Somxit nahiyəsində türk varlığı (1723-1728). Azərbaycan Şərqşünaslığı http://www.orientalstudies.az/images/pdf/az-sharq-16.pdf / AMEA Şərqşünaslıq İnstitutu /N: 1(16) səh: 13-15 Fikrət Süleymanoğlu 0 2018
Tiflis Eyaleti’nin Demirçihasanlı nahiyesi Osmanlı hakimiyeti döneminde (1723-1728’lı yıllar) http://www.yyusbedergisi.com/dergi/tiflis-eyaletinin-demircihasanli-nahiyesi … Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi / Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü /N: 37 səh: 357-365 Fikret Süleymanoğlu 0 2017
BULUD QARAÇORLU SƏHƏNDİN ƏSƏRLƏRİNİN NƏŞRİ TARİXİNDƏN Filologiya məsələləri / AMEA Əlyazmaiar İnstitutu /N: №5 səh: 366-373 http://www.filologiyameseleleri. Fikrət Süleymanoğlu 0 2014
" Kitabi-Dədə Qorqud" un XVI-XVIII Əsr Borçalısındakı İzləri Fikrət Süleymanoğlu 0 2008 Azərbaycan qorqudşünaslığı qarşısında duran həlli vacib prob-lemlərdən … Azərbaycan qorqudşünaslığı qarşısında duran həlli vacib prob-lemlərdən biri də eposun əlimizdə olan variantının Cənubi və Cənub-şərqi Gürcüstan-о cümlədən qədim Borçalı eli ilə bağlı ilgilərinin aydınlaşdırılmasıdır. Filologiya elmləri namizədi Ş. Məmmədlinin" Kitabi-Dədə Qorqud" yubiley toplusuna daxil edilmiş" Dədə Qorqudun Borçalı izlərinə dair" məqaləsi [3-148-150] və bir neçə ötəri mülahizə istisna olmaqla əslində bu sahədə elə bir iş də görülməyib. Halbuki bəzi araşdırıcıların fıkrincə, yaxın gələcəkdə ən sensasiyalı sürprizləri məhz bu" səmt" dən gözləmək olar.Məlumdur ki, eposun Cənubi Gürcüstan və Borçalı ilə bağlı ma-raq doğuran məqamlarının başında Qorqudoba, Ağcaqala, Ağısqa, Ağ-lağan, Soğanlıq-Qorqud, Ulaşlı, Tuman qalası və s. kimi tarixi türk yurdları dayanır. Epos qəhrəmanları" sası dinli Gürcüstan ağzındakı" həmin yerlərdə" ov ovlayıb, quş quşlayıb", vuruşub, ömür-gün sürməklə yanaşı, həm də bu" doqquz tümən" ölkədən bac alırlar. Ş. Məmmədlinin yuxarıda haqqında danışdığımız məqaləsində adı keçən yer adları ilə əlaqədar məlumatlarına əlavə olaraq qeyd etmək istərdik ki, Ağcaqala dedikdə, yalnız ağqoyunlu Yaqub Sultanın 1480-ci ildə Gürcüstan valisinin hərəkətlərinə nəzarət üçün təzədən inşa etdirib qədim Dəmirçihəsənli tayfasına bağışladığı məşhur qala [5-228] deyil, həm də neçə para kəndi əhatə edən Ağcaqala nahiyəsi də nəzərdə tutulmalıdır. Çünki hələ 1728-ci ildə tərtib edilmiş" Tiflis əyalətinin müfəssəl dəftəri" nə görə də Ağcaqala tarixi Borçalı ərazilərində yaşayan yerli türklərin orta nüfuzlu nahiyələrindən biri olaraq qalırdı [15-149, 176]. Elə həmin qaynağa görə XVIII əsrin əvvəllərində eposun … Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
A general view of South Azerbaijani poet Sahand’s reativity Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi / Hakan YILMAZ /Cild: 10 /N: 5 səh: 1856-1865 Fikret Süleymanoğlu 0 0 Bulud Garachurlu Sahand was born in Maragha, … Bulud Garachurlu Sahand was born in Maragha, one of the ancient centers of science and culture in Azerbaijan, into a working-class family. Fifty-three years of his life (1926-1979) coincided with the reign of the Pahlavi regime, under which non-Persian communities in Iran experienced the saddest period in their history. From an early age, Sahand joined the political movement for national rights, was physically and mentally tortured, twice arrested, and deported. He is one of the Azerbaijani poets who created the greatest poetic heritage in the native language despite the ban on writing in the native language during the regime. Sahand's political verses and poems are still relevant in terms of ideas and content. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Mövzuya dair məqalələr (Sİ)
AMEA üzrə məqalələr
Fikrət Süleyman oğlu Əhmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı)

Osmanlı Hakimiyeti Döneminde Tiflis Eyaleti’nin Demircihasanlı Nahiyesine Dair (1723-1728)(7792)
['Fikret Süleymanoğlu']
1723 yılında Gürcistanʼın Kartli ve Kahet bölgelerini kendi topraklarına ilhak etmiş Osmanlı İmparatorluğu bu bölgelerin bünyesinde Tiflis eyaletini kurdu. Osmanlı tahrir defterlerine göre bölgenin ekonomik kaynaklarını belirtme ve vergi toplama amaçlı Tiflis eyaletinin mufassal tahrir defteri (“Defter-i Mufassal-Eyalet-i Tiflis”) düzenlendi. İstanbul Başbakanlık Osmanlı Arşiviʼnde korunmakta olan mezkur belge Azerbaycan Türkçesinde ilk kez 2001 yılında Prof.Dr. Ş.M.Mustafayev tarafından yorum ve açıklamalarla birlikte yayımlanmıştı. Bu bildiride Tiflis eyaletinin Demircihasanlı nahiyesindeki sosyo-ekonomik ve etno-demografik durumunun adı geçen tahrir defterinin verileri ışığında araştırılması amaçlanmaktadır. Demircihasanlı, Osmanlı hakimiyeti döneminde Sünnî Türk nüfusun yoğun bir şekilde ikamet ettiği mono-etnik bir yapıya sahip olduğu için buranın halkı Osmanlı hakimiyetini kolaylıkla kabul etti. Hayvancılık ve kısmen de tarımla uğraşan bu nüfusun, diğer nahiyelerin sakinlerine kıyasla daha büyük miktarda vergi ödedikleri bilinmektedir. Bu yüzden Nadir Şah sakinlerin büyük bir kısmını cezalandırmış ve Horasan’a sürmüştü.

  • 1. Eşqanə Akif qızı Babayeva (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı)
    YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU’NUN NUR BABAVE İSMAYIL ŞIHLI’NINDELİ KÜR ROMANINDA İNANÇ İSTİSMARI (7785|0,8126044869422913)
    [Eşqane Akif qızı BABAYEVA]
    Bu çalışma, Türk ve Azerbaycan romanında din … Bu çalışma, Türk ve Azerbaycan romanında din olgusu ve din adamı tipolojisinin nasıl bir bakış açısıyla ele alındığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Nitekim, yirminci yüzyılın başlangıcı Azerbaycan ve Türk edebiyatlarında dinî hurafelerin eleştirildiği birçok eser kaleme alınmıştır. Bilindiği üzere, Türk edebiyatında özellikle Reşat Nuri Güntekin, Halide Edip Adıvar, Sadri Etem, Reşat Enis Aygen gibi yazarların eserlerinde din adamlarının eleştirisi yer almıştır. Azerbaycan edebiyatında da Abdurrahim Bey Hakverdiyev, Celil Memmedguluzade, Yusuf Vezir Çemenzeminli gibi yazarların eserlerinde bu mesele konu edinilmiştir. Bu konuyu ele alan önemli yazarlardan biri de Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve İsmayıl Şihlidir. YK Karaosmanoğlu (1889-1974) Türk edebiyatının ünlü yazarlarındandır. Dönemin sosyal siyasal olayları kendine özgü şekilde yazarın romanlarına yansımıştır. Nur Baba romanı da yazarın önemli … Daha çox

  • 2. Eşqanə Akif qızı Babayeva (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı)
    Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Nur Baba ve İsmayıl Şıhlı’nın Deli Kür Romanında İnanç İstismarı (7695|0,8048354387283325)
    [Eşqane Babayeva]
    Bu çalışma, Türk ve Azerbaycan romanında din … Bu çalışma, Türk ve Azerbaycan romanında din olgusu ve din adamı tipolojisinin nasıl bir bakışaçısıyla ele alındığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Nitekim, yirminci yüzyılın başlangıcıAzerbaycan ve Türk edebiyatlarında dinî hurafelerin eleştirildiği birçok eser kaleme alınmıştır. Bilindiği üzere, Türk edebiyatında özellikle Reşat Nuri Güntekin, Halide Edip Adıvar, Sadri Etem, Reşat Enis Aygen gibi yazarların eserlerinde din adamlarının eleştirisi yer almıştır. Azerbaycanedebiyatında da Abdurrahim Bey Hakverdiyev, Celil Memmedguluzade, Yusuf Vezir Çemenzeminligibi yazarların eserlerinde bu mesele konu edinilmiştir. Bu konuyu ele alan önemli yazarlardanbiri de Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve İsmayıl Şihlidir. YK Karaosmanoğlu (1889-1974) Türkedebiyatının ünlü yazarlarındandır. Dönemin sosyal siyasal olayları kendine özgü şekilde yazarınromanlarına yansımıştır. Nur Baba romanı da yazarın önemli yapıtlarındandır. İsmayıl Şıhlı (1919-1995) da, Azerbaycan edebiyatının ünlü yazarlarındandır. O, ünlü bir yazar, gazeteci, senaryoyazarı ve araştırmacı olarak bilinmektedir. İ. Şıhlı, 1965-1968 yılları arasında Azerbaycan YazarlarBirliği’nin ilk sekreteri olmuştur. 1976-1978de “Azerbaycan” dergisinin baş editörlüğünü yaptı. 1981-1987 yılları arasında Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı oldu. 1984de Azerbaycan HalkYazarı onursal unvanıyla ödüllendirildi ve Azerbaycan Parlamentosunun üyesi oldu (1986, 1990). Onun hikâye, roman, anı, çeviri gibi birçok eseri vardır. Bunlardan, Doktorun Masalı (1947), AyrılanYollar (1957), Deli Kür (1968), Rakibim (1975), Beni kaybetmeyin (1984), Ölen Dünyam (1992) vs. isimlerini zikredebiliriz. Makalede … Daha çox

  • 3. Eşqanə Akif qızı Babayeva (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Türk xalqları ədəbiyyatı)
    YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU’NUN NUR BABA VE İSMAYIL ŞIHLI’NIN DELİ KÜR ROMANINDA İNANÇ İSTİSMAR (7694|0,8048354387283325)
    [Eşqane Babayeva]
    Bu çalışma, Türk ve Azerbaycan romanında din … Bu çalışma, Türk ve Azerbaycan romanında din olgusu ve din adamı tipolojisinin nasıl bir bakışaçısıyla ele alındığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Nitekim, yirminci yüzyılın başlangıcıAzerbaycan ve Türk edebiyatlarında dinî hurafelerin eleştirildiği birçok eser kaleme alınmıştır.Bilindiği üzere, Türk edebiyatında özellikle Reşat Nuri Güntekin, Halide Edip Adıvar, Sadri Etem,Reşat Enis Aygen gibi yazarların eserlerinde din adamlarının eleştirisi yer almıştır. Azerbaycanedebiyatında da Abdurrahim Bey Hakverdiyev, Celil Memmedguluzade, Yusuf Vezir Çemenzeminligibi yazarların eserlerinde bu mesele konu edinilmiştir. Bu konuyu ele alan önemli yazarlardanbiri de Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve İsmayıl Şihli`dir. Y. K. Karaosmanoğlu 1889-1974 Türkedebiyatının ünlü yazarlarındandır. Dönemin sosyal siyasal olayları kendine özgü şekilde yazarınromanlarına yansımıştır. Nur Baba romanı da yazarın önemli yapıtlarındandır. İsmayıl Şıhlı 1919-1995 da, Azerbaycan edebiyatının ünlü yazarlarındandır. O, ünlü bir yazar, gazeteci, senaryoyazarı ve araştırmacı olarak bilinmektedir. İ. Şıhlı, 1965-1968 yılları arasında Azerbaycan YazarlarBirliği’nin ilk sekreteri olmuştur. 1976-1978`de “Azerbaycan” dergisinin baş editörlüğünü yaptı.1981-1987 yılları arasında Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı oldu.1984`de Azerbaycan HalkYazarı onursal unvanıyla ödüllendirildi ve Azerbaycan Parlamentosunun üyesi oldu 1986, 1990 .Onun hikâye, roman, anı, çeviri gibi birçok eseri vardır. Bunlardan, Doktorun Masalı 1947 , AyrılanYollar 1957 , Deli Kür 1968 , Rakibim 1975 , Beni kaybetmeyin 1984 , Ölen Dünyam 1992 vs.isimlerini zikredebiliriz. Makalede, her … Daha çox
Fikrət Süleyman oğlu Əhmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı)

İran'da Azerbaycan Türkçesi Sorunu ve Sehend'in Konuya Bakış Açısı(7793)
['Fikret SÜLEYMANOĞLU']
Yeterince polietnik İran toplumunda Gayrifars topluluklara ve onların dillerine karşı oluşmuş negatif münasebet eski bir tarihe dayanmaktadır. Hatta kimi araştırmacılar sözkonusu münasebetin daha önceki aşamalarının Ehemineler (m.ö. 550-330) ve Sasaniler (224-651) dönemine ait olması fikrindeler. Ama gerçekler yüzyıllarca sürmüş insanlığa karşı yapılmış politikanın en acımasız aşamasının Pehlevi dönemine (1926-1979) denk geldiğini göstermekteler. Nitekim, işbu dönemde ülkede yaşamakta olan etnik grupların – özellikle, Azerbaycan Türkleri`nin dillerine ve gelenek-göreneklerine karşı baskı ve yasaklar sıradan bir durum halini, asimile ise resmi devlet politikası niteliğini almaktaydı. Türk Kacarlar`ın “tek bir Şia ümmeti” politikasını Paniranizm`le değiştirmiş olan Pehleviler`in işbu tutumuna karşı mücadelenin Güney`de var olan temel düzlemini ise edebiyat oluşturmaktaydı. Sözkonusu mücadelenin önderlerinden biri, Azerbaycan edebiyatı tarihinde cesur ve vatansever şair, büyük şahsiyet olarak bilinen Bulut Karaçurlu Sehend (1926-1979) önemli bir yere sahiptir. Şairin tüm hayatı, yaratıcılığı ve sosyopolitik faaliyeti Azerbaycan Türkleri`nin İran`daki milli bağımsızlık mücadelesi ile içten bağlı olmuştur.

  • 1. Fikrət Süleyman oğlu Əhmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı)
    BULUT KARAÇURLU SEHEND’İN SOSYO-POLİTİK DÜŞÜNCELERİ ÜZERİNE NOTLAR (7794|0,7045745253562927)
    [Fikret Süleymanoğlu]
    XX. yüzyılın ortalarında İran’da yaşamış olan Bulut … XX. yüzyılın ortalarında İran’da yaşamış olan Bulut Karaçurlu Sehend (1926-1979), Azerbaycan Edebiyat tarihine çok yetenekli ve çilekeş vatanperver şair olarak geçmiştir. Onun tüm hayatı, sanatı ve sosyo-politik çalışmaları Azerbaycan Türklerinin İran’daki özgürlük hareketiyle çok sıkı ilişkilidir. Büyük irade ve yüce manevî değerlere sahibi olan Sehend, şoven şah rejiminin akıl almaz baskı ve cezalarına maruz kalarak iki kez hapse atıldı. O, fiziksel ve manevî işkencelere rağmen Tebriz’e gidip mahkemece yasaklanmasına rağmen kendi bakış açısıyla sanat akidesine sadık kalmıştır. Sehend, Azerbaycan Edebiyatı Muhammet Hüseyin Şehriyar (1906–1988) ile birlikte İran’da Türk Dilli Edebiyatı’nın gelişmesinde önayak olmuştur. Azerbaycan Türkçesi’ni şiirde, nesirde ve basında yaygınlaştırmak için somut çalışmalar yapmıştır. Rejime karşı mücadelede Sehend’in bir vatandaş ve şair olarak kişiliği ve özverisi genç yazarlar için hep örnek ve ilham kaynağı haline geldi. Sehend’in solcu olduğu hatta bir süre Azerbaycan Demokrat Fırkası (ADF) gençler teşkilatı bölge yöneticilerinden biri olarak çalıştığı bilinmektedir. Fakat son zamanlar da şairin “gizli dinci” olması, hayatının son yıllarında dinî eylemlere katılmasına dair iddialar ortaya atılmaktadır. Yazımızda bu iddiaların asılsız olduğu, Sehend’in hayatının sonuna kadar Merkez Solcu bakış açısına sadık kaldığı belirtilmektedir. Daha çox

  • 2. Elnur Həşim oğlu Kəlbizadə (Qafqazşünaslıq İnstitutu / Ermənişünaslıq şöbəsi)
    Robert Koçaryan’ın Cumhurbaşkanlığı Döneminde Ermenistan-İran İlişkileri (10917|0,7794420719146729)
    [Elnur Kelbizadeh]
    SSCBꞌnin çökmesinin ardından post-Sovyet ülkeleriyle, özellikle Kafkas … SSCBꞌnin çökmesinin ardından post-Sovyet ülkeleriyle, özellikle Kafkas cumhuriyetleriyle ilişkiler İran dış politikasının özel bir yönü haline geldi. Dağlık Karabağ sorununun çözümü konusunda olumlu tavır ortaya koyan Levon Ter-Petrosyan'ın yapılan baskılar sonucu istifa etmesi üzerine Robert Koçaryan cumhurbaşkanı seçildi ve görevine 9 Nisan 1998'de resmen başladı. Robert Koçaryan'ın döneminde Ermenistan İran'la olan ilişkileri ekonomik ve jeopolitik şartlar nedeniyle geliştirilmek zorundaydı. Koçaryan döneminde önemli ekonomik projelerin uygulanması ile ilgili anlaşmalar imzalandı. Araştırmamız, Koçaryan'ın 10 yıllık yönetimi döneminde İran ile Ermenistan arasında 34 belgeye imza atıldığını gösteriyor. Bu dönemde Ermenistan ABD ve bazı Avrupa ülkelerinin İran'a yönelik yaptırımlara karşı çıkıyordu. Ancak bu, Ermenistan'ın adil tutumundan veya komşularıyla dayanışma politikasından kaynaklanmıyordu. Gerçek şu ki, bu kararları Ermenistan’ın yerine Rusya Kafkasya'da kendi çıkarları için alıyordu.  2001 yılından sonraki dönemde ABD'nin bölgesel politikasının etkisiyle Rusya’yla İran’ın çıkarlarının örtüşmesi Rusya'nın İran’la ilişkiler konusunda Ermenistan’a birçok kez onay vermesine neden olmuştur. İran ile ilişkilerde Ermeni tarafı daha çok ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine ilgi duyuyordu. İran, Avrupa devletleri ve ABD tarafından uygulanan yaptırımların ekonomik sonuçlarını yumuşatmak için Ermenistan'ın imkânlarını kullanmaya çalıştı. Rusyaꞌnın Ermenistan’a baskıları nedeniyle İran'ın doğal gazını Ermenistan üzerinden Avrupa'ya götürme girişimleri gerçekleşmedi. Ermeni tarafı her zaman bu ülkedeki pan-Farsçı grupların … Daha çox

  • 3. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı)
    SC PİŞEVARİ'NİN “NADİRE” ROMANININ TÜR ÖZELLİKLERİ, KONUSU (8717|0,7654455900192261)
    [KARAKTERLERİ VE SANATSAL DİLİ, SALİDE ŞERİFOVA]
    Siyasetçi ve yazar Seyid Cafer Mir Cevad … Siyasetçi ve yazar Seyid Cafer Mir Cevad oğlu Pişevari (Cavadzadeh, 1892-1947),“Hapishane Anıları Defterinden” anı-anlatı,“Mehun Banu” ve “Nadire” romanları, birçok feuilleton (felyeton) ve şiir kaleme almıştır. SC Pişevari, İran Komünist Partisi'nin kurucusu, Azerbaycan Milli Hükümeti'nin başkanı (1945-1946) olarak adını tarihe yazdırmıştır. GüneyAzerbaycan'da Seyyid Cafer Peşavari liderliğindeki milli kurtuluş hareketinin Azerbaycan Milli Hükümeti'nin kurulmasına yol açması edebiyatta bir etki bırakmadı. SC Pişevari 21 Azer devrimi (devrimi) olarak bilinen Azerbaycan Milli Hükümeti'nin faaliyetlerini ve bu hükümet tarafından gerçekleştirilen reformları geniş çapta tanıtmak için sanatsal yaratıcılığa yönelmiştir. Seyid Cafer Pişevari'nin sanatsal yaratıcılığının geniş çapta incelenmemiş olması üzücü olsa da, bu acı bir gerçektir. Seyid Cafer Pişevari'nin sanatsal yaratısından bahsederken edebiyat çalışmalarımızda kapsamlı bir araştırmaya konu olmayan “Nadire” romanına değinmeden geçmek mümkün değildir. Edip'in “Nadire” adlı romanı, geniş çaplı bir nesir örneği olmasına rağmen araştırmacıların ilgisinden uzak kalmıştır. SC Pişevari'nin “Nadire” adlı romanı da yazarın tutukluluk dönemini anlatan bir eseri olarak da kabul edilmiştir. Araştırmacıların eserin yazarın hayatını yansıttığı tespit etmişler ve ancak eser okunduğunda yazarın hayatıyla yakından ilgili olmadığına şahit olunmaktadır. Araştırmacılar eserin otobiyografik bir tür olduğunu da vurgulamaktadır. Romanı okurken, ayrı başlıklar altında sunulan bazı olayların mektuplarla anlatıldığına tanık olunmaktadır. Mektuplar aracılığıyla sunulan olaylar, Nadire karakteri etrafında birleşir. Eserde … Daha çox

  • 4. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı)
    POLİSİYE TÜRÜNÜN TÜRK EDEBİYATINDAKİ TEMSİLCİSİ AHMET ÜMİT’İN “SİS VE GECE” ROMANINDAKİ SANATSAL ÖZELLİKLER (8577|0,7639205455780029)
    [Rovshan MAMMADOV]
    Çalışmada, polisiye türünün Türk edebiyatındaki ünlü temsilcilerinden … Çalışmada, polisiye türünün Türk edebiyatındaki ünlü temsilcilerinden Ahmet Ümit'in Sis ve Gece adlı yapıtını incelenmektedir. Dünya ve Türk edebiyatında polisiye türünün gelişimi hakkında pek çok bilgi bulunmaktadır. Dünya edebiyatındaki öncül dedektif/polisiye yazarları ve onların eserleri hakkında bilgiler verilmiştir bunun yanı sıra bu yazarların polisiye türü hakkındaki düşünceleri de irdelenmiştir. Makalenin ana gayesi incelenen eseri gerçek hayatla ilişkilendirmektir. Çalışmada karşılaştırmalı bir tarihsel yöntem kullanılarak analizler yapılmakta ve dönemin sosyo- politik olayları modern dönemle ilişkilendirilmektedir. Ayrıca çalışmada; teorik bilgiler, tanınmış eleştirmenlerin, edebiyat eleştirmenlerinin ve filozofların eserlerinden alıntılara yer verilmiştir. Daha çox
Fikrət Süleyman oğlu Əhmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı)

BULUT KARAÇURLU SEHEND’İN SOSYO-POLİTİK DÜŞÜNCELERİ ÜZERİNE NOTLAR(7794)
['Fikret Süleymanoğlu']
XX. yüzyılın ortalarında İran’da yaşamış olan Bulut Karaçurlu Sehend (1926-1979), Azerbaycan Edebiyat tarihine çok yetenekli ve çilekeş vatanperver şair olarak geçmiştir. Onun tüm hayatı, sanatı ve sosyo-politik çalışmaları Azerbaycan Türklerinin İran’daki özgürlük hareketiyle çok sıkı ilişkilidir. Büyük irade ve yüce manevî değerlere sahibi olan Sehend, şoven şah rejiminin akıl almaz baskı ve cezalarına maruz kalarak iki kez hapse atıldı. O, fiziksel ve manevî işkencelere rağmen Tebriz’e gidip mahkemece yasaklanmasına rağmen kendi bakış açısıyla sanat akidesine sadık kalmıştır. Sehend, Azerbaycan Edebiyatı Muhammet Hüseyin Şehriyar (1906–1988) ile birlikte İran’da Türk Dilli Edebiyatı’nın gelişmesinde önayak olmuştur. Azerbaycan Türkçesi’ni şiirde, nesirde ve basında yaygınlaştırmak için somut çalışmalar yapmıştır. Rejime karşı mücadelede Sehend’in bir vatandaş ve şair olarak kişiliği ve özverisi genç yazarlar için hep örnek ve ilham kaynağı haline geldi. Sehend’in solcu olduğu hatta bir süre Azerbaycan Demokrat Fırkası (ADF) gençler teşkilatı bölge yöneticilerinden biri olarak çalıştığı bilinmektedir. Fakat son zamanlar da şairin “gizli dinci” olması, hayatının son yıllarında dinî eylemlere katılmasına dair iddialar ortaya atılmaktadır. Yazımızda bu iddiaların asılsız olduğu, Sehend’in hayatının sonuna kadar Merkez Solcu bakış açısına sadık kaldığı belirtilmektedir.

  • 1. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik)
    ÜNLÜ AZERBAYCAN YAZARl CELİL MEHMET KULİZADE ÜZERİNE YENİ BİR İNCELEME (9830|0,8424590826034546)
    [İsa Habibbeyli]
    Büyük taassuf hissiyle itiraf etmek lazımdır ki, … Büyük taassuf hissiyle itiraf etmek lazımdır ki, Azerbaycan'da hakkından fazla bilimsel ve edebi' araştırma eseri yazılan yazar Mirze Celil Mehmetkulizade (1869-i 932) henüz Avrupa ülkelerinde ve Türk-Müslüman dünyasında yeteri kadar tanınmıyor. Kardeş Türkiye Cumhuriyeti'nde de hakkında bir çok makale ve broşürlerin yayınlanmasına, onun eserlerinden bazı örneklerin okurlara sunulmasına ragInen Mirze Celil' in geniş alanda tanıtılması başarılarnamıştır. Oysa ki 20. yUzyılın başlarındaki Azerbaycan hayatını, asıl Azeri' karakterini ögrenmenin yanı sıra Türkiye ile ortak kaderimiz, her ikililkede milli' uyanışın, kalkınmanın gidişi ve problemlerimizi do~ru düzgUn anlarnak ve anlatmak için Mirze Celil Mehmetkulizade'nin kişiligi ve eserleri ile kıyaslanabilecek ikinci bir kaynak daha bulmak çok zordur. Bu bakımdan tanınmış araştırmacı Doç. Dr. Fatma Özkan'ın Hamide Hanım Mehmetkulizade'nin ~dk yazar ve demokrat Mirze Celil hakkındaki hatıralarını Türkiye Türkçesi'ne aktararak yayımlaması büyük bir önem taşım Daha çox

  • 2. İsa Əkbər oğlu Həbibbəyli (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Rəhbərlik)
    ÜNLÜ AZERBAYCAN YAZARl CELİL MEHMET KULİZADE ÜZERİNE YENİ BİR İNCELEME (9816|0,8424590826034546)
    [İsa Habibbeyli]
    Büyük taassuf hissiyle itiraf etmek lazımdır ki, … Büyük taassuf hissiyle itiraf etmek lazımdır ki, Azerbaycan'da hakkından fazla bilimsel ve edebi'araştırma eseri yazılan yazar Mirze Celil Mehmetkulizade (1869-i 932) henüz Avrupa ülkelerinde ve Türk-Müslüman dünyasında yeteri kadar tanınmıyor. Kardeş Türkiye Cumhuriyeti'nde de hakkında bir çok makale ve broşürlerin yayınlanmasına, onun eserlerinden bazı örneklerin okurlara sunulmasına ragInen Mirze Celil'in geniş alanda tanıtılması başarılarnamıştır. Oysa ki 20. yUzyılın başlarındaki Azerbaycan hayatını, asıl Azeri'karakterini ögrenmenin yanı sıra Türkiye ile ortak kaderimiz, her ikililkede milli'uyanışın, kalkınmanın gidişi ve problemlerimizi do~ ru düzgUn anlarnak ve anlatmak için Mirze Celil Mehmetkulizade'nin kişiligi ve eserleri ile kıyaslanabilecek ikinci bir kaynak daha bulmak çok zordur. Bu bakımdan tanınmış araştırmacı Doç. Dr. Fatma Özkan'ın Hamide Hanım Mehmetkulizade'nin~ dk yazar ve … Daha çox

  • 3. Fikrət Süleyman oğlu Əhmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı)
    İran'da Azerbaycan Türkçesi Sorunu ve Sehend'in Konuya Bakış Açısı (7793|0,7045745253562927)
    [Fikret SÜLEYMANOĞLU]
    Yeterince polietnik İran toplumunda Gayrifars topluluklara ve … Yeterince polietnik İran toplumunda Gayrifars topluluklara ve onların dillerine karşı oluşmuş negatif münasebet eski bir tarihe dayanmaktadır. Hatta kimi araştırmacılar sözkonusu münasebetin daha önceki aşamalarının Ehemineler (m.ö. 550-330) ve Sasaniler (224-651) dönemine ait olması fikrindeler. Ama gerçekler yüzyıllarca sürmüş insanlığa karşı yapılmış politikanın en acımasız aşamasının Pehlevi dönemine (1926-1979) denk geldiğini göstermekteler. Nitekim, işbu dönemde ülkede yaşamakta olan etnik grupların – özellikle, Azerbaycan Türkleri`nin dillerine ve gelenek-göreneklerine karşı baskı ve yasaklar sıradan bir durum halini, asimile ise resmi devlet politikası niteliğini almaktaydı. Türk Kacarlar`ın “tek bir Şia ümmeti” politikasını Paniranizm`le değiştirmiş olan Pehleviler`in işbu tutumuna karşı mücadelenin Güney`de var olan temel düzlemini ise edebiyat oluşturmaktaydı. Sözkonusu mücadelenin önderlerinden biri, Azerbaycan edebiyatı tarihinde cesur ve vatansever şair, büyük şahsiyet olarak bilinen Bulut Karaçurlu Sehend (1926-1979) önemli bir yere sahiptir. Şairin tüm hayatı, yaratıcılığı ve sosyopolitik faaliyeti Azerbaycan Türkleri`nin İran`daki milli bağımsızlık mücadelesi ile içten bağlı olmuştur. Daha çox

  • 4. Elnur Həşim oğlu Kəlbizadə (Qafqazşünaslıq İnstitutu / Ermənişünaslıq şöbəsi)
    Robert Koçaryan’ın Cumhurbaşkanlığı Döneminde Ermenistan-İran İlişkileri (10917|0,813483476638794)
    [Elnur Kelbizadeh]
    SSCBꞌnin çökmesinin ardından post-Sovyet ülkeleriyle, özellikle Kafkas … SSCBꞌnin çökmesinin ardından post-Sovyet ülkeleriyle, özellikle Kafkas cumhuriyetleriyle ilişkiler İran dış politikasının özel bir yönü haline geldi. Dağlık Karabağ sorununun çözümü konusunda olumlu tavır ortaya koyan Levon Ter-Petrosyan'ın yapılan baskılar sonucu istifa etmesi üzerine Robert Koçaryan cumhurbaşkanı seçildi ve görevine 9 Nisan 1998'de resmen başladı. Robert Koçaryan'ın döneminde Ermenistan İran'la olan ilişkileri ekonomik ve jeopolitik şartlar nedeniyle geliştirilmek zorundaydı. Koçaryan döneminde önemli ekonomik projelerin uygulanması ile ilgili anlaşmalar imzalandı. Araştırmamız, Koçaryan'ın 10 yıllık yönetimi döneminde İran ile Ermenistan arasında 34 belgeye imza atıldığını gösteriyor. Bu dönemde Ermenistan ABD ve bazı Avrupa ülkelerinin İran'a yönelik yaptırımlara karşı çıkıyordu. Ancak bu, Ermenistan'ın adil tutumundan veya komşularıyla dayanışma politikasından kaynaklanmıyordu. Gerçek şu ki, bu kararları Ermenistan’ın yerine Rusya Kafkasya'da kendi çıkarları için alıyordu.  2001 yılından sonraki dönemde ABD'nin bölgesel politikasının etkisiyle Rusya’yla İran’ın çıkarlarının örtüşmesi Rusya'nın İran’la ilişkiler konusunda Ermenistan’a birçok kez onay vermesine neden olmuştur. İran ile ilişkilerde Ermeni tarafı daha çok ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine ilgi duyuyordu. İran, Avrupa devletleri ve ABD tarafından uygulanan yaptırımların ekonomik sonuçlarını yumuşatmak için Ermenistan'ın imkânlarını kullanmaya çalıştı. Rusyaꞌnın Ermenistan’a baskıları nedeniyle İran'ın doğal gazını Ermenistan üzerinden Avrupa'ya götürme girişimleri gerçekleşmedi. Ermeni tarafı her zaman bu ülkedeki pan-Farsçı grupların … Daha çox
Fikrət Süleyman oğlu Əhmədov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı)

" Kitabi-Dədə Qorqud" un XVI-XVIII Əsr Borçalısındakı İzləri(7798)
['Fikrət Süleymanoğlu']
Azərbaycan qorqudşünaslığı qarşısında duran həlli vacib prob-lemlərdən biri də eposun əlimizdə olan variantının Cənubi və Cənub-şərqi Gürcüstan-о cümlədən qədim Borçalı eli ilə bağlı ilgilərinin aydınlaşdırılmasıdır. Filologiya elmləri namizədi Ş. Məmmədlinin" Kitabi-Dədə Qorqud" yubiley toplusuna daxil edilmiş" Dədə Qorqudun Borçalı izlərinə dair" məqaləsi [3-148-150] və bir neçə ötəri mülahizə istisna olmaqla əslində bu sahədə elə bir iş də görülməyib. Halbuki bəzi araşdırıcıların fıkrincə, yaxın gələcəkdə ən sensasiyalı sürprizləri məhz bu" səmt" dən gözləmək olar.Məlumdur ki, eposun Cənubi Gürcüstan və Borçalı ilə bağlı ma-raq doğuran məqamlarının başında Qorqudoba, Ağcaqala, Ağısqa, Ağ-lağan, Soğanlıq-Qorqud, Ulaşlı, Tuman qalası və s. kimi tarixi türk yurdları dayanır. Epos qəhrəmanları" sası dinli Gürcüstan ağzındakı" həmin yerlərdə" ov ovlayıb, quş quşlayıb", vuruşub, ömür-gün sürməklə yanaşı, həm də bu" doqquz tümən" ölkədən bac alırlar. Ş. Məmmədlinin yuxarıda haqqında danışdığımız məqaləsində adı keçən yer adları ilə əlaqədar məlumatlarına əlavə olaraq qeyd etmək istərdik ki, Ağcaqala dedikdə, yalnız ağqoyunlu Yaqub Sultanın 1480-ci ildə Gürcüstan valisinin hərəkətlərinə nəzarət üçün təzədən inşa etdirib qədim Dəmirçihəsənli tayfasına bağışladığı məşhur qala [5-228] deyil, həm də neçə para kəndi əhatə edən Ağcaqala nahiyəsi də nəzərdə tutulmalıdır. Çünki hələ 1728-ci ildə tərtib edilmiş" Tiflis əyalətinin müfəssəl dəftəri" nə görə də Ağcaqala tarixi Borçalı ərazilərində yaşayan yerli türklərin orta nüfuzlu nahiyələrindən biri olaraq qalırdı [15-149, 176]. Elə həmin qaynağa görə XVIII əsrin əvvəllərində eposun …

  • 1. Vaqif Əziz oğlu Yusifov (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Ədəbi tənqid)
    Bir riyaziyyatçinin şair dünyasi/Hamlet İsaxanlının bədii yaradıcılığı barədə (8994|0,8789868354797363)
    [Vaqif Yusifli]
    Elmin poeziyaya, yaxud poeziyanın elmə təsiri ilə … Elmin poeziyaya, yaxud poeziyanın elmə təsiri ilə bağlı yüzlərlə misallar gətirmək olar. Füzuli deyirdi ki, elmsiz şeir əsası yox divar kimidir, əsası yox divar da qayətdə bietibar olur. Şeirdəki elmilik bizim fikrimizcə, bədii fikrin məntiqi mühakimə ilə, tezis-antitezis üsulu ilə ifadə edilməsi, həyat həqiqətinin nə qədər obrazlı şəkildə olsa da, inandırıcı-ağlabatan tərzdə ifadə olunması, elmi fikirlərə, təsbit olunmuş əqli nəticələrə istinad edilməsi deməkdir. Bu haqda mərhum füzulişünas Sabir Əliyevin dahi şairə həsr etdiyi tədqiqatda xeyli qiymətli fikirlər vardır. Təbii ki, hər hansı bir poetik əsərin əsasında fikir durur, bu fikir obrazlı şəkildə ifadə olunursa, şeirin bütün komponentlərində şair xəyalı ilə alim təfəkkürü qovuşursa, o zaman şeirdə elmilik özünü doğruldur. Vaxtilə elmi əsərlərin şeirlə yazılması ayrı şeydir, amma şeirin özündə fikrin, məntiqi mühakimənin olması vacibdir. Daha çox

  • 2. Almaz Qasım qızı Binnətova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Azərbaycan-Türkmənistan-Özbəkistan ədəbi əlaqələr)
    ƏLİŞİR NƏVAİ: HƏYATI, DÖVRÜ VƏ YARADICILIĞI (7342|0,8776975274085999)
    [Almaz Ulvi Binnatova]
    Dahi mütəfəkkir Əlişir Nəvai biri-birindən gözəl, lirik-romantik, … Dahi mütəfəkkir Əlişir Nəvai biri-birindən gözəl, lirik-romantik, realist-tarixi, ədəbi-bədii, fəlsəfi-təsəvvüf və elmi-nəzəri əhəmiyyətə malik ölməz əsərlər müəllifidir ki, dünya klassikləri sırasında özünəməxsus yer tutmuşdur. Təqdim olunan bu məqalədə şairin həyatı, dövrü, yaradıcılığı haqqında faktlara isnadən geniş araşdırmalar təqdim olunur. Ilk olaraq, Nəvainin doğulub – böyüdüyü ailə haqqında, onun uşaqlıq və gənclik illəri, şairlik həyatına ilk addımları araşdırılmışdır. Daha sonra elə bu müstəvidə şairin yaşadığı dövr xarakterizə olunur. Onun teymurilər sarayı ilə əlaqəsi təsirində dövrün ictimai-siyasi hadisələrinə işıq salınır. Burada Nəvai və onun ailəsinin fəaliyyəti, tutduğu mövqe aydınlaşdırılır. Daha sonra Nəvai yaradıcılığı haqqında araşdırmalar təqdim olunur. Oxucu Nəvainin bütün ədəbi irsi i tarixi xronologiya ilə məlumatlandırılır. Tədqiqatçılar üçün bu mənbələr ilk dəfə ümumiləşdirilmiş şəkildə diqqətə çatdırılır. Nəvainin yaşam tərzi, onun müasirdaşları böyük övliya və şairlərlə görüşü, ustadları, dostları, Şah Hüseyin Bayqara ilə dostluq əlaqələri tam təfərrüatla verilməsi də maraqlı təsir bağışlayır. Çağatay türkcəsində ilk “Xəmsə” müəllifi, “Divan”ları, elmi-nəzəri əsərləri və onlar haqqında yığcam məlumatla tanışlıq məqalənin üstünlüklərindən hesab edə bilərik. Çağatay türkcəsində yazılmış təzkirələrin (“Məcalis ün-nəfais” və “Nəsaim ül-məhəbbət”) ideya-məzmun xüsusiyyətləri, yazılma tarixləri (səbəbləri) və elmi-nəzəri əhəmiyyəti aşıqlanmışdır. “İki dilin müqayisəsi” (“Muhakimət ül-lüğəteyn”) elmi əsərində fars dili ilə türk dilinin müqayisəsi konkret misallarla göstərilir və türk dilinin üstünlüklərini göstərmişdir. Bu əsər biu gün də öz … Daha çox

  • 3. Salidə Şəmməd qızı Şərifova (Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu / Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəiyyatı)
    16. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU ÇEVRİMİÇİ KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ (8731|0,8655519485473633)
    [Ahmet AYTAÇ, Öğr Gör Kadir ERTÜRK]
    Məqalədə Şirvanın (müasir Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsi) … Məqalədə Şirvanın (müasir Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsi) orta əsr abidələrində son 20 ildə aparılan arxeoloji tədqiqatların nəticələrindən bəhs edilir. Bakı, Şamaxı, Qəbələ, Şabran, İsmayıllı, Quba, Qusar və Xaçmazın tarixi abidələrində, Bəndovan şəhərciyində, Gülüstan qalası və Buğurt istehkamlarında son illər aparılmış yeni arxeoloji tədqiqatların əsas nəticələri təqdim olunur. Aşkar edilmiş artefaktlar bu bölgədəki arxeoloji abidələrin tədqiqində xronoloji ardıcıllığı dəqiqləşdirməyə və Şirvanın orta əsr abidələrinin əhatə dairəsini müəyyən etməyə imkan verir. Abidələrin hərtərəfli kəşfiyyatı və konservasiyası, quruda və su altında qalan abidələrin yerinin müəyyən edilməsi sahəsində əldə olunan məlumatlar nəzərdən keçirilir. Tədqiq edilmiş və tədqiq olunmamış abidələrin ayrı-ayrı qrupları haqqında mövcud məlumatları tamamlayan yeni arxeoloji tədqiqatların əsas istiqamətləri xarakterizə olunur. Məqalədə Şirvanın orta əsr arxeoloji abidələrində yeni tədqiqatların aparılması, həm də müasir dövrdə Azərbaycanda tarixi mədəni irsin qorunması, mühafizəsi, bərpası, konservasiyası və geniş təbliği sahəsində aparılan kompleks tədbirlərlə əlaqəli şəkildə göstərilir. Daha çox

  • 4. Toğrul Fərman oğlu Xəlilov (Naxçıvan Bölməsi / Antik və orta əsrlər arxeologiyası şöbəsi)
    Gəmiqaya ətrafında qədim mədəniyyət izləri (11345|0,8585073947906494)
    [Tоğrul Xəlilov]
    Qədim dövrlərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında insanların məs-kunlaşdığı … Qədim dövrlərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında insanların məs-kunlaşdığı əsas ərazilərdən biri Gəmiqaya ətrafı olmuşdur. Gəmiqayanın adı, еcazkar gözəlliyi, haqqında söylənilən əfsanə və rəvayətlər hər zaman gеniş еlmi ictimaiyyətin marağına səbəb olmuşdur. Buradakı vulkanik mənşəli daşlardakı qayaüstü təsvirlər Naxçıvan diyarının digər Tunc dövrü incəsənət nümunələri ilə bağlılıq təşkil edərək qədim tariximizi, maddi və mənəvi mə-dəniyyətimizi dərindən öyrənmək sahəsində elmi əhəmiyyət daşıyır. Heyvan, insan, araba təsvirlərini, sxematik formada çəkilmiş simvolik işarələri, astral rəsimləri və s. başqa tarixi nümunələri qeyd etmək olar. Gəmiqayada qırxdan çox araba rəsmi var. Onlar dörd təkərli və iki təkərli çəkilmişdir. Bu qayaüstü təsvirlər təsadüfən çəkilməmişdir, onlar gil təkər və araba modelləri ilə mən-tiqi cəhətdən bağlılıq təşkil edir. Daha çox